The object of research, development or design (in Russian) : термоядерные процессы Вселенной

The object of research, development or design (in Kazakh) : әлемнің термоядролық процесстері

Aim of work (in Russian) : разработка единых методов расчета полных сечений и скоростей термоядерных реакций, проходящих в первичном нуклеосинтезе Вселенной, в процессах управляемого термоядерного синтеза и сравнительный анализ полученных результатов с экспериментом и результатами других авторов

Aim of work (in Kazakh) : басқарылатын термоядролық синтез процестерінде Ғаламның бастапқы нуклеосинтезінде өтетін термоядролық реакциялардың толық қиысулары мен жылдамдықтарын есептеудің бірыңғай әдістерін әзірлеу және алынған нәтижелерді басқа авторлардың тәжірибелерімен және нәтижелерімен салыстырмалы талдау

Методы исследования (на русском) : аналитические и численные математические методы, программные алгоритмы и компьютерные программы, используемые в рамках потенциальной кластерной модели легких атомных ядер и термоядерных реакций во Вселенной

Методы исследования (на казахском) : әлемнің жеңіл атом ядроларының потенциялды кластерлік үлгілері мен термоядролық үрдістері аясында пайдаланылатын аналитикалық және сандық математикалық әдістер, бағдарламалық алгоритмдер және компьютерлік бағдарламалар

Obtained results and novelty (in Russian) : Результаты работы за 2021 г.: построены потенциалы взаимодействия для реакций p + 2H -> 3He + gamma и n + 2H -> 3H + gamma, на основе которых получены полные сечения радиационного захвата исследуемых процессов. Скорости реакций p + 2H -> 3He + gamma и n + 2H -> 3H + gamma в области температур от 0.01 до 10 T9 рассчитаны, а также аппроксимированы несложными функциями. Результаты работы за 2022 г.: на основе потенциалов взаимодействия получены полные сечения радиационного захвата протонов на ядрах 14N и 7Be, которые хорошо согласуются с имеющимися экспериментальными данными. Получены скорости термоядерных реакций в звездах и первичном нуклеосинтезе Вселенной для процессов p + 14N -> 15O + gamma, p + 7Be -> 8B + gamma, а также аппроксимация их несложными функциями. Результаты работы за 2023 г.: построены потенциалы взаимодействия для реакции 3H + 3He -> 6Li + gamma, на основе которых получены полные сечения данной реакции. Получена скорость термоядерной реакции 3H + 3He -> 6Li + gamma в звездах и первичном нуклеосинтезе Вселенной, а также аппроксимация ее несложными функциями.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : 2021 жылғы жұмыстардың нәтижелері: зерттелетін үдерістердің радиациялық қармауының толық қимасының негізінде алынған p + 2H -> 3He + gamma и n + 2H -> 3H + gamma реакциялар үшін өзара әсерлесу потенциалдары тұрғызылды. p + 2H -> 3He + gamma и n + 2H -> 3H + gamma реакциялардың жылдамдығы 0.01 ден 10 T9 дейін температура аймақтарында, сонымен бірге күрделі емес функциялармен жуықтаулары есептелді. 2022 жылғы жұмыстардың нәтижелері: бар тәжірибелік мәліметтермен жақсы сәйкес келетін 14N және 7Be ядроларында протондардың радиациялық қармауының толық қималары өзара әсерлесу негізінде алынды. p + 14N -> 15O + gamma, p + 7Be -> 8B + gamma үдерістері үшін Әлемнің алғашқы нуклеосинтезі және жұлдыздардағы термоядролық реакциялардың жылдамдықтары және күрделі емес функциялармен олардың жуықтаулары алынды. 2023 жылғы жұмыстардың нәтижелері: 3H + 3He -> 6Li + gamma реакциясы үшін өзара әсерлесу потенциалдары тұрғызылды, оның негізінде берілген реакцияның толық қимасы алынды. Әлемнің алғашқы нуклеосинтезі және жұлдыздардағы 3H + 3He -> 6Li + gamma термоядролық реакцияның жылдамдықтары, сонымен қатар күрделі емес функциялармен олардың жуықтаулары алынды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Еще никто не смог пока объяснить основные характеристики 40 основных термоядерных реакций, протекающих в Солнце, звездах и всей нашей Вселенной на разных стадиях ее образования и развития на основе единых представлений, моделей, методов и подходов, как это было сделано в наших проектах за 2009-2023 гг. Данный проект является определенным этапом такого рассмотрения. Эти результаты позволят в будущем более детально анализировать и объяснять экспериментальные характеристики термоядерных процессов Вселенной.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Біздің 2009-2023 жылдардағы жобада жасалғандай бірыңғай болжамдар, үлгілер, әдістер мен тәсілдер негізінде Күнде, жұлдыздар мен біздің Әлемнің оның қалыптасуы мен дамуының әр түрлі кезеңдерінде өтетін 40 базалық термоядролық реакциялардың негізгі сипаттамаларын ешкім түсіндіре алмады. Осы нәтижелер болашақта Әлемдегі осындай термоядролық процесстердің эксперименттік сипаттамалары нақтырақ талдауға және түсіндіруге мүмкіндік береді

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : термоядерные процессы в Солнце и звездах, реакции управляемого термоядерного синтеза и первичный нуклеосинтез Вселенной.

Field of application (in Kazakh) : күндегі және жұлдыздар термоядролық процесстер, басқарылатын термоядролық синтездің және Әлемнің алғашқы нуклеосинтезінің реакциялары