The object of research, development or design (in Russian) : Данные раковых мутаций и человеческие клеточные линии с дефектами репарации ДНК

The object of research, development or design (in Kazakh) : Қатерлі ісік мутациясының деректері және ДНҚ жөндеу ақаулары бар адамның жасушалық желілері

Aim of work (in Russian) : Этот проект направлен на характеристику паттернов кластеризованных мутаций рака и состоит из трех взаимодополняющих целей: (i) сбор наборов мутационных данных по всему геному рака, (ii) новый пакет программного обеспечения для анализа и моделирования кластерных мутаций, (iii) новые клеточные линии человека для экспериментальных исследований мутагенеза.

Aim of work (in Kazakh) : Бұл жоба қатерлі ісіктің кластерлік мутациясының ерекшеліктерін сипаттауға бағытталған және үш қосымша мақсаттан тұрады: (i) қатерлі ісік ауруының толық геномды мутациялар деректер жиынтығын талдау; (ii) кластерлі мутацияны талдау мен модельдеуге арналған жаңа бағдарламалық пакеттер, (iii) эксперименттік мутагенезді зерттеу үшін жаңа адам жасушасының бағыттары.

Методы исследования (на русском) : Разработка программного обеспечения и компьютерный анализ данных, разработка человеческих клеточных линий и экспериментальные исследования роли белков репарации ДНК в резистентности рака.

Методы исследования (на казахском) : Бағдарламалық жасақтаманы әзірлеу және есептеу деректерін талдау, адамның жасушалық желілерін дамыту және қатерлі ісікке төзімділіктегі ДНҚ қалпына келтіру ақуыздарының рөлін эксперименттік зерттеулер.

Obtained results and novelty (in Russian) : - Научные результаты опубликованы в 7 статьях с благодарностью гранту в научных журналах, входящих в квартили Q1 (1 статья), Q2 (5 статей) Q3 (1 статья) Web of Science и имеющие процентиль от 72 до 92 по Scopus; - Собраны уникальные наборы данных раковых мутаций от Института Гюстава Росси, Франция; - Разработан и выложен в открытый репозиторий программных кодов GitHub (https://github.com/genkvg/clusmut) пакет программного обеспечения для анализа и моделирования кластерных мутаций; - Разработаны три новые линии человеческих клеток, дефектные в репарации ДНК, а именно сверх-экспрессирующие или нокаутирующие белок репарации ДНК NEIL3; - PhD докторант Байкен Э. представил тезис диссертации на защиту в Назарбаев университете; - Научные результаты включают исследования влияния белка NEIL3 на резистентность раковых клеток против терапии цисплатином, эволюции ДНК гликозилаз, эффективности вакцины Sputnik‑V против Ковид-19, сигнатур связных кластерных мутации раков кожи и другие. Новизна: все результаты новые, опубликованы в 2021-2023 годах.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : - Ғылыми нәтижелер Web of Science квартильдерінде Q1 (1 мақала), Q2 (5 мақала) Q3 (1 мақала) және Scopus бойынша 72-ден 92-ге дейінгі пайыздық көрсеткішке ие ғылыми журналдарда грантқа алғыс білдіріп 7 мақалада жарияланды; - Густав Росси институтынан, Франциядан онкологиялық мутациялардың бірегей деректер жиынын жинады; - Кластерлік мутацияларды талдауға және модельдеуге арналған бағдарламалық пакет әзірленді және GitHub (https://github.com/genkvg/clusmut) бағдарламалық кодтарының ашық репозиторийінде орналастырылды; - ДНҚ репарациясында ақауы бар адамның үш жаңа жасушалық желісі жасалды, атап айтқанда NEIL3 ДНҚ қалпына келтіру ақуызын шамадан тыс экспрессиялайтын немесе сөндіретін; - PhD докторант Байкен Э. Назарбаев Университетінде қорғауға диссертациясын ұсынды; - Ғылыми нәтижелерге NEIL3 протеинінің рак клеткаларының цисплатиндік терапияға төзімділігіне әсерін, ДНҚ гликозилазаларының эволюциясын, Ковид-19-ға қарсы Sputnik-V вакцинасының тиімділігін, тері қатерлі ісігінің байланысты кластерлік мутацияларының белгілерін және басқалар. Жаңашылдық: барлық нәтижелер жаңа, 2021-2023 жж.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : По итогам трех лет 2021-2023 выполнения проекта опубликованы 7 статей с благодарностью данному гранту AP09260233 в журналах, индексируемых и Web of Science и Scopus. Все статьи в входят в квартили Q1 (1 статья), Q2 (5 статей) Q3 (1 статья) Web of Science и имеют процентиль не менее 72 по Scopus.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Жобаның 2021-2023 үш жылының қорытындысы бойынша AP09260233 осы грантқа алғыс білдірген 7 мақала Web of Science және Scopus сияқты индекстелген журналдарда жарияланды. Барлық мақалалар Web of Science журналының Q1 (1 мақала), 2-ші мақала (5 мақала) Q3 (1 мақала) квартильдеріне енгізілген және Scopus деректері бойынша кемінде 72 пайыздық көрсеткішке ие.

Level of implementation (in Russian) : Проект фундаментальный, внедрение не предполагалось.

Level of implementation (in Kazakh) : Жоба іргелі, іске асыру жоспарланбаған.

Efficiency (in Russian) : Опубликованы 7 статей в рецензируемых журналах, индексируемых и Web of Science и Scopus. Все статьи в входят в квартили Q1 (1 статья), Q2 (5 статей) Q3 (1 статья) Web of Science и имеют процентиль не менее 72 по Scopus. Разработанные программы выложены в открытый доступ в репозиторий кодов GitHub.

Efficiency (in Kazakh) : 7 мақала Web of Science және Scopus арқылы индекстелген рецензияланған журналдарда жарияланды. Барлық мақалалар Web of Science журналының Q1 (1 мақала), 2-ші мақала (5 мақала) Q3 (1 мақала) квартильдеріне енгізілген және Scopus деректері бойынша кемінде 72 пайыздық көрсеткішке ие..Әзірленген бағдарламалар GitHub код репозиторийінде жалпыға қолжетімді болады.

Field of application (in Russian) : Биоинформатика, исследования раковых мутаций, человеческие клеточные линии для научных и прикладных исследований

Field of application (in Kazakh) : Биоинформатика, қатерлі ісік мутациясын зерттеу, ғылыми және қолданбалы зерттеулерге арналған адамның жасушалық желілері