The object of research, development or design (in Russian) : шлаки свинцового завода города Шымкент

The object of research, development or design (in Kazakh) : Шымкент қаласының қорғасын зауытының қалдықтар

Aim of work (in Russian) : повышение уровня жизнеобеспечения и улучшение экологического равновесия окружающей среды за счет утилизации токсичных шлаков свинцового производства и получение ценных цветных металлов

Aim of work (in Kazakh) : қорғасын өндірісінің улы токсиндерін кәдеге жарату және бағалы түсті металдарды алу арқылы тіршілікті қамтамасыз ету деңгейін арттыру және қоршаған ортаның экологиялық тепе теңдігін жақсарту

Методы исследования (на русском) : эколого-аналитические и геофизические методы исследования, математические модели процессов с использованием методов Mathcad и методов наименьших квадратов расчетных и экспериментальных значений

Методы исследования (на казахском) : экологиялық-аналитикалық және геофизикалық зерттеу әдістері, Mathcad әдістерін және есептелген және эксперименттік мәндердің ең кіші квадраттарын қолданатын процестердің математикалық модельдері

Obtained results and novelty (in Russian) : Были получены данные по концентрации загрязнения почвы тяжелыми металлами по районам г. Шымкент: свинц - 553 мг/кг в Аль-фарабийском районе, в Абайском районе - 591 мг/ кг., в Энбекшинском районе -542 мг/ кг, в Каратауском районе - 539 мг/ кг. Средняя концентрация свинца в почве г. Шымкент составила 556,25 мг/кг. Были разработаны карты загрязнения тяжелыми металлами 4-х районов г. Шымкент, Были определены степени корреляции расчетных и экспериментальных значений разработанной математической модели при извлечении оксида свинца: средние значения абсолютной погрешности - 0,34, средние значения относительной погрешности - 0,381; при извлечении оксида цинка: средние значения абсолютной погрешности - 0,34 и средние значения относительной погрешности - 0,389. Новизна: усовершенствована технология утилизации шлаков свинцового производства и излечение оксидов свинца и цинка.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Шымкент қаласының аудандары бойынша ауыр металдармен топырақтың ластану концентрациясы бойынша деректер алынды: қорғасын - 553 мг/кг әл-Фараби ауданында, Абай ауданында-591 мг / кг, Еңбекші ауданында-542 мг / кг, Қаратау ауданында-539 мг / кг. Шымкент қаласының топырағында қорғасынның орташа концентрациясы 556,25 құрады мг / кг. қаланың 4 ауданының ауыр металдармен ластану карталары жасалды. Шымкент, қорғасын оксидін алу кезінде әзірленген математикалық модельдің есептік және эксперименттік мәндерінің корреляция дәрежелері анықталды: абсолютті қатенің орташа мәні-0,34, салыстырмалы қатенің орташа мәні-0,381; мырыш оксидін алу кезінде: абсолютті қатенің орташа мәні-0,34 және салыстырмалы қатенің орташа мәні - 0,389. Жаңалық: қорғасын өндірісінің токсиндерін кәдеге жарату және қорғасын мен мырыш оксидтерін алу технологиясы жетілдірілді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Были определены оптимальные технологические параметры: температура процесса: 1100-1150 ºС, полигазовые выбросы 10-15 %, извлечение оксида свинца в среднем 2,38 %, оксида цинка в среднем 9,84%. По результатам термического анализа были определены потери веса оксида свинца -6,0 %, цинка -0,25 %. Температура разложения оксида свинца 280-930º С и оксида цинка 930-1000 ºС.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Оңтайлы технологиялық параметрлер таңдалды: процесс температурасы: 1100-1150 °C, 10-15% полигаздық шығарындылар, 2,38% ортада алынған қорғасын оксиді, 9,84% ортада мырыш оксиді. Термиялық талдау нәтижелері бойынша шошқа оксидінің -6,0 %, мырыштың -0,25% жоғалуы таңдалды. Қорғасын оксидінің ыдырау температурасы 280-930ºС, ал мырыш оксиді 930-1000 ºС.

Level of implementation (in Russian) : Были проведены опытные и опытно-промышленные испытания проекта инновационной и усовершенствованной технологии извлечения целевых продуктов при утилизации шлаковых отходов на ТОО «Инженерно-техническое бюро в промышленной безопасности».

Level of implementation (in Kazakh) : "Өнеркәсіптік қауіпсіздіктегі инженерлік-техникалық бюро" ЖШС-де қож қалдықтарын кәдеге жарату кезінде нысаналы өнімдерді алудың инновациялық және жетілдірілген технологиясы жобасына тәжірибелік және тәжірибелік-өнеркәсіптік сынақтар жүргізілді.

Efficiency (in Russian) : рациональное использование природных и вторичных ресурсов путем снижения топливно-энергетических ресурсов на 8-10% и природного сырья

Efficiency (in Kazakh) : отын-энергетикалық ресурстарды 8-10% - ға және табиғи шикізатты төмендету арқылы табиғи және қайталама ресурстарды ұтымды пайдалану

Field of application (in Russian) : в цветной металлургической промышленности

Field of application (in Kazakh) : түсті металлургия өнеркәсібінде