Inventory number IRN Number of state registration
0323РК00883 AP13067896-KC-23 0122РК00088
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Краткие сведения Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 4
International publications: 0 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 0
Patents Amount of funding Code of the program
0 17346463 AP13067896
Name of work
Литература Средней Азии: постколониальная эстетика и литературные связи
Type of work Source of funding Report authors
Fundamental Ахметова Айнур Мырзалиевна
0
2
4
0
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МНВО РК
Full name of the service recipient
РГП на ПХВ "Институт литературы и искусства им. М.О.Ауэзова"
Abbreviated name of the service recipient
Abstract

Литература Центрально-Азиатского региона в период независимости (қазахская литература, кыргызская литература, узбекская литература, туркменская литература и таджикская литература).

Орталық Азия аймағының тәуелсіздік кезеңіндегі әдебиеті (қазақ әдебиеті, қырғыз әдебиеті, өзбек әдебиеті, түркімен әдебиеті және тәжік әдебиеті)

Исследование новаторских литературно-эстетических и художественно-экспериментальных поисков в художественной литературе постсоветского пространства Центральной Азии, видов жанровой трансформации (субжанров) и тюркских мотивов, концептов, архетипов, символов в них, а также изучение репрезентации идеи «тюркского единства».

Посткеңестік кеңістіктегі Орталық Азияның көркем әдебиеттегі жаңаша әдеби-эстетикалық және көркемдік-эксперименттік ізденістерін, жанрлық трансфорация түрлерін (субжанрлар) және ондағы түркілік мотив, концепт, архетип, символдарды және «түркі бірлігі» идеясының репрезентациясын зерттеу

Литературу периода независимости Центрально-Азиатского региона рассмотреть в постколониальном аспекте, применив сравнительно-исторический, культурно-исторический, структурно-семиотический, эволюционный, генеалогический, историко-типологический методы исследования.

Орталық Азия аймағының тәуелсіздік дәуіріндегі әдебиетін постотаршылдық аспектіде салыстырмалы-тарихи, мәдени-тарихи, құрылымдық-семиотикалық, эволюциялық, генеалогиялық, тарихи-типологиялық, талдау әдістері ыңғайында қарастыру

Согласно календарного плана проекта по результатам проекта опубликованы четыре (4) статьи в журналах, рекомендованных КОКСОН МНВО РК и получено одно (1) авторское свидетельство. Организован круглый стол на тему «Казахско-кыргызско-узбекские литературные связи в ХХІ веке» с участием ученых Казахстана, Узбекистана, Турции, Кыргызстана, Азербайджана. Научные концепции, мнения, рекомендации, затронутые в научных статьях и организованных мероприятиях, вносят свой вклад в формирование и развитие литературы Казахстана и сферы литературоведения, а также постколониальных научных направлений гуманитарных наук, связанных с современной литературой Центрально-Азиатского региона. Наряду с этим, полученные результаты по проекту были презентованы на международном уровне в качестве доклада в конференции «Новые авторы» Шанхайской организации сотрудничества в городе Нью-Дели, и в международном симпозиуме «Модернизация Тюркского мира: романы и рассказы Тюркского мира», проходившем в Турции. Новые литературно-эстетические и художественно-экспериментальные поиски в художественной литературе Центральной Азии на постсоветском пространстве, виды жанровой трансфорации (субжанры) и репрезентация в ней тюркского мотива, концепта, архетипа, символов и идеи «тюркского единства» были определены в постколониальном аспекте различными комплексными методами.

Жобаның күнтізбелік жоспарына сәйкес, жоба нәтижелері бойынша ҚР ҒЖБМ БҒССҚК ұсынған журналдарда төрт (4) мақала жарық көрді және бір (1) авторлық куәлік алынды. Қазақстан, Өзбекстан, Түркия, Қырғызстан, Әзірбайжан ғалымдарының қатысуымен «ХХІ ғасырдағы қазақ, қырғыз, өзбек әдеби байланыстары» атты тақырыпта дөңгелек үстел ұйымдастырылды. Ғылыми мақалалар мен ұйымдастырылған іс-шарада қозғалған ғылыми ой-тұжырымдар, пікірлер, ұсыныстар Қазақстанның әдебиеті мен әдебиеттану саласын қоса алғанда Орталық Азия аймағының қазіргі әдебиетіне қатысты гуманитарлық ғылымдарындағы постотарлық ғылыми бағыттың қалыптасуына және дамуына үлес қосады. Сонымен қатар, жоба бойынша қол жеткізген нәтижелер халықаралық деңгейде Нью-Дели қаласында Шанхай ынтымақтастық ұйымының «Жас авторлар» конференциясында және Түркияда өткен «Түрік әлемінің модернизациясы: түрік әлемі романы мен хикаясы» халықаралық симпозиумында баяндама түрінде көпшілікке ұсынылды. Посткеңестік кеңістіктегі Орталық Азияның көркем әдебиеттегі жаңаша әдеби-эстетикалық және көркемдік-эксперименттік ізденістері, жанрлық трансфорация түрлері (субжанрлар) және ондағы түркілік мотив, концепт, архетип, символдар және «түркі бірлігі» идеясының репрезентациясы әртүрлі кешенді әдістер арқылы постколониалды аспектіде айқындалды.

Достигнутые заключения в проекте окажут содействие в развитие общих для тюркских народов ценностей на основе художественной литературы, всесторонне затронутых в Х саммите Организации тюркских государств, проходившем под председательством Президента Казахстана К.К.Токаева, реализацию задач, охваченных программой «Взгляд в будущее: модернизация общественного сознания» и оживит работу «Организации тюркских государств», намеченную на ближайшее будущее. Результаты проекта внесут свой вклад в репрезентацию народа Центрально-Азиатского региона через сегодняшнюю литературу, шире популяризировать известных мастеров пера упомянутого региона на международном и региональном уровнях и ознакомлению читателей с направлениями развития литературной тенденции периода независимости. Наряду с этим, тематика учебных программ филологических факультетов высших учебных заведений пополнится тематикой касательно сегодняшней литературы Центральной Азии. Поскольку в проекте исследована литература Центральной Азии за последние тридцать лет, данный труд будет содействовать укреплению научных и культурных связей нашей страны в упомянутом регионе.

Жобада қол жеткізген қорытындылар Қазақстан Президенті Қ.К. Тоқаевтың төрағалығымен өткен Түркі мемлекеттері ұйымының Х саммитінде жан-жақты қозғалған түркі халықтарының ортақ құндылықтарын көркем әдебиет негізінде дамытуға, еліміздегі «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» бағдарламасында қамтылған міндеттерді жүзеге асыруға және «Түркі мемлекеттері ұйымының» болашақта іске асыратын жұмыстарын жандандыруға септігін тигізеді. Жоба нәтижелері Орталық Азия аймағы халқының өмір тәжірибесіндегі бет-бейнесін бүгінгі әдебиеті арқылы көрсетуге, аталған аймақтағы халықаралық және аймақтық деңгейде танылған қаламгерлерді және тәуелсіздік кезеңіндегі әдеби үдерістің даму бағыттарын оқырмандарға кеңірек таныстыруға үлес қосады. Сонымен қатар, жоғары оқу орындарының филология факультеттеріндегі оқу бағдарламаларының тақырыптарын Орталық Азияның бүгінгі әдебиетіне қатысты тақырыптармен толықтырады. Жобада Орталық Азияның соңғы отыз жылдағы әдебиеті зерттелгендіктен, еліміздің аталған аймақтағы ғылыми және мәдени қарым-қатынастарын арттыруға септігін тигізеді.

Результаты исследования по проекту популяризованы в научной среде на уровне четырех (4) статей, опубликованных в журналах, рекомендованных КОКСОН МНВО РК и одного (1) авторского свидетельства, а также в рамках отечественных и международных мероприятий (конференция, доклады круглого стола). А именно, согласно календарного плана проекта итоги исследования были представлены на круглом столе на тему «Казахско-кыргызско-узбекские литературные связи в ХХІ веке» ученым Казахстана, Узбекистана, Турции, Кыргызстана, Азербайджана. Вместе с этим, полученные результаты по проекту были презентованы на международном уровне в качестве доклада в конференции «Новые авторы» Шанхайской организации сотрудничества (ШОС) в городе Нью-Дели, которая проходила под председательством Индии и в международном симпозиуме «Модернизация Тюркского мира: романы и рассказы Тюркского мира», проходившем в Турции.

Жоба бойынша жүргізілген зерттеу нәтижелері ҚР ҒЖБМ БҒССҚК ұсынған журналдарда жарық көрген төрт (4) мақала және бір (1) авторлық куәлік деңгейінде және отандық және халықаралық іс-шара (конференция, дөңгелек үстел баяндамалары) аясында ғылыми көпшілікке таратылды. Атап айтқанда, жобаның күнтізбелік жоспарына сәйкес, зерттеу қорытындылары «ХХІ ғасырдағы қазақ, қырғыз, өзбек әдеби байланыстары» атты тақырыпта ұйымдастырылған дөңгелек үстелде Қазақстан, Өзбекстан, Түркия, Қырғызстан, Әзірбайжан ғалымдарына таныстырылды. Сонымен қатар, Нью-Дели қаласында Шанхай ынтымақтастық ұйымының (ШЫҰ) Үндістан төрағалық еткен «Жас авторлар» конференциясында және Түркияда өткен «Түрік әлемінің модернизациясы: Түрік әлемі романы мен хикаясы» халықаралық симпозиумында баяндамалар түрінде көпшілікке ұсынылды.

Полученные результаты и заключения по проекту, если брать масштабнее, высоко эффективны с точки зрения исследования постсоветской литературы в аспекте дружбы независимых государств и постколониального пространства Центрально-Азиатского региона, укрепления и развития постколониального научного направления в сфере отечественного литературоведения. Если учитывать тот факт, что доселе литература периода независимости Казахстана, как и сегодняшняя литература Центрально-Азиатского региона не исследована в комплексном порядке, то концепции исследования формируют критический взгляд на литературу данного направления.

Жоба бойынша қол жеткізген нәтижелер мен қорытындылардың кеңірек алғанда Тәуелсіз мемлекеттер достығы және посткеңестік кеңістіктегі Орталық Азия аймағындағы әдебиетті постотаршылдық аспектінде зерттеу және отандық әдебиеттану саласында постотаршылдық ғылыми бағытын орнықтыру және дамыту тұрғысынан тиімділігі жоғары саналады. Бұған дейін Қазақстанның тәуелсіздік кезеңіндегі әдебиетін қоса алғанда Орталық Азия аймағының қазіргі әдебиеті постотаршылдық қырынан кешенді түрде зерттелмегенін ескерсек, зерттеу тұжырымдары осы бағыттағы әдебиетке жаңа сыни көзқарас қалыптастырады.

Область социальных и гуманитарных наук

Әлеуметтік және гуманитарлық ғылымдар саласы

UDC indices
821.51
International classifier codes
17.01.00;
Key words in Russian
Литературоведение; сравнительное литературоведение; художественный концепт; когнитивное исследование; синергетическое исследование; Среднеазиатская литература, поэтика; поэтика; современная казахская литература; постколониальная эстетика; современные литературные связи;
Key words in Kazakh
Literary studies; comparative literary studies; artistic concept; cognitive research; synergetic research; Central Asian literature; poetics; contemporary Kazakh literature; postcolonial aesthetics; contemporary literary relations;
Head of the organization Матыжанов Кенжехан Слямжанович доктор филологических наук, / доцент
Head of work Ахметова Айнур Мырзалиевна Phd / Казахский Национальный университет имени Аль-Фараби