The object of research, development or design (in Russian) : Синтезированные новые модифицированные производные фитоэкдизонов и водорастворимые супрамолекулярные ансамбли на их основе

The object of research, development or design (in Kazakh) : Фитоэкдизондардың синтезделінген жаңа модифицирленген туындылары және олардың негізіндегі суда еритін супрамолекулалы ансамблдер.

Aim of work (in Russian) : Направленный синтез новых производных фитоэкдизонов с заданными свойствами, супрамолекулярная самосборка модифицированных фитоэкдизонов с циклодекстринами и исследование модифицированных фитоэкдизонов и их супракомплексов с циклодекстринами на биологическую активность.

Aim of work (in Kazakh) : Берілген қасиеттері бар фитоэкдизондардың жаңа туындыларының бағытталған синтезі, алынған түрлендірілген фитоэкдизондардың циклодекстриндермен супрамолекулалық өзіндік жиналуы және түрлендірілген фитоэкдизондарды және олардың циклодекстриндермен супракешендерінің биологиялық белсенділігін зерттеу.

Методы исследования (на русском) : высокоэффективная жидкостная хроматография, гель проникающая хроматография, селективный каталитический синтез (тозилирование, енаминирование), термический анализ, рентгенофазовой анализ, рентгеноструктурный анализ, электронная микроскопия, 1Н ЯМР-спектроскопия.

Методы исследования (на казахском) : жоғары эффектілі сұйықтық хроматография, гель-енуші хроматография, селективті катализдік синтез (тозилирлеу, енаминирлеу), термиялық анализ, рентгенфазалық анализ, рентгенқұрылымдық анализ, электрондық микроскопия, 1Н ЯМР-спектроскопия.

Obtained results and novelty (in Russian) : Впервые проведен подбор оптимальных условии жидкость-жидкостной экстракции растительного сырья Silene wolgensis и Acanthophyllum gypsophiloides и выделены, очищены и наработаны образцы 20-гидроксиэкдизона, 2-дезоксиэкдизона и 3-эпи-2-дезоксиэкдизона для синтеза гидрофильных производных на их основе. Впервые подобраны оатимальные условия для направленного синтеза на основе фитоэкдизонов путем селективной 2,3-диольной гетероциклизацией, введением новых функциональных групп и S,N-биогенных элементов, супрамолекулярного инкапсулирования и механохимического синтеза. Получены новые гидрофильные производные и изучены их физико-химические характеристики. Проведен биологический скрининг новых производных на основе выделенных и модифицированных фитоэкдизонов на цитотоксическую, анальгетическую, антиоксидантную, адаптогенную и анаболическую активности. Впервые для производных фитоэкдизонов выявлена анальгетическая активность. За отчетный период опубликованы 5 научных статей, из них входящие в базу данных 1 КОКСОН, Scopus 2 и 7 тезисы докладов в материалах международных и республиканских конференции. Подана 1 заявка на получение патента РК на изобретение.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Алғаш рет олардың негізінде гидрофилді туындылар алу үшін Silene wolgensis және Acanthophyllum gypsophiloides өсімдік шикізаттарына сұйық-сұйықтық экстракция жүргізудің оңтайлы жағдайлары анықталып, 20-гидроксиэкдизон, 2-дезоксиэкдизон және 3-эпи-2-дезоксиэкдизон үлгілері бөлініп, тазаланып және жинақталып алынды. Алғаш рет фитоэкдизондар негізінде селективті 2,3-диолдық гетероциклдену, жаңа функционалдық топтар мен S,N-биогендік элементтер кіргізу, супрамолекулалы инкапсулдеу және механохимиялық синтез арқылы бағытталған синтез жүргізудің оңтайлы шарттары анықталды. Жаңа гидрофилді туындылар алынып, физика-химиялық сипаттамалары зерттелінді. Бөлініп алынған және модифицирленген фитоэкдизондар негізіндегі жаңа туындыларға цитозарарлық, анальгетикалық, антиоксиданттық, адаптогендік және анаболикалық белсенділікке биологиялық скрининг жүргізілді. Алғаш рет фитоэкдизон туындылары үшін сирек анальгетикалық белсенділік табылды. Есепті кезеңде, оның ішінде 1 БҒССҚК 2 Scopus мәліметтер базасына кіретін журналда 5 мақала және халықаралық және республикалық конференция материалдарында 7 баяндама тезистері жарияланды. Өнертабысқа ҚР патентін алуға 1 мәлімдеме берілді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Экономическим показателем данного проекта является то, что по результатам реализации проекта создана возможность импортозамещения субстанций для организации производства оригинальных фитопрепаратов, для развития отечественной фармацевтической промышленности.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Жобаны іске асырудың экономикалық көрсеткіші – жобаны іске асыру нәтижесінде отандық өндірісті дамыту үшін бірегей шөптік дәрілік препараттарды шығаруды ұйымдастыру үшін импорттық субстанцияларды алмастыруға мүмкіндік жасалған. фармацевтикалық өнеркәсіп

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) : Разработаны новые гидрофильные производные фитоэкдизонов с применением направленного введения гидрофильных функциональных групп и P, S, N – биогенных элементов и супрамолекулярные (инкапсулированные и др. виды) ансамбли на основе модифицированных фитоэкдизонов.

Efficiency (in Kazakh) : Фитоэкдизондардың жаңа гидрофильді туындылары гидрофильді функционалдық топтар мен P, S, N - қоректік заттар мен модификацияланған фитоэкдизондар негізіндегі супрамолекулалық (инкапсулирленген және басқа типті) ансамбльдерді мақсатты енгізу арқылы әзірленді.

Field of application (in Russian) : биоорганическая химия, органическая химия, технология лекарств.

Field of application (in Kazakh) : биоорганикалық химия, органикалық химия, дәрілік заттар технологиясы.