The object of research, development or design (in Russian) : E. coli.,бактериофаги, литическая активность

The object of research, development or design (in Kazakh) : E. coli., бактериофагтар, литикалық белсенділік

Aim of work (in Russian) : Целью настоящего проекта является выделение и изучение биологических свойств фагов, обладающих способностью лизировать патогенные штаммы E.coli, вызывающие колибактериоз телят.

Aim of work (in Kazakh) : Бұл жобаның мақсаты бұзауларда колибактериозды тудыратын патогенді E. coli штамдарын лизистеу қабілеті бар фагтарды бөліп алу және биологиялық қасиеттерін зерттеу болып табылады.

Методы исследования (на русском) : Ректальные мазки от заболевших телят засевали на агар Эндо. Засеянные Чашки Петри инкубировали в течение 12- 18 часов при температуре 37 °C. Все бактериальные изоляты были идентифицированы с использованием стандартных биохимических тестов и методом «метаболического отпечатка» с использованием системы идентификации микроорганизмов Biolog GEN III (Biolog, USA). Фаги, специфичные для изолятов E. coli, были выделены путем обогащения из образцов сточных вод и фекалий животных, собранных на территории животноводческих ферм. Фекалии животных гомогенизировали в питательном бульоне. Далее гомогенат центрифугировали при 10000×g в течение 10 мин. Полученный супернатант фильтровали через шприцевые фильтры. Образец сточных вод очищали методами последовательного центрифугирования и фильтрации через бумажные и бактериальные фильтры. Из полученных фильтратов фекалий и сточных вод выделяли литические бактериофаги путём обогащения, то есть при сокультивировании образцов и штаммов E. Coli, выделенных от телят. Наличие фагов после сокультивирования определяли методом капельного теста. Для получения чистых линий бактериофагов проводили последовательную изоляцию единичных БОЕ с двойного агара и их сокультивирование с культурой хозяина как минимум 3 раза, но до получения БОЕ однотипных форм.

Методы исследования (на казахском) : Ауру бұзаулардың тік ішек жағындылары Эндо агарға егілді. Тұқым себілген Петри табақшалары 37 °C температурада 12-18 сағат бойы инкубацияланды. Барлық бактериялық изоляттар стандартты биохимиялық сынақтар арқылы және BIOLOG GEN III (Biolog, USA) микроорганизмдерді анықтау жүйесін қолдана отырып, "метаболикалық басып шығару" әдісімен анықталды. E. coli изоляттарына тән фагтар мал фермаларында жиналған ағынды сулар мен жануарлардың нәжіс үлгілерінен байыту арқылы оқшауланған. Жануарлардың нәжісі қоректік сорпада гомогенизацияланды. Содан кейін гомогенат 10 минут бойы 10 000 × g центрифугадан өтті. Алынған үстіңгі сұйықтық шприц сүзгілері арқылы сүзілді. Ағынды су үлгісі дәйекті центрифугалау және қағаз және бактериялық сүзгілер арқылы сүзу арқылы тазартылды. Литикалық бактериофагтар нәжіс пен сарқынды сулардың алынған сүзінділерінен байыту арқылы, яғни бұзаулардан бөлініп алынған E. Coli үлгілері мен штамдарын бірге өсіру арқылы бөлініп алынды. Өсіруден кейін фагтардың болуы тамшылатып тест әдісімен анықталды. Бактериофагтардың таза линияларын алу үшін жалғыз БТБ қосарлы агардан дәйекті түрде бөлініп алынды және иесінің дақылымен кем дегенде 3 рет культивация жүргізе арқылы жүрді, бірақ бір типті БТБ алынғанша бірге өсірілді.

Obtained results and novelty (in Russian) : В ходе проведённых работ, на животноводческих фермах Алматинской области от телят Голштино-фризской породы с признаками эшерихиоза было отобрано 40 образцов ректальных мазков. В результате посева ректальных мазков на селективных средах было получено 39 бактериальных изолятов, предположительно относящихся к семейству Enterobacteriaceae. Подтверждения родовой и видовой принадлежности полученных изолятов проводили методом «метаболического отпечатка» при помощи системы Biolog GEN III. В результате было установлено, что 29 полученных изолятов относились к Escherichia coli, из которых 5, предположительно, относились к патогенным штаммам с антигенной формулой О157:Н7. Для выделения бактериофагов, способных лизировать патогенные штаммы E.coli, были отобраны сточные воды на водоочистительной станциях города Алматы, а также образцы фекалий телят на животноводческих фермах Алматинской области. В результате проведённых работ из образцов фекалий было выделено 5 бактериофагов, из образцов сточных вод - 8 бактериофагов. Все выделенные бактериофаги обладали способностью лизировать патогенные формы E. coli, выделенные из ректальных мазков больных телят. При заражении выделенными бактериофагами исходных штаммов-хозяев образовывались негативные колонии диаметром от 2 до 7 мм.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Жасалған жұмыстар барысында Алматы облысының мал фермаларында эшерихиоз белгілері бар Голштино-фриз тұқымды бұзаулардан ректалды жағындылардың 40 үлгісі іріктелді. Селективті ортада тік ішек жағындыларын себу нәтижесінде Enterobacteriaceae тұқымдасына болжам ретинде жататын 39 бактериялық изолят алынды. Алынған изоляттардың тұқымдық және түрлік тиесілігін растау Biolog GEN III жүйесінің көмегімен "метаболикалық басып шығару" әдісімен жүргізілді. Нәтижесінде алынған 29 изолят Escherichia coli-ге жататыны анықталды, оның 5-і антигендік формуласы O157:H7 болатын патогендік штаммдарға жатады. E. coli патогендік штаммдарын лизиске қабілетті бактериофагтарды бөлу үшін Алматы қаласының су тазарту станцияларында сарқынды сулар, сондай-ақ Алматы облысының мал шаруашылығы фермаларында бұзау нәжісінің үлгілері іріктелді. Жүргізілген жұмыстар нәтижесінде нәжіс үлгілерінен 5 бактериофаг, ағынды су үлгілерінен 8 бактериофаг бөлінді. Барлық оқшауланған бактериофагтар ауру бұзаулардың тік ішек жағындыларынан оқшауланған E. coli патогендік түрлерін лизиске қабілетті болды. Оқшауланған бактериофагтар бастапқы иесінің штаммдарын жұқтырған кезде диаметрі 2-ден 7 мм-ге дейінгі теріс колониялар пайда болды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Было изолировано 13 бактериофагов, обладающих способностью лизировать патогенные штаммы Escherichia coli, выделенные от больных телят.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Ауру бұзаулардан оқшауланған Escherichia coli патогендік штамдарын лизиске қабілетті 13 бактериофаг оқшауланды.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) : В строгом соответствии с утверждённым календарным планом за 2023 год были проведены все запланированные исследования и получены соответствующие результаты.

Efficiency (in Kazakh) : 2023 жылы бекітілген күнтізбелік жоспарға сәйкес барлық жоспарланған зерттеулер жүргізіліп, тиісті нәтижелер алынды.

Field of application (in Russian) : Целевыми потребителями полученных результатов проекта могут являться научные организации занимающиеся разроботкой и внедрением новых средств борьбы с бактериальными инфекциями, ветеринарные клиники, а также предприятия агропромышленного сектора (животноводческие фермы, птицефабрики) и пищевой промышленности.

Field of application (in Kazakh) : Жоба нәтижелерінің мақсатты тұтынушылары бактериялық инфекциялармен күресудің жаңа құралдарын әзірлеумен және енгізумен айналысатын ғылыми ұйымдар, ветеринариялық клиникалар, сондай-ақ агроөнеркәсіптік сектордағы (мал фермалары, құс фабрикалары) және тамақ өнеркәсібі кәсіпорындары болуы мүмкін.