The object of research, development or design (in Russian) : В новом мировом процессе для формирования в Казахстане интеллектуальной нации одним из ключевых факторов является исследование особенностей изображения в художественных произведениях менталитета и природы, психологического состояния городских детей. Поэтому основным объектом проекта является изучение литературных произведений в сочетании с другими гуманитарными науками, раскрывающих судьбу подрастающего поколения, его психологические особенности, формирующиеся на стыке мировых культур. Также большое внимание уделяется изучению особенностей менталитета городских детей, отраженного в мировой литературе и казахской литературе.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Қазақстанның әлемдік жаңа даму үрдісінде интеллектуал ұлт қалыптастыру үшін басты ықпал ететін фактордың бірі қалалық балалардың менталитеті мен табиғатын, психологиялық хал-ахуалының көркем шығармада суреттеу ерекшелігін зерттеу маңызды мәнге ие екенін айтуға тиіспіз. Сондықтан қаланың қым-қуат тіршілігіндегі жас ұрпақтың тағдырын, жаһандық мәдениеттер тоғысындағы психологиялық ерекшелігін бейнелейтін әдеби шығармаларды басқа гуманитарлық ғылымдармен ұштастыра зерттеу жобаның негізгі нысаны. Сондай-ақ, әлемдік әдебиеттегі және қазақ әдебиетіндегі қалалық балалар менталитетіндегі ерекшелікті зерттеуге жете назар аударылады.

Aim of work (in Russian) : Исследуются посредством психоаналитического, эстетического, философского изучения быта городских детей в условиях глобального развития, изображенного в художественной прозе, гармонизация национальной ментальности и городской культуры, факторы, способствущие этому. Анализ изображения таких проблем, как социальная ситуация в городе, контактирование с представителями других этносов, многоязычие, смешанные школы, воспитание в семье, религия является основной целью проекта.

Aim of work (in Kazakh) : Көркем прозадағы қалалық балалардың жаһандық даму жағдайындағы тұрмыс-тіршілігін психоаналитикалық, эстетикалық және философиялық тұрғыда зерттеу арқылы ұлттық ментальдік пен қалалық мәдениеттің өзара үйлесімі мен оған ықпал ететін факторлар зерттеледі. Қаладағы әлеуметтік жағдайлар, түрлі ұлтпен араласу, көптілділік, аралас мектептер, отбасындағы тәрбие мен дін сияқты мәселелердің бейнеленуін талдап, түсіндіру жобаның мақсатын айқындайды.

Методы исследования (на русском) : В этом проекте мы использовали несколько методов изучения гуманитарных наук. Прежде всего, мы использовали герменевтический метод анализа текста. Для анализа типа персонажей в городской прозе основой является метод интерпретации текста. Мы также использовали метод компаративистского анализа художественного произведения. В ходе психоаналитического и эстетического исследования образа ребенка в зарубежной литературе и образа ребенка в казахской литературе сопоставлялись и анализировались сходства и различия в описании характера и судьбы ребенка.

Методы исследования (на казахском) : Бұл жобада гуманитарлық ғылымды зерттеудің бірнеше әдісін пайдаландық. Ең әуелі мәтінді талдаудың герменевтикалық әдісін қолдандық. Қалалық прозадағы кейіпкерлер типін талдау үшін мәтінді түсіндіру әдісі негіз болып табылады. Сонымен қатар көркем шығарманы компаративистік талдау әдісін қолдандық. Шетел әдебиетіндегі бала образы мен қазақ әдебиетіндегі бала образын психоаналитикалық, эстетикалық зерттеу барысында бала табиғатын, тағдырын суреттеудегі ұқсастықтар мен айырмашылықтар салыстыра талданды.

Obtained results and novelty (in Russian) : В отечественных библиотеках собраны произведения казахских и зарубежных писателей, описывающие жизнь и образ городских детей. 1. Статья руководителя проекта М. Оразбек и членов проекта: Г. Сагинадина, С. Сагидуллиевой на тему «Образ куклы в зарубежной и казахской литературе» опубликована в зарубежном журнале «Annali d'Italia» (РИНЦ). 2. На сайте «Литературный портал» опубликована статья руководителя проекта М.Оразбек «Образ городского подростка в казахской литературе». 3. Готовится сборник специально адаптированных художественных иллюстративных произведений для детского сада и начальных классов А-1, А2 под названием «Удивительная история» (адаптированная книга). В сборник вошли произведения писателей Т. Абдик, Т. Абдрайима, Шакена Кумисбая, Есея Женисулы, Багдата Мажита, Арасанбая Есена и др., описывающие жизнь городских детей. 4. Произведения писателей, изображающие жизнь городских детей, были собраны из отечественных библиотек. На сайт «балбал-kz» мы отправили одно из избранных лучших произведений о городских детях. Но поскольку сайт прекратил работу и был закрыт, его направлен для публикации в журнал «Балдырган» и на его сайт.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Отандық кітапханалардан қалалық балалар өмірі мен образын суреттеген қазақ жазушыларының және шетелдік жазушылардың шығармалары жинақталды. Жоба бойынша төмендегідей нәтижелерге қол жеткізілді: 1. Күнтізбелік жоспарға сәйкес жоба жетекшісі М.Оразбек пен жоба мүшелері: Г.Сағынадин, С.Сагидуллиевалардың «Шетел және қазақ әдебиетіндегі қуыршақ образы» тақырыбында мақаласы шетелдік (РИНЦ «Annali d’Italia» деп аталатын журналға жарияланды. 2. Жоба жетекшісі М.Оразбектің «Қазақ әдебиетіндегі қалалық жасөспірімдер образы» тақырыбындағы мақаласы «Әдебиет порталы» сайтына жарияланды. 3. Балабақша мен бастауыш сыныптарға А-1, А2 деңгейіне арналған көркем иллюстративті арнайы бейімделген «Таңғажайып оқиға» атты (adapted books) көркем шығармалар жинағы дайындалып жатыр. Қалалық балалар өмірін суреттеген Т.Әбдік, Т.Әбдірайым, Шәкен Күмісбай, Есей Жеңісұлы, Бағдат Мәжит, Арасанбай Естен т.б. жазушылардың шығармалары жинаққа енгізілді. 4. Қалалық балалар өмірін бейнелеген жазушылар шығармаларын отандық кітапханалардан іріктеп, жинау жұмыстары жүргізілді. «balbal-kz» сайтына қалалық балалар туралы іріктелген үздік шығармалар ішінен таңдап бір шығарманы жібердік. Бірақ сайт жабылып қалғандықтан «Балдырған» журналы мен оның сайтына жариялауға жіберілді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Результаты проекта позволят сформировать новые социальные и экономические инициативы. Результаты исследовании по проекту опубликованы в отечественных и зарубежных научных журналах.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Жоба нәтижелері жаңа әлеуметтік және экономикалық бастамалар қалыптастыруға мүмкіндік береді. Жоба бойынша зерттеулердің нәтижесі Отандық және шетелдік ғылыми журналдарда жарияланды.

Level of implementation (in Russian) : Результаты проекта вносят активный вклад в выполнение задач, указанных в статье Президента РК К. Токаева «Абай и Казахстан в XXI веке», Посланиях народу Казахстана от 2023 года и государственной программе развития образования Республики Казахстан до 2025 года, государственной программе «Цифровой Казахстан».

Level of implementation (in Kazakh) : Жоба нәтижелері ҚР Президенті Қ. Тоқаевтың «Абай және ХХІ ғасырдағы Қазақстан» мақаласы мен 2023 жылғы Қазақстан халқына Жолдаулары және Қазақстан Республикасында Білім беруді дамытудың 2025 жылға дейінгі мемлекеттік бағдарламасын, «Цифрлық Қазақстан» мемлекеттік бағдарламасында көрсетілген міндеттердің орындалуына белсенді үлес қосады.

Efficiency (in Russian) : У ожидаемых результатов проекта имеется экономический, социальный, научно-технический, экологический, мультипликативный и (или) иной эффект. Данный проект, исследующий на материале произведений писателей природу становления, запросы, достижения и недостатки, детали, изображающие социальное положение городских детей, имеет непосредственное отношение к проблемам социальным, научно-техническим, экономическим, экологическим.

Efficiency (in Kazakh) : Күтілетін жоба нәтижелерінің экономикалық, әлеуметтік, ғылыми-техникалық, экологиялық, мультипликативтік және (немесе) өзге де әсері бар. Қалалық балалар мәселесін зерттеген бұл жоба жазушылар шығармаларындағы қалалық тіршіліктегі балалардың өсіп-жетілу табиғатын, сұранысын, жетістігі мен кемшілігін, әлеуметтік жағдайын суреттейтін детальдарды талдау барысында әлеуметтік, ғылыми-техникалық, экономикалық, экологиялық мәселелерге тікелей қатысы бар болып табылады.

Field of application (in Russian) : Выводы, полученные в результате исследования могут быть использованы при обучении в школе казахской литературе, на 3 ступенях подготовки (бакалавриат, магистратура, докторантура) специалистов в сфере литературоведения и гуманитарных наук. Также используется при обучении казахскому языку и литературе в общеобразовательных школах и колледжах гуманитарного образования.

Field of application (in Kazakh) : Жоба барысында орындалған жұмыс нәтижелері филология және қазақ тілі мен әдебиеті білім беру бағдарламалары бойынша білім алушылардың 3 сатысында да (бакалавриат, магистратура, докторантура) пайдаланылады. Сондай-ақ жалпыға білім беретін орта мектептер мен гуманитарлық білім беретін колледждерде қазақ тілі мен әдебиетін оқытуда қолданылады.