The object of research, development or design (in Russian) : Объект исследования - эпидемиологические данные по вирусу SARS-COV-2, распространенному на мировой арене и территории Республики Казахстан, действие препаратов против вируса SARS-COV-2 в условиях in vitro, группа летучих мышей, распространенных на территории Жамбылской и Туркестанской областей

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысаны – әлемдік аренада және Қазақстан Республикасы аумағында таралған SARS-COV-2 вирусы бойынша эпидемиологиялық мәліметтер, SARS-COV-2 вирусына қарсы препараттардың in vitro жағдайындағы әсері, Жамбыл және Түркістан облысы аумағында таралған жарқанаттар тобы

Aim of work (in Russian) : Цель проекта - определение активности действия современных противовирусных препаратов SARS-COV-2 в условиях in vitro. Наблюдение и выявление возбудителя COVID-19 в группе летучих мышей. Молекулярный эпидемиологический анализ циркулирующих штаммов, изолированных в период пандемии и после пандемии

Aim of work (in Kazakh) : Жобаның мақсаты - қазіргі заманғы вирусқа қарсы дәрілердің in vitro жағдайында SARS-COV-2 әсерінің белсенділігін анықтау. Жарқанаттар тобында COVID-19 қоздырғышын бақылау және анықтау. Пандемия және пандемиядан кейінгі кезеңдерде оқшауланған айналымдағы штамдардың молекулалық эпидемиологиялық анализі

Методы исследования (на русском) : Для реализации проекта были использованы методы молекулярной вирусологии, классической вирусологии. а также генетического биоинформационного анализа

Методы исследования (на казахском) : Жобаны жүзеге асыру үшін молекулалық вирусология және классикалық вирусология, сондай-ақ генетикалық биоақпараттық талдау әдістері қолданылды

Obtained results and novelty (in Russian) : За отчетный период получены следующие результаты: - проведен анализ состава современных лекарственных препаратов, способных ингибировать воздействие вируса SARS-COV-2 in vitro. В результате анализа были выбраны следующие препараты: Дексаметазон, Рибоверин, Тенвир и Фабифлю. В результате исследования противовирусной активности препаратов Дексаметазон, Рибавирин, Тенвир и Фабифлю коэффициент ингибирования составил 0%, 80%, 99,31% и 37,37 % соответственно. Тенвир показал наиболее высокую степень ингибирования и является одним из наиболее эффективных препаратов для терапии вирусных инфекций; - Выделены изоляты, которые после изучения биологических свойств направлены на депонирование в коллекцию микроорганизмов по следующими названиями: SARS-CoV-2/human/KAZ/B1.1/2021 и SARS-CoV-2/human/KAZ/Britain/2021; - В результате проведенных работ было проведено полногеномное секвенирование вируса SARS-CoV-2 штамма SARS-CoV-2/human/KAZ/B1.1/2021; - По полученным результатам оформлены 4 публикаций, из которых 1 статья в журнале ККСНВО, 2 тезиса в материалах сборника Международной Конференции и 1 статья в журнале Scopus

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Есепті кезеңде келесі нәтижелер алынды: - SARS-COV-2 вирусының in vitro әсерін тежеуге қабілетті заманауи препараттардың құрамына талдау жүргізілді. Талдау нәтижесінде келесі препараттар таңдалды: Дексаметазон, Рибоверин, Тенвир және Фабифлу. Дексаметазон, Рибавирин, Тенвир және Фабифлю препараттарының вирусқа қарсы белсенділігін зерттеу нәтижесінде тежелу деңгейі сәйкесінше 0%, 80%, 99,31% және 37,37% құрады. Тенвир тежелудің ең жоғары дәрежесін көрсетті және вирустық инфекцияларды емдеуге арналған ең тиімді препараттардың бірі болып табылады; - Изоляттар оқшауланды, олар биологиялық қасиеттерін зерттегеннен кейін келесі атаулармен микроорганизмдер коллекциясына қоюға жіберіледі: SARS-CoV-2/human/KAZ/B1.1/2021 және SARS-CoV-2/ адам/KAZ/Britain/2021; - Жүргізілген жұмыстардың нәтижесінде SARS-CoV-2 вирусының SARS-CoV-2/human/KAZ/B1.1/2021 штаммының толық геномдық секвенирлеуі жүргізілді; - Алынған нәтижелер бойынша 4 жарияланым дайындалды, оның ішінде ҚКСНВО журналында 1 мақала, Халықаралық конференция жинағы материалдарында 2 тезис және Scopus журналдарында 1 мақала

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : В соответствии с поставленными задачами, прежде всего, проведено исследование противовирусной активности доступных препаратов, таких как Дексаметазон, Рибоверин, Тенвир и Фабифлю. В результате исследования противовирусной активности препаратов Дексаметазон, Рибавирин, Тенвир и Фабифлю коэффициент ингибирования составил 0%, 80%, 99,31% и 37,37 % соответственно. Тенвир показал наиболее высокую степень ингибирования и является одним из наиболее эффективных препаратов для терапии вирусных инфекций

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Қойылған міндеттерге сәйкес, ең алдымен, Дексаметазон, Рибоверин, Тенвир және Фабифлю сияқты препараттардың вирусқа қарсы белсенділігіне зерттеу жүргізілді. Дексаметазон, Рибавирин, Тенвир және Фабифлю препараттарының вирусқа қарсы белсенділігін зерттеу нәтижесінде тежелу деңгейі сәйкесінше 0%, 80%, 99,31% және 37,37% құрады. Тенвир ең жоғары тежелу дәрежесін көрсетті және вирустық инфекцияларды емдеуге арналған ең тиімді препараттардың бірі болып табылады

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) : Проведен анализ состава современных лекарственных препаратов, способных ингибировать воздействие вируса SARS-COV-2 in vitro. В результате анализа были выбраны следующие препараты: Дексаметазон, Рибоверин, Тенвир и Фабифлю. В результате исследования противовирусной активности препаратов Дексаметазон, Рибавирин, Тенвир и Фабифлю коэффициент ингибирования составил 0%, 80%, 99,31% и 37,37 % соответственно. Тенвир показал наиболее высокую степень ингибирования и является одним из наиболее эффективных препаратов для терапии вирусных инфекций. В результате проведения мониторинга за два года всего было собрано 245 образцов от летучих мышей и гуана. Все образцы далее были направлены на идентификацию методом ПЦР. При исследовании всех собранных образцов от летучих мышей в ПЦР-Реал Тайм были отрицательные и ложноположительные результаты, где пики поднимались лишь после 35 циклов. В этой связи для дальнейшего изучения были использованы образцы отобранные от больных пациентов во время пандемии COVID-19, из Научно-Практического Центра Санитарно-Эпидемиологической Экспертизы и Мониторинга, г. Алматы

Efficiency (in Kazakh) : SARS-COV-2 вирусының in vitro әсерін тежеуге қабілетті заманауи препараттардың құрамына талдау жүргізілді. Талдау нәтижесінде келесі препараттар таңдалды: Дексаметазон, Рибоверин, Тенвир және Фабифлу. Дексаметазон, Рибавирин, Тенвир және Фабифлю препараттарының вирусқа қарсы белсенділігін зерттеу нәтижесінде тежелу деңгейі сәйкесінше 0%, 80%, 99,31% және 37,37% құрады. Тенвир тежелудің ең жоғары дәрежесін көрсетті және вирустық инфекцияларды емдеуге арналған ең тиімді препараттардың бірі болып табылады. Екі жыл бойы жүргізілген мониторинг нәтижесінде жарқанат пен гуанадан барлығы 245 сынама алынды. Барлық үлгілер ПТР әдісімен сәйкестендіруге жіберілді. Жарқанаттардан алынған барлық үлгілерді нақты уақыттағы ПТР-да зерттеген кезде теріс және жалған-оң нәтижелер болды, мұнда шыңдар 35 циклден кейін ғана көтерілді. Осыған байланысты, одан әрі зерттеу үшін COVID-19 пандемиясы кезінде науқас науқастардан алынған сынамалар Алматы қ., Санитарлық-эпидемиологиялық сараптама және мониторинг ғылыми-практикалық орталығынан пайдаланылды

Field of application (in Russian) : Область применения - полученные результаты используются Министерством здравоохранения и социального развития РК (МЗСР). Разработка, организация производства и выпуск отечественной биологической продукции стимулируют дальнейшее развитие биологической отрасли Республики Казахстан и отражают ее влияние на научный и социально-экономический эффект. Результаты проекта будут транслироваться потенциальным пользователям, сообществу ученых и общественности посредством публикаций в ведущих рейтинговых журналах, докладов на республиканских и международных конференциях

Field of application (in Kazakh) : Қолдану саласы – алынған нәтижелерді ҚР Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрлігі (ДСӘДМ)қолданылады. Отандық биологиялық өнімді әзірлеу, өндірісті ұйымдастыру және шығару Қазақстан Республикасының биологиялық саласын одан әрі дамытуды ынталандырады және бұл оның ғылыми және әлеуметтік-экономикалық әсерге әсерін көрсетеді. Жобаның нәтижелері жетекші рейтингтік журналдардағы жарияланымдар, республикалық және халықаралық конференциялардағы баяндамалар арқылы әлеуетті пайдаланушыларға, ғалымдар қауымдастығына және көпшілікке таратылатын болады