The object of research, development or design (in Russian) : Растения региональной флоры, данные международных и отечественных гербарных фондов и образцы ДНК растений

The object of research, development or design (in Kazakh) : Аймақтық флора өсімдіктері, халықаралық және отандық гербарий қорларының деректері және өсімдік ДНҚ үлгілері

Aim of work (in Russian) : Изучение современного состояния видового разнообразия сосудистых растений, и монографическое издание региональных флор Мангистауской, Атырауской, Акмолинской, Костанайской, Карагандинской и Восточно-Казахстанской административных областей с учетом современной ботанической номенклатуры растений, электронных карт, баз данных и иллюстраций сосудистых растений

Aim of work (in Kazakh) : Өсімдіктердің заманауи ботаникалық номенклатурасын, электрондық карталарды, тамырлы өсімдіктердің дерекқорлары мен иллюстрацияларын ескере отырып, Маңғыстау, Атырау, Ақмола, Қостанай, Қарағанды және Шығыс Қазақстан әкімшілік облыстарының аймақтық тамырлы өсімдіктердің түрлік алуантүрлілігінің қазіргі жағдайын зерттеу, сондай-ақ монография басып шығару

Методы исследования (на русском) : Полевые, лабораторные, полустационарные, маршрутно-рекогносцировочные, молекулярно-генетические и биоинформационные методы исследования флоры, методы цифровых технологий

Методы исследования (на казахском) : Далалық, зертханалық, жартылай стационарлық, маршруттық-барлау, молекулалық-генетикалық және биоинформатикалық флораны зерттеу әдістері, цифрлық технологиялар әдістері

Obtained results and novelty (in Russian) : Cоставлены предварительные списки растений Западного, Центрального, Северного и Восточного Казахстана. Наибольшее разнообразие видов наблюдается в Восточно-Казахстанской области (2255 видов). Разработаны методологии номенклатуры, классификации и таксономии растений с использованием флористических и молекулярно-генетических методов. Организованы экспедиционные выезды для изучения региональной флоры в разные сезоны вегетационного периода. Проведена инвентаризация международных и отечественных гербарных фондов, анализированы более 9400 гербарных и 60216 цифровых листов, верифицированы 2489 видов. Для верификации гербарных образцов создана коллекция ДНК 1000 видов растений. Для идентификации видов высших сосудистых и споровых растений использовались методы ДНК-баркодирования с маркерами matK, rbcL, rpoB, rpoC1 и спейсерами atpF–atpH, psbK–psbI, trnH–psbA, ITS (ycf1 гена). Cеквенированы нуклеотидные последовательности 635 видов. Проведено полногеномное секвенирование хлоропластных геномов нескольких видов растений. Осуществлена цифровизация гербарных фондов с регистрацией на международной платформе GBIF и публикацией региональных списков флоры. Выполнена настройка серверной инфраструктуры для цифровизации гербарных фондов и разработка веб-ресурса с использованием технологий C#, GraphQL и PostgreSQL. Проведенные исследования представляют важный вклад в систематизацию и изучение флоры Казахстана и улучшают доступность данных для научных исследований и охраны биоразнообразия.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Батыс, Орталық, Солтүстік және Шығыс Қазақстан өсімдіктерінің алдын ала тізімдері жасалды. Түрлердің ең көп алуандығы Шығыс Қазақстан облысында (2255 түр) байқалады. Флористикалық және молекулалық-генетикалық әдістерді қолданатын өсімдіктердің номенклатурасы, классификациясы және таксономиясы бойынша әдістемелер әзірленді. Вегетациялық кезеңнің әртүрлі кезеңдерінде аймақтық флораны зерттеу мақсатында экспедициялық саяхаттар ұйымдастырылды. Халықаралық және отандық гербарий қорларына түгендеу жүргізіліп, 9 400-ден астам гербарий және 60 216 сандық парақ талданды, 2 489 түрі тексерілді. Гербарий үлгілерін тексеру үшін 1000 өсімдік түрінен ДНҚ топтамасы жасалды. Жоғары тамырлы және споралы өсімдіктердің түрлерін анықтау үшін matK, rbcL, rpoB, rpoC1 маркерлерімен және atpF–atpH, psbK–psbI, trnH–psbA, ITS (ycf1 гені) аралықтары арқылы ДНҚ штрих-кодтау әдістері қолданылды. 635 түрдің нуклеотидтер тізбегі реттелген. Бірнеше өсімдік түрлерінің хлоропласт геномдарының тұтас геномдық секвенциясы жүргізілді. GBIF халықаралық платформасында тіркелу және аймақтық флора тізімдерін жариялау арқылы гербарий коллекцияларын цифрландыру жүзеге асырылды. Гербарий топтамаларын цифрландыру үшін серверлік инфрақұрылым құрылды және C#, GraphQL және PostgreSQL технологиялары арқылы веб-ресурс әзірленді. Жүргізілген зерттеулер Қазақстанның флорасын жүйелеу мен зерттеуге маңызды үлес болып табылады және ғылыми зерттеулер мен биоәртүрлілікті қорғау үшін деректердің қолжетімділігін арттырады.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Научные исследования проводились в специализированных лабораториях с необходимым приборно-аппаратным оборудованием. Экспериментальные исследования осуществлялись с использованием современных методов ботаники, молекулярной биологии и цифровых технологий

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Ғылыми зерттеулер қажетті аспаптық-аппараттық жабдықтары бар мамандандырылған зертханаларда жүргізілді. Эксперименттік зерттеулер ботаника, молекулалық биология және цифрлық технологиялардың заманауи әдістерін қолдана отырып жүргізілді

Level of implementation (in Russian) : 1) сформирован предварительный список региональных флор Западного, Северного, Центрального и Восточного Казахстана; 2) создан и частично оцифрован гербарный фонд региональных флор Казахстана; 3) создан ДНК банк ваучерных образцов флоры Казахстана; 4) разработано Web-приложение для цифровизации отечественных гербарных фондов

Level of implementation (in Kazakh) : 1) Батыс, Солтүстік, Орталық және Шығыс Қазақстанның өңірлік флораларының алдын ала тізімі қалыптастырылды; 2) Қазақстанның өңірлік флораларының гербарий қоры құрылды және ішінара цифрландырылды; 3) Қазақстан флорасының ваучерлік үлгілерінің ДНҚ банкі құрылды; 4) отандық гербарий қорларын цифрландыруға арналған Веб-қосымша әзірленді

Efficiency (in Russian) : Экономическая эффективность и значимость работы заключается в реализации стратегии по сохранению и устойчивому использованию биоразнообразия в национальном и международном масштабах.

Efficiency (in Kazakh) : Жұмыстың экономикалық тиімділігі мен маңыздылығы ұлттық және халықаралық ауқымда биоәртүрлілікті сақтау және тұрақты пайдалану стратегиясын жүзеге асыру болып табылады.

Field of application (in Russian) : Научно-исследовательские организации ботанического и экологического профиля

Field of application (in Kazakh) : Ботаникалық және экологиялық бейіндегі ғылыми-зерттеу ұйымдары