Inventory number IRN Number of state registration
0323РК00506 AP14870599-KC-23 0122РК00408
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Краткие сведения Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 14
International publications: 0 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 0
Patents Amount of funding Code of the program
0 27727530.57 AP14870599
Name of work
Феномен «халяль» и формирование экологического сознания в светских государствах: сравнительный анализ
Type of work Source of funding Report authors
Fundamental Алтайқызы Айкерім
0
0
0
0
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МНВО РК
Full name of the service recipient
РГП на ПХВ "Институт философии, политологии и религиоведения""
Abbreviated name of the service recipient РГП на ПХВ "Институт философии, политологии и религиоведения" КН МОН РК
Abstract

феномен «халяль» и его влияние на формирование экологического сознания в светских обществах

«халал» феномені және оның зайырлы қоғамдарда экологиялық сананың қалыптасуына әсері

Исследовать феномен «халяль» методом междисциплинарного подхода на примере современных светских государств как духовно-нравственную основу экологизации общественного сознания, определив основные тренды. Использовать исследованные концепты для разработки практических рекомендаций по созданию казахстанской модели халяль-индустрии.

Қоғамдық сананы жасылдандырудың рухани-адамгершілік негізі ретінде қазіргі зайырлы мемлекеттер мысалында негізгі үрдістерді анықтай отырып, пәнаралық тәсіл арқылы «халал» феноменін зерттеу. Зерттелген тұжырымдамаларды халал индустриясының қазақстандық үлгісін құру бойынша тәжірибелік ұсыныстарды әзірлеу үшін пайдалану.

Основной методологией научной работы является сравнительная компаративистика, которая предполагает анализ зарубежного опыта в парадигме исламских ценностей. Bспользован междисциплинарный подход, поскольку исследуемая тема связана с религиоведческой, философской, культурологической, экологической и экономической наукой. В ходе выполнения проекта также использованы: дискурс-анализ, контент-анализ, системный подход, а также герменевтический и феноменологический методы, которые позволяют изучить основную проблему научной работы и рассмотреть ее в конкретной культурной обусловленности.

Ғылыми жұмыстың негізгі әдістемесі – ислам құндылықтары парадигмасындағы шетелдік тәжірибені талдауды көздейтін салыстырмалы зерттеулер. Зерттелетін тақырып дінтану, философия, мәдениеттану, экология және экономикалық ғылымдармен байланысты болғандықтан, пәнаралық әдіс қолданылады. Жобаны жүзеге асыру барысында келесі әдістер де қолданылады: дискурс талдау, контент талдау, жүйелік тәсіл, сонымен қатар ғылыми жұмыстың негізгі мәселесін зерттеуге және оны нақты бір мәдени шартта қарастыруға мүмкіндік беретін герменевтикалық және феноменологиялық әдістер.

Раскрыты особенности экологического сознания в системе исламских ценностей, а также возможности ценностей ислама в преодолении экологических проблем. Проведена экспликация представлений и выявлена иерархия экологических ценностей в мировоззрении казахстанцев на основе социологических исследований. Здоровье (71,9%) и чистота природной среды (14,8%) признаются ключевыми экологическими ценностями, их оценки схожи между разными социальными группами. Экологические ценности важны для всех социальных слоев населения. «Халяль» как здоровый образ жизни связан с духовными и моральными нормами и оценивается положительно (53,7%). Проблемы, такие как употребление алкоголя, наркотическая зависимость (73,7%), эвтаназия, убийство и самоубийство (72%), прерывание беременности, обет безбрачия, затворничество (60,8%) воспринимаются критически. Проведен анализ влияния принципов «халяль» на экологическую ориентацию общественного сознания в условиях светскости, а также основных принципов исламской экологии, вытекающих из исламского учения и практика экологического сознания в мусульманской общине. Исследования включают анализ исламских источников, таких как Коран и хадисы, а также академических работ, посвященных экологической этике и исламу. Анализированы основные направления халяль-индустрии в зарубежных странах. Собрана информация об основных организациях, выдающих халяль-сертификаты и регулирующих халяль-продукции.

Ислам құндылықтары жүйесіндегі экологиялық сананың ерекшеліктері, сонымен қатар ислам құндылықтарының экологиялық проблемаларды жеңудегі мүмкіндіктері ашылды. Әлеуметтанулық зерттеулер негізінде қазақстандықтардың дүниетанымындағы түсініктер мен экологиялық құндылықтардың иерархиясы анықталды. Денсаулық (71,9%) және табиғи ортаның тазалығы (14,8%) негізгі экологиялық құндылықтар ретінде танылып, оларды бағалау әртүрлі әлеуметтік топтар арасында ұқсас. топтарда. Экологиялық құндылықтар халықтың барлық әлеуметтік топтары үшін маңызды. «Халал» салауатты өмір салты ретінде рухани-адамгершілік нормалармен байланысты және оң бағаланады (53,7%). Алкогольді тұтыну, нашақорлық (73,7%), эвтаназия, кісі өлтіру және өзіне-өзі қол жұмсау (72%), жүктілікті тоқтату, некесіз болу, оқшаулану (60,8%) сыни тұрғыдан қабылданады. Зайырлылық жағдайында қоғамдық сананың экологиялық бағдарына «халал» қағидаттарының ықпалына, сондай-ақ ислам ілімінен туындайтын ислам экологиясының негізгі қағидаларына және мұсылман қауымындағы экологиялық сана тәжірибесіне талдау жасалды. Зерттеулер Құран және Хадис сияқты исламдық дереккөздерді талдауды, сондай-ақ экологиялық этика және ислам туралы академиялық еңбектерді қамтиды. Шет елдердегі халал-индустриясының негізгі бағыттары талданады. Халал сертификатын беретін және халал өнімдерін реттейтін негізгі ұйымдар туралы ақпарат жиналды.

-

-

Социальный и экологический эффект результатов проекта связан с влиянием на развитие зеленой экономики, которая предполагает бережное использование природных ресурсов, гармонизацию взаимоотношений человека с биосферой и баланс духовных и материальных ценностей. Практические рекомендации по формированию казахстанского бренда «халяль» могут иметь экономический эффект.

Жоба нәтижелерінің әлеуметтік және экологиялық әсері табиғи ресурстарды ұқыпты пайдалануды, адамдардың биосферамен қарым-қатынасын үйлестіру мен рухани және материалдық құндылықтардың тепе-теңдігін көздейтін жасыл экономиканың дамуына әсерімен байланысты. Қазақстандық «халал» брендін қалыптастыру бойынша тәжірибелік ұсыныстар экономикалық нәтиже беруі мүмкін.

Материалы исследования могут быть использованы при подготовке и чтении спецкурсов по исламоведению и религиоведению. Полученный анализ будет практической рекомендацией для структур государственного управления и различных экодвижений в развитии зеленой экономики и экологической культуры.

Зерттеу материалдарын исламтану және дінтану бойынша арнайы курстарды дайындау және оқу кезінде пайдалануға болады. Алынған талдау жасыл экономика мен экологиялық мәдениетті дамытуда мемлекеттік басқару құрылымдары мен түрлі экологиялық қозғалыстар үшін тәжірибелік ұсыныс болады.

UDC indices
2:172.3
International classifier codes
21.21.25;
Key words in Russian
халяль; светское государство; ислам; экологическое сознание в исламе; халяль-индустрия;
Key words in Kazakh
халал; зайырлы мемлекет; ислам; исламдағы экологиялық сана; халал индустриясы;
Head of the organization Сейдуманов Серик Турарович Доктор социологических наук / профессор
Head of work Алтайқызы Айкерім Phd / нет