The object of research, development or design (in Russian) : Криогель-иммобилизованные нанокатализаторы в процессах окисления алифатических спиртов и каталитические реакторы проточного и традиционного типов.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Алифатты спирттердің тотықтыру үдерістерінде криогель-иммобилизацияланған нанокатализаторлары және ағынды және дәстүрлі типтегі каталитикалық реакторлар.

Aim of work (in Russian) : Разработка новых эффективных полимерных катализаторов на основе каталазы и наночастиц переходных металлов, иммобилизованных в матрицу макропористых криогелей, для проведения процесса окисления алифатических спиртов в проточном каталитическом реакторе и на традиционной волюмометрической установке; анализ катализаторов, промежуточных и конечных продуктов современными физико-химическими методами исследований.

Aim of work (in Kazakh) : Ағынды каталитикалық реакторда және дәстүрлі волюмометрлік құрылғыда алифатты спирттерді тотықтыру үдерістерін жүргізуге арналған макрокеуекті криогель матрицасына иммобилизацияланған каталаза және нанобөлшектер негізіндегі жаңа тиімді полимерлі катализаторлар дайындау; заманауи физика-химиялық зерттеу әдістерімен катализаторды, аралық және соңғы өнімдерді сараптау.

Методы исследования (на русском) : Перманганатометрия, сканирующая электронная микроскопия, волюмометрия, газовая хроматография, масс-спектроскопия, ультрофиолетовая спектроскопия.

Методы исследования (на казахском) : Перманганатометрия, сканирлеуші электронды микроскопия, волюмометрия, газды хроматография, масс-спектроскопия, ультракүлгін спектроскопия.

Obtained results and novelty (in Russian) : Были проведены процессы окисления алифатических спиртов (этанола, пропанола, изо-пропанола) на каталитических проточных и традиционных непроточных реакторах в присутствии нанокатализаторов. В качестве окислителей использовались пероксид водорода, кислород и воздух. Выход конечных продуктов в зависимости от условий проведения процесса составил 20%-90%. Новизна работы заключается в установлении каталитической активности новых нанокатализаторов на основе криогелей в окислении алифатических спиртов в проточном и традиционном каталитических реакторах, функционирующих в мягких условиях.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Нанокатализаторлар қатысында каталитикалық ағынды және дәстүрлі ағынсыз реакторларда алифатты спирттерді (этанол, пропанол, изо-пропанол) тотықтыру үдерісі жүргізілді. Тотықтырғыш ретінде сутегі қостотығы, оттегі, ауа қолданылды. Үдерісті жүргізу жағдайларына қарай соңғы өнім шығымы 20%-90% құрады. Жұмсақ жағдайларда ағынды және дәстүрлі каталитикалық реакторларда алифатты спирттерді тотықтыру үдерістерінде криогель негізіндегі жаңа нанокатализаторлардың каталитикалық белсенділіктерін анықтау жұмыстың жаңашылдығы болып табылады.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : К основным конструктивным и технико-экономическим показателям данного исследования можно отнести обоснование способов получения ценных целевых продуктов (альдегидов и кетонов) путем одностадийного окисления алифатических спиртов доступными окислителями (пероксидом, водорода, кислородом, воздухом) в мягких условиях с учетом высокой конверсии исходных алифатических спиртов и отсутствия побочных продуктов, лёгкость разделения конечных продуктов от катализатора, а также высокая чистота продукта.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Бастапқы алифатты спирттердің жоғары конверсиясы, катализатордан соңғы өнімді жеңіл бөліп алу, сонымен қатар, өнімнің жоғары тазалығын ескере отырып, жұмсақ жағдайларда алифатты спирттерді бірсатылы қолжетімді тотықтырғыштармен (сутегі қостотығымен, оттегімен, ауамен) тотықтыру арқылы маңызды мақсатты өнімдерді (альдегидтер және кетондар) алу әдістерін негіздеуді негізгі құрылымдық және техникалық – экономикалық көрсеткіштерге жатқызуға болады.

Level of implementation (in Russian) : В рамках данного проекта внедрение не предусмотрено.

Level of implementation (in Kazakh) : Аталмыш жоба аясында енгізу қарастырылмаған.

Efficiency (in Russian) : Достигнутые результаты и затраченные ресурсы будут способствовать дальнейшей реализации поставленных задач на 2024 год календарного плана с заданным качественным уровнем, выраженным определёнными требованиями по степени достижения цели.

Efficiency (in Kazakh) : Алынған нәтижелер және жұмсалған ресурстар 2024 жылдың күнтізбелік жоспарына сәйкес қойылған міндеттерді белгілі бір жоғары деңгейде және мақсатқа жетудің талаптарына сәйкес болуына мүмкіндік береді.

Field of application (in Russian) : Разработанные криогель-иммобилизованные нанокатализаторы, ввиду своей высокой активности и селективности, могут быть использованы в дальнейшем для проведения укрупнённых лабораторных испытаний, проведению, помимо окисления, процессов гидрирования и изомеризации. Каталитические реакторы проточного и традиционного типа могут быть востребованы для технологических процессов нефтехимического сектора РК, таких как селективное окисление спиртов и разнообразных углеводородных соединений.

Field of application (in Kazakh) : Жоғары белсенділігіне және талғампаздығына орай криогель – иммобилизацияланған нанокатализаторлар әрі қарай тотығу үдерісімен қатар, гидрлеу және изомерлену үдерістерінде іріленген лабораториялық сынақтар жүргізуге мүмкіндік береді. Спирттерді және алуантүрлі көмірсутекті қосылыстарды талғамды түрде тотықтыру секілді ҚР мұнайхимия секторындағы технологиялық үдерістерінде ағынды және дәстүрлі типтегі реакторлар сұранысқа ие болуы мүмкін.