Inventory number IRN Number of state registration
0223РК00285 AP09057862-OT-23 0121РК00042
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Заключительный Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 1
International publications: 4 Publications Web of science: 4 Publications Scopus: 0
Number of books Appendicies Sources
1 3 92
Total number of pages Patents Illustrations
57 0 8
Amount of funding Code of the program Table
14944228.6 AP09057862 14
Name of work
Исследование распадов адронов
Report title
Type of work Source of funding The product offerred for implementation
Fundamental Модель
Report authors
Исадыков Айдос Нурланович , Тюлемисов Жомарт Жанатович , Азнабаев Дамир Талгатович , Нурлан Қанат , Аргымбек Байболат Кайратулы , Джансейтов Данияр Маралович , Бекбаев Асхат Каусович ,
0
0
0
0
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МЭ РК
Full name of the service recipient
Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Институт ядерной физики" Министерства энергетики Республики Казахстан
Abbreviated name of the service recipient ИЯФ
Abstract

Объектами исследования являются адроны с одним или двумя тяжелыми кварками.

Зерттеу объектілері - бір немесе екі ауыр кварктары бар адрондар.

Цель работы — изучение структуры лёгких и тяжёлых адронов: сильные, слабые полулептонные и радиационные распады адронов, содержащих один или два тяжёлых кварка.

Жұмыстың мақсаты жеңіл және ауыр адрондардың құрылымын: құрамында бір немесе екі ауыр кварктары бар адрондардың күшті, әлсіз жартылайлептондық және радиациялық ыдырауларын зерттеу.

Методы исследования: разные теоретические феноменологические модели. В качестве метода исследования мы используем ковариантную модель кварков. Ковариантная модель кварков является эффективным квантополевым подходом к описанию свойств и взаимодействия адронов как при высоких, так и при низких энергиях.

Зерттеу әдістері: әртүрлі феноменологиялық теориялық модельдер. Зерттеу әдісі ретінде біз коварианттық кварк моделін қолданамыз. Коварианттық кварк моделі адрондардың қасиеттері мен өзара әрекеттесуін жоғары және төмен энергияларда сипаттайтын тиімді кванттық-өріс тәсілі болып табылады.

Определены матричные элементы и ширины электромагнитных распадов барионов. Посчитаны дифференциальные бренчинги распада тяжелых В мезонов, в том числе: – вычислены ширины дважды тяжелых барионов; – впервые вычислены ширины распадов Омега бариона в рамках ковариантной модели кварков; – определены матричные элементы для процессов распада Кси бариона; – аналитический методом определены константы взаимодействия барионов и мезонов; – определены константы лептонных распадов и формфакторов распада псевдоскалярных и векторных мезонов; – вычислены бренчинги и ширины распадов для b- d, b-с и b-s переходов, и впервые приведены соотношения разных мод распада В мезонов.

Бариондардың электромагниттік ыдырауларының матрицалық элементтері мен ені анықталады. Ауыр В-мезондардың ыдырауының дифференциалды тармақтары есептелді, соның ішінде: – екі есе ауыр бариондардың ені есептелінді; – коварианттық кварк моделі шеңберінде алғаш рет Омега барионының ыдырау ені есептелді; – Кси барионының ыдырау процестері үшін матрицалық элементтер аңықталды; – аналитикалық әдіспен бариондар мен мезондардың әрекеттесу константалары аңықталды; – псевдоскалярлық және векторлық мезондардың лептоникалық ыдырауларының константалары және ыдырау формалық факторлары аңықталды; – b-d, b-c және b-s ауысулары үшін тармақталулар мен ыдырау ені есептеліп, алғаш рет В мезондарының әртүрлі ыдырау режимдерінің қатынасы берілді.

Научным и социально-экономический эффектом является подготовка высококвалифицированных специалистов в области физики элементарных частиц и атомного ядра в Казахстане; повышение статуса научных исследований, проводимых в Казахстане; вклад в развитие понимания природы редких распадов адронов. В рамках проекта было защищены одна кандидатская и две PhD диссертаций.

Ғылыми және әлеуметтік-экономикалық нәтиже – Қазақстанда элементар бөлшектер мен атом ядросы физикасы саласында жоғары білікті мамандарды даярлау; Қазақстанда жүргізілетін ғылыми зерттеулердің мәртебесін арттыру; сирек адрондық ыдырау табиғатын түсінуді дамытуға қосқан үлесі. Жоба аясында бір кандидаттық және екі PhD диссертация қорғалды.

не предусмотрено в рамках проекта

жоба аясында енгізу қамтамасыз етілмейді

Полученные в рамках исследований результаты докладывались на международных научных конференциях,и были обсуждены на научных семинарах в крупных научных центрах, что способствовало эффективности исследований, а также повышению эффективности исследований в рамках Проекта.

Зерттеу шеңберінде алынған нәтижелер халықаралық ғылыми конференцияларда баяндалып, ірі ғылыми орталықтардағы ғылыми семинарларда талқыланды, бұл зерттеулердің тиімділігіне, сонымен қатар Жоба аясындағы зерттеулердің тиімділігін арттыруға ықпал етті.

Областью применения является физика адронов. Полученные результаты очень важны и актуальны для интерпретации экспериментальных результатов, проводимые в крупных научных центрах мира и в РК для изучения свойств адронов. Поскольку существующие теоретические модели ограничиваются описанием одного события, наши исследования посвящены, именно описанию этих процессов единым образом, как при низких, так и при высоких энергиях.

Қолдану аймағы - адрон физикасы болып табылады. Адрондардың құрамын зерттеу үшін әлемнің үлкен ғылыми орталықтарында және ҚР жүргізілетін тәжірибенің нәтижелерін түсіндіру үшін алынған нәтижелер өте қажетті және маңызды. Себебі қазіргі таңдағы бар теориялық модельдер тек қана бір оқиғаны ғана сипаттайды. Ал біздің зерттеулер бұл процестерді төменгі энергиядағы және жоғары энергияда да бірегей етіп түсіндіре алады.

UDC indices
539.126, 539.122
International classifier codes
29.05.23;
Readiness of the development for implementation
Key words in Russian
Адрон; Феноменологические модели; Распады адронов; Слабые распады; Ширина распада;
Key words in Kazakh
Адрон; Феноменологиялық модель; Адрон ыдыраулары; Әлсіз ыдыраулар; Ыдырау ені;
Head of the organization Сахиев Саябек Куанышбекович доктор физико-математических наук / нет
Head of work Исадыков Айдос Нурланович PhD / нет
Native executive in charge