The object of research, development or design (in Russian) : A549 - линия клеток аденокарциномы рака легких человека; MRC5 - фибробласты легких человека.

The object of research, development or design (in Kazakh) : A549 - адам өкпесінің аденокарцинома қатерлі ісік жасушалары; және MRC5 - адам өкпесінің фибробласттары.

Aim of work (in Russian) : Выделение полисомных фракций из первичных и раковых клеток при нормальных условиях и при недостатке аминокислот; выделение РНК из полученных полисомных фракций. Профилирование и определение модификаций рибосомных РНК, зависящих от питательных веществ с помощью метода прямого нанопорового секвенирования РНК.

Aim of work (in Kazakh) : Қалыпты жағдайда және амин қышқылдарының жеткіліксіздігі кезінде алдымен полисомалық фракциялардың сау фибробласттардан (MRC-5) және қатерлі ісік жасушаларынан (A549) бөлу; Алынған полисомалық фракциялардан РНҚ бөліп алу. РНҚ-ны тікелей нанапорлы секвендеу әдісі арқылы қоректік заттарға тәуелді рибосомалық РНҚ-ның модификацияларын профильдеу және анықтау.

Методы исследования (на русском) : Культивирование клеточных культур. Фракционирование в градиенте сахарозы. Профилирование рибосом и полисом с использованием градиентного фракционирования, проточной ячейки Triax 1 (при длине волны 254 нм) градиентной станции BioComp. Выделение полисомных фракций из первичных и раковых клеток с помощью полиэтиленгликоля (ПЭГ). Выделение РНК из полученных полисомных фракций с использованием реагента Тризол. Определение модификаций рибосомных РНК с помощью метода прямого нанопорового секвенирования РНК «Oxford Nanopore».

Методы исследования (на казахском) : Жасушалық культураларды өсіру. Сахарозалы градиентте фракциялау. BioComp градиентті станциясындағы ағынды ұяшық Triax 1 (толқын ұзындығы 254 нм) және градиентті фракциялауды қолдану арқылы рибосомалар мен полисомаларды профильдеу. Полиэтиленгликоль (ПЭГ) қолдану арқылы фракциялардан полисомаларды ажырату. Алынған полисомды фракциялардан Тризол реагенті арқылы РНҚ бөліп алу. РНҚ-ны тура нанопорлы секвендйтін «Oxford Nanopore» әдісіарқылы рибосомалық РНҚ модификацияларын анықтау.

Obtained results and novelty (in Russian) : Наши исследования демонстрируют, что клетки млекопитающих при условиях недостатка аминокислот так или иначе поддерживают синтез белка, но на более низком уровне, показывая наличие полисомных фракций в сочетании со сниженной скоростью сборки прерибосом. Наиболее интенсивная трансляция происходит в полисомах. Оптимизация технологии нанопорового секвенирования «Oxford Nanopore» с использованием наборов «Oxford nanopore» для секвенирования и PromethION - устройства для секвенирования сверхвысокой производительности с 24 и 48 проточными ячейками. Секвенирование «Oxford Nanopore Sequencing» (ONT) представляет собой революционную платформу нанопорового секвенирования, способную различать модификации рРНК на основе измерения скорости потока ионов при прохождении нуклеиновых кислот через нанопору.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Біздің зерттеулеріміз сүтқоректілер жасушалары аминқышқылдарының жеткіліксіздігі кезінде нәруыз синтезін қамтамасыз ететінін көрсетіп отыр. Дегенмен кішігірім деңгейде, себебі полисомалық фракциялардың барымен қатар прерибосомалардың жинақталуының жылдамдығы төмендегенін көрсеттік. Ең қарқынды трансляция полисомаларда жүзеге асырылады. «Oxford Nanopore» атты нанопорлы секвендеу технологиясын «Oxford nanopore» арнайы жинақтарын қолдану арқылы оптимизациялау барысындамыз. Оған қоса 24 және 48 ағынды ұяшықтары бар жоғары нәтижелі секвендеуге арналған PromethION құрылғысының да жұмысын оңтайландырудамыз. «Oxford Nanopore Sequencing» (ONT) секвендеу әдісі нуклеин қышқылдарының нанопор арқылы өткендегі иондардың жылдамдығын өлшеу арқылы рРНҚ модификацияларын ажырата алатын революционды платформа болып табылады.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Расшифровка механизма клеточной адаптации и пластичности в регуляции основного клеточного анаболического процесса – новые подходы в лечении различных заболеваний человека.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Жасушалық адаптация механизмін және анаболикалық процесстердің реттелуіндегі бейімделулерді дешифрлеу адам ағзасындағы ауруларды емдеуге арналған жаңа әдістерге әкеледі.

Level of implementation (in Russian) : не предусмотрено

Level of implementation (in Kazakh) : қарастырылмаған

Efficiency (in Russian) : Наши исследования определяют механизм того, как рибосомы становятся гетерогенными в ответ на недостаток питательных веществ. Результаты помогут объяснить изменения функций рибосом посредством модификаций рРНК. Понимание того, как гетерогенные рибосомы конструируются в стрессовых условиях, приведет к расшифровке механизма клеточной адаптации и пластичности в регуляции основного клеточного анаболического процесса – синтеза белка, и поможет найти новые подходы в лечении онкологических заболеваний человека.

Efficiency (in Kazakh) : Біздің зерттеу қоректік заттардың жетіспеушілігіне жауап ретінде рибосомалардың гетерогенді болатын механизмін анықтайды. Нәтижелер рРНҚ модификациялары арқылы рибосома функциясындағы өзгерістерді түсіндіруге көмектеседі. Стресс жағдайында гетерогенді рибосомалардың қалай құрылатынын түсіну негізгі жасушалық анаболикалық процесті - ақуыз синтезін реттеудегі жасушалық бейімделу және пластикалық механизмді шешуге әкеледі және адам ісігін емдеуде жаңа тәсілдерді табуға көмектеседі.

Field of application (in Russian) : Молекулярная медицина, молекулярная онкология.

Field of application (in Kazakh) : Молекулярлық медицина, молекулярлық онкология.