The object of research, development or design (in Russian) : Методики газохроматографического определения летучих органических соединений в почве, воде и воздухе на местах отбора проб методом твердофазной микроэкстракции.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Қатты фазалы микроэкстракция әдісімен сынама алу орындарында топырақтағы, судағы және ауадағы ұшпа органикалық қосылыстарды газохроматографиялық анықтау әдістемелері.

Aim of work (in Russian) : Проект направлен на разработку четырех простых и точных методик газохроматографического определения летучих органических соединений в почве, воде и воздухе на местах отбора проб методом твердофазной микроэкстракции.

Aim of work (in Kazakh) : Жоба қатты фазалы микроэкстракция әдісімен сынама алу орындарында топырақтағы, судағы және ауадағы ұшпа органикалық қосылыстарды газ-хроматографиялық анықтаудың төрт қарапайым және дәл әдістемелерін дайындауға бағытталған.

Методы исследования (на русском) : Разрабатываемые методики основаны на методе газовой хроматографии. Разработка проводится с использованием лабораторных экспериментов, имеющихся знаний, теории и компьютерного моделирования.

Методы исследования (на казахском) : Дайындалып жатқан әдістемелер газ хроматографиясы әдісіне негізделетін болады. Әзірлеу зертханалық эксперименттерді, қол жетімді білімді, теорияны және компьютерлік модельдеуді қолдану арқылы жүзеге асырылуда.

Obtained results and novelty (in Russian) : 1) Получен, установлен и настроен портативный газовый хроматограф (ГХ) SRI 8610C со встроенным компрессором, устройством для ввода проб с делением и без деления потока, комбинированным пламенно-ионизационным (ПИД) и азотно-фосфорным детектором (АФД), а также генератором чистого водорода. 2) Установлены основные проблемы перехода со стационарного газового хроматографа Agilent 6890N на портативный ГХ SRI 8610C. Для решения ряда проблем разработаны альтернативное устройство для десорбции аналитов с экстракционного покрытия для твердофазной микроэкстракции (ТФМЭ) и система подачи поддувочного газа в АФД. 3) Установлены оптимальные параметры десорбции, хроматографирования и детектирования для определения продуктов трансформации (ПТ) несимметричного диметилгидразина (НДМГ) в почве, воздухе и воде на месте их отбора. При оптимизированных параметрах получены пробные калибровочные зависимости методом внешнего и внутреннего стандарта. 4) Оптимизированы параметры десорбции, хроматографирования и детектирования для определения бензола, толуола, этилбензола и о-ксилола (БТЭК) в воздухе на месте его отбора с использованием ТФМЭ. Для снижения пределов обнаружения БТЭК в воздухе был приобретен фотоионизационный детектор. 5) Автоматизация количественного определения загрязнителей окружающей среды на месте отбора проб с использованием твердофазной микроэкстракции возможна при использовании хроматографа SRI 8610V.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : 1) Біріктірілген компрессоры бар портативті газ хроматографы (ГХ), ағынды бөлетін және бөлмейтін сынама енгізу құрылғысы, жалын-иондау мен азот-фосфор детекторы және таза сутегі генераторы бар портативті газ хроматографиялық құрылғысы сатып алынды, орнатылды және оның негізгі параметрлерді оңтайландырылды. 2) Стационарлық Agilent 6890N газ хроматографынан портативті SRI 8610C ГХ көшудің негізгі проблемалары айқындалды. Бірқатар мәселелерді шешу үшін қатты фазалы микроэкстракцияға арналған экстракциялық талшықтан аналиттерді десорбциялауға арналған балама құрылғы және азот-фосфор детекторына үрлемелі газын бағыттау жүйесі әзірленді. 3) Іріктеу орнында топырақтағы, ауадағы және судағы асимметриялық диметилгидразиннің (АДМГ) трансформация өнімдерін анықтау үшін десорбция, хроматография және анықтау үдерісінің оңтайлы параметрлері бекітілді. Оңтайландырылған параметрлермен сыртқы және ішкі стандарт әдісімен сынақ калибрлеу тәуелділіктері алынды. 4) Қатты фазалы микроэкстракцияны пайдалана отырып іріктеу орнында ауадағы бензол, толуол, этилбензол және о-ксилолды (БТЭК) анықтау үшін десорбция, хроматография және анықтау үдерісінің оңтайлы параметрлері бекітілді. Ауадағы БТЭК анықтау шегін төмендету үшін фотоионизациялық детектор сатып алынды. 5) SRI 8610V хроматографын қатты фазалы микроэкстракцияны пайдалана отырып, іріктеу орнында қоршаған ортаны ластаушы заттардың сандық анықтауын автоматтандыру мүмкін.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Разработанное альтернативное устройство для десорбции аналитов с экстракционного покрытия для твердофазной микроэкстракции позволяет обеспечить более полный и быстрый перенос аналитов в колонку по сравнению с устройством для ввода проб с делением и без деления потока, установленного на газовый хроматограф SRI 8610C. Разработанная система подачи поддувочного газа в азотно-фосфорный детектор позволяет улучшить форму пиков полярных аналитов и увеличить эффективность разделения. Пределы обнаружения продуктов трансформации несимметричного диметилгидразина в объектах окружающей среды с использованием портативного ГХ будут на 1-2 порядка выше по сравнению с аналогичным стационарным ГХ из-за конструктивных особенностей, связанных с уменьшенным размером и другой экономией.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Қатты фазалы микроэкстракцияға арналған экстракциялық талшықтан аналиттерді десорбциялауға арналған альтернативті құрылғы SRI 8610C газ хроматографына орнатылған ағынды бөлетін және бөлмейтін сынама енгізу құрылғысымен салыстырғанда аналиттерді бағанға неғұрлым толық және жылдам тасымалдауға мүмкіндік береді. Азот-фосфор детекторына үрлемелі газын бағыттау дамыған жүйесі полярлық аналиттер шыңдарының пішінін жақсартуға және бөлу тиімділігін арттыруға мүмкіндік береді. Портативті ГХ қоршаған орта объектілерінде асимметриялық диметилгидразиннің трансформация өнімдерін анықтау шектері стационарлық ГХ салыстырғанда 1-2 ретке жоғары болады, бұл дизайн ерекшеліктеріне, кішірейтілген өлшемге және басқа үнемдеулерге байланысты.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Полученные результаты будут использованы для последующей оптимизации параметров экстракции, а также для валидации и тестирования разработанных методик.

Field of application (in Kazakh) : Алынған нәтижелер кейіннен экстракция параметрлерін оңтайландыру үшін, сондай-ақ әзірленген әдістерді тексеру және тестілеу үшін пайдаланылатын болады.