The object of research, development or design (in Russian) : Объектом исследования является влияние интернета и новых цифровых медиа на политическое поведение, включая голосование, критическую оценку власти, протестную активность, политическую поляризацию и потребление фальшивых новостей.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысаны-интернет пен жаңа цифрлық медианың саяси мінез-құлыққа әсері, соның ішінде дауыс беру, билікті сыни бағалау, наразылық белсенділігі, саяси поляризация және жалған жаңалықтарды тұтыну.

Aim of work (in Russian) : Целью исследования является изучение влияния социальных сетей (новых цифровых медиа) на политическое поведение с использованием каузальных механизмов. На основе результатов социологических опросов в рамках исследования планируется разработать причинно-следственные связи между цифровыми медиа (социальным сетями) и различными политическими переменными, такими как доверие, активность, поляризация и потребление новостей.

Aim of work (in Kazakh) : Зерттеудің мақсаты-себептік механизмдерді қолдана отырып, әлеуметтік медианың (жаңа цифрлық медиа) саяси мінез-құлыққа әсерін зерттеу. Әлеуметтік сауалнамалардың нәтижелері негізінде зерттеу цифрлық медиа (әлеуметтік медиа) мен сенім, белсенділік, поляризация және жаңалықтарды тұтыну сияқты әртүрлі саяси айнымалылар арасындағы себеп-салдарлық байланыстарды әзірлеуді жоспарлап отыр.

Методы исследования (на русском) : Исследование предполагает междисциплинарный подход – микст современных эконометрических техник с качественным социологическим подходом. При этом акцент делается на количественный подход с использованием современных эконометрических методов. В исследовании будут использоваться как вторичные, так и оригинальные данные. Кроме того, в исследовании будут использованы два массовых социологических опроса с общестрановой репрезентативной выборкой в пяти странах Центральной Азии и Кавказа. Это будет панельный опрос с использованием одного и того же инструментария (анкеты) для одних и тех же респондентов (attrition rate возможности убытия/потери респондентов при втором опросе закладывается не более 30%) в два разных момента времени (в 2023 и 2024 годах). В заключение будут использованы корреляционные методы анализа для проведения корреляции между использованием интернета и социальных сетей и выбранными поведенческими параметрами.

Методы исследования (на казахском) : Зерттеу пәнаралық тәсілді – сапалы социологиялық көзқарасы бар заманауи эконометрикалық әдістердің араласуын болжайды. Бұл жағдайда заманауи эконометрикалық әдістерді қолдана отырып, сандық тәсілге баса назар аударылады. Зерттеуде қайталама және түпнұсқа деректер қолданылады. Сонымен қатар, зерттеуде Орталық Азия мен Кавказдың бес елінде жалпыхалықтық репрезентативті үлгісі бар екі жаппай әлеуметтанулық сауалнама пайдаланылатын болады. Бұл бір респонденттер үшін бірдей құралдарды (сауалнаманы) қолданатын панельдік сауалнама болады (екінші сауалнамада респонденттердің кету/жоғалту мүмкіндігі 30% - дан аспайды) екі түрлі уақытта (2023 және 2024 жылдары). Қорытындылай келе, интернет пен әлеуметтік медианы пайдалану мен таңдалған мінез-құлық параметрлері арасындағы корреляцияны жүргізу үшін корреляциялық талдау әдістері қолданылады.

Obtained results and novelty (in Russian) : С развитием интернета и распространением социальных сетей постепенно сформировались два отдельных информационных пространства. Это традиционные СМИ с высокими входными барьерами и низким потенциалом для горизонтальных потоков информации, что облегчает их контроль со стороны государства, и новые цифровые медиа, обладающие противоположными характеристиками. Важный вопрос заключается в том, связано ли быстрое распространение новых цифровых медиа с различными социально-политическими переменными, такими как политическая активность, доверие, поляризация или потребление новостей. Данная программа направлена на изучения влияния интернета и новых цифровых медиа на политическое поведение, включая голосование, критическую оценку власти, протестную активность, политическую поляризацию и потребление фальшивых новостей. В рамках проекта планируется проведение серии социологических опросов в странах Центральной Азии и Закавказья, на основе которых будут сформулированы причинно-следственные связи между интернетом и/или новыми цифровыми медиа (социальными сетями) и различными политическими переменными, такими как участие в голосовании, доверие, активность, поляризация и потребление (фальшивых) новостей. Сравнительный анализ эффекта социальных медиа в различных странах позволит лучше понимать его особенности и выработать более адекватные меры по противодействию негативным последствиям.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Интернеттің дамуымен және әлеуметтік желілердің таралуымен екі бөлек ақпараттық кеңістік біртіндеп қалыптасты. Бұл жоғары кіріс кедергілері бар және көлденең ақпарат ағындары үшін әлеуеті төмен дәстүрлі БАҚ, бұл оларды мемлекеттік бақылауды жеңілдетеді және қарама-қарсы сипаттамалары бар жаңа цифрлық медиа. Маңызды мәселе-жаңа цифрлық медианың тез таралуы саяси белсенділік, сенім, поляризация немесе жаңалықтарды тұтыну сияқты әртүрлі әлеуметтік-саяси айнымалылармен байланысты ма. Бұл бағдарлама дауыс беру, билікті сыни бағалау, наразылық белсенділігі, саяси поляризация және жалған жаңалықтарды тұтынуды қоса алғанда, Интернет пен жаңа цифрлық медианың саяси мінез-құлыққа әсерін зерттеуге бағытталған. Жоба шеңберінде Орталық Азия және Закавказье елдерінде әлеуметтік сауалнамалар сериясын өткізу жоспарлануда, олардың негізінде Интернет және/немесе жаңа цифрлық медиа (әлеуметтік желілер) мен дауыс беруге қатысу, сенім, белсенділік, поляризация және (жалған) жаңалықтарды тұтыну сияқты түрлі саяси айнымалылар арасында себеп-салдарлық байланыстар тұжырымдалатын болады. Әр түрлі елдердегі әлеуметтік медианың әсерін салыстырмалы талдау оның ерекшеліктерін жақсы түсінуге және жағымсыз салдарға қарсы тұрудың барабар шараларын жасауға мүмкіндік береді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Экономический эффект проекта включает несколько аспектов. Первое, ясное понимание эффекта социальных медиа на политическое поведение и точное описание механизма данного воздействия должно позволить сглаживать и разрешать конфликты, не доводя их до острой фазы уличных протестов (забастовок) и, таким образом, уменьшать экономические издержки. Второе, понимание природы фальшивых новостей позволит сглаживать негативный эффект и потенциальные экономическое потери, связанные с их негативным воздействием. Наконец, успешная реализация проекта может вносить положительный вклад в формирование позитивного имиджа казахстанской социальной науки в регионе. Наконец, проект имеет определенный социальный эффект, который состоит в предотвращении потенциального деструктивного воздействия фальшивых новостей, снижении конфликтной напряженности, связанной с политической поляризацией, и сглаживании различных негативных эффектов/последствий поляризации общества. Минимизация негативных последствий от обозначенных воздействий должна способствовать формированию более здорового и гармоничного общества. Сравнительный анализ эффекта социальных медиа в различных странах региона позволит лучше понимать его особенности и выработать более адекватные меры по противодействию негативным последствиям.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Жобаның экономикалық әсері бірнеше аспектілерді қамтиды. Әлеуметтік медианың саяси мінез-құлыққа әсерін бірінші, нақты түсіну және осы әсер ету механизмін дәл сипаттау қақтығыстарды көшедегі наразылықтардың (ереуілдердің) өткір кезеңіне жеткізбестен тегістеуге және шешуге мүмкіндік беруі керек, осылайша экономикалық шығындарды азайтады. Екіншіден, жалған жаңалықтардың табиғатын түсіну теріс әсерді және олардың теріс әсеріне байланысты ықтимал экономикалық шығындарды тегістеуге мүмкіндік береді. Соңында, жобаны табысты іске асыру өңірде қазақстандық әлеуметтік ғылымның оң имиджін қалыптастыруға оң үлес қоса алады. Соңында, жоба белгілі бір әлеуметтік әсерге ие, ол жалған жаңалықтардың ықтимал деструктивті әсерін болдырмайды, саяси поляризацияға байланысты жанжалды шиеленісті азайтады және қоғам поляризациясының әртүрлі жағымсыз әсерлерін/салдарын тегістейді. Белгіленген әсерлерден болатын жағымсыз салдарды азайту салауатты және үйлесімді қоғамның қалыптасуына ықпал етуі керек. Аймақтың әртүрлі елдеріндегі әлеуметтік медианың әсерін салыстырмалы талдау оның ерекшеліктерін жақсы түсінуге және жағымсыз салдарға қарсы тұру үшін барабар шараларды жасауға мүмкіндік береді.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Результаты исследования могут поспособствовать развитию/углублению академических знаний о воздействии интернета и социальных сетей на политическое поведение в межстрановом разрезе. Также проект может способствовать улучшению качества работы социологов и политологов. Дело в том, что социологические опросы в рамках проекта строятся на использовании современных техник сбора данных, позволяющих, в частности, преодолеть проблему социально одобряемых ответов. Положительный эффект на качество политологического анализа заключается в применении современных инструментов анализа данных, включая методы, позволяющие идентифицировать причинно-следственные связи. Таким образом, исследование задает новые стандарты сбора и анализа данных. Наконец, положительный эффект для развития казахстанских социальных наук заключается в создании базы данных, которую затем могут использовать другие ученые для проведения собственных исследований. Результаты проекта могут помочь государственным органам и ведомствам в разработке эффективных мер по предотвращению деструктивного влияния интернета и социальных сетей, для налаживания эффективного взаимодействия и диалога с общественностью, эффективного регулирования интернета и социальных сетей.

Field of application (in Kazakh) : Зерттеу нәтижелері интернеттің және әлеуметтік медианың еларалық саяси мінез-құлыққа әсері туралы академиялық білімді дамытуға/тереңдетуге ықпал етуі мүмкін. Сондай-ақ, жоба әлеуметтанушылар мен саясаттанушылардың жұмыс сапасын жақсартуға ықпал етуі мүмкін. Жоба шеңберіндегі әлеуметтанулық сауалнамалар, атап айтқанда, әлеуметтік мақұлданған жауаптар мәселесін еңсеруге мүмкіндік беретін деректерді жинаудың заманауи әдістерін қолдануға негізделген. Саясаттану талдауының сапасына оң әсер себеп-салдарлық байланыстарды анықтауға мүмкіндік беретін әдістерді қоса алғанда, деректерді талдаудың заманауи құралдарын қолдану болып табылады. Осылайша, зерттеу деректерді жинау мен талдаудың жаңа стандарттарын белгілейді. Сонымен, қазақстандық әлеуметтік ғылымдарды дамытудың оң әсері басқа ғалымдар өз зерттеулерін жүргізу үшін пайдалана алатын деректер базасын құру болып табылады. Жобаның нәтижелері мемлекеттік органдар мен ведомстволарға интернет пен әлеуметтік желілердің деструктивті ықпалын болдырмау, жұртшылықпен тиімді өзара іс-қимыл мен диалог орнату, интернет пен әлеуметтік желілерді тиімді реттеу бойынша тиімді шаралар әзірлеуге көмектесе алады.