The object of research, development or design (in Russian) : Крупный рогатый скот голштинской породы (не менее 200 голов)

The object of research, development or design (in Kazakh) : Голштин тұқымды ірі қара мал (кемінде 200 бас)

Aim of work (in Russian) : Установить характер ассоциации полиморфизма генов пролактина (PRL) и бета-лактоглобулина (BLG) крупного рогатого скота голштинской породы с резистентностью к маститу и оценить перспективность их применения в качестве генетических маркеров для селекционных программ.

Aim of work (in Kazakh) : Маститке резистентілігі бойынша голштин тұқымды ірі қара малдың пролактин (PRL) және бета-лактоглобулин (BLG) гендерінің полиморфизм ассоциациясының сипатын анықтау және оларды селекциялық бағдарламалар үшін генетикалық маркер ретінде қолдану перспективаларын бағалау.

Методы исследования (на русском) : Полиморфизм генов пролактина (PRL) и бета-лактоглобулина (BLG) изучен методом ПЦР и ПЦР-ПДРФ. Электрофорез проводили на камере для горизонтального электрофореза Wide Mini-Sub Gell Gt. Для электрофореза использовали 2-3% раствор агарозы в 10xTBE-буфере. Документирование полученных результатов проводили при помощи гель документирующей системы UV transilluminator (Bio rad) с использованием красителя SYBR Safe DNA Gel Stain (Invitrogen). В качестве маркера молекулярных масс использовали O,RangeRuler 50 bp DNA Ladder, ready-to-use фирмы «Thermoscientific». В группах животных изучен характер распределения частот аллелей и соответствие характера распределения генотипов по закону Харди-Вайнберга. Полученные данные обработаны методами популяционно-генетического и биометрического анализа с использованием программных возможностей «Microsoft Excel 2010» и «Statistica 6.0».

Методы исследования (на казахском) : Пролактин (PRL) және бета-лактоглобулин (BLG) гендерінің полиморфизмі ПТР және ПТР-ПДРФ әдісімен зерттелген. Электрофорез көлденең электрофорез үшін Wide Mini-Sub Cell Gt камерада жүргізілді. Электрофорез үшін 10xTBE буферінде 2-3% агароза ерітіндісі қолданылды. Алынған нәтижелерді құжаттау SYBR Safe DNA GEL Stain (Invitrogen) бояуын қолдана отырып, ультракүлгін (Bio rad) құжаттау жүйесінің көмегімен жүргізілді. Молекулярлық массалардың маркері ретінде O,RangeRuler 50 bp DNA Ladder, ready-to-use "Thermoscientific" фирмасының пайдаланылды. Жануарлар топтарында аллель жиіліктерінің таралу үлгісін және генотиптердің таралу үлгісінің сәйкестігін Харди-Вайнберг заңы бойынша зерттелді. Алынған мәліметтер "Microsoft Excel 2010" және "Statistica 6.0" бағдарламалық мүмкіндіктерін пайдалана отырып, популяциялық-генетикалық және биометриялық талдау әдістерімен өңделеді.

Obtained results and novelty (in Russian) : Установлены генотипы животных по генам PRL и BLG, проанализирована генетическая структура казахстанской популяции голштинской породы по данным генам, а также определен характер ассоциации отдельных полиморфных генов пролактина и бета-глобулина с резистентностью к маститу.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : PRL және BLG гендері бойынша жануарлардың генотиптері анықталды, голштин тұқымының қазақстандық популяциясының генетикалық құрылымы осы гендер бойынша талданды, сондай-ақ маститке төзімділігі бар жеке полиморфты пролактин және бета-глобулин гендерінің ассоциациясының сипаты анықталды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Составляет оздоровление поголовья, за счет выявления животных-носителей предпочтительных аллелей генов PRL и BLG, включение их в селекционные программы, способствующие снижения экономических потерь, наносимых маститом молочным фермам, и как следствие повышения качества молока и продуктивности.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : PRL және BLG гендерінің таңдаулы аллельдерін тасымалдаушы жануарларды анықтау негізінде мал басын сауықтыруды, сүт фермаларына мастит келтіретін экономикалық шығындарды азайтуға ықпал ететін селекциялық бағдарламаларға қосу нәтижесінде сүт сапасы мен өнімділіктің артуы құрайды.

Level of implementation (in Russian) : В результате исследований будет разработана система ранней оценки наследственной резистентности к маститу у крупного рогатого скота голштинской породы, а также разработаны рекомендации по разведению крупного рогатого скота голштинской породы с учетом их генотипа для повышения их резистентности к маститу.

Level of implementation (in Kazakh) : Зерттеулер нәтижесінде голштин тұқымды ірі қара малдарының маститке тұқым қуалайтын резистентілігін ерте бағалау жүйесі құрастырылады, сондай-ақ олардың маститке резистентілігін арттыру үшін жануарлардың генотипін ескере отырып, голштин тұқымды ірі қара малды өсіру жөніндегі ұсыныстар әзірленеді.

Efficiency (in Russian) : Реализация предлагаемого проекта даст возможность отслеживать голштинскую породу крупного рогатого скота по генетической устойчивости к маститу. Данные исследования позволят создать перспективные разработки для планирования селекционной работы, программ по разведению животных для отдельных хозяйств.

Efficiency (in Kazakh) : Ұсынылған жобаны іске асыру ірі қара малдың голштин тұқымын маститке генетикалық төзімділігі бойынша бақылауға мүмкіндік береді. Бұл зерттеулер селекциялық жұмысты және жекелеген шаруашылықтарға мал өсіру бағдарламаларын жоспарлау үшін перспективалық әзірлемелер жасауға мүмкіндік береді.

Field of application (in Russian) : Ветеринария, животноводство, генетика, молекулярная биология.

Field of application (in Kazakh) : Ветеринария, мал шаруашылығы, генетика, молекулярлық биология.