The object of research, development or design (in Russian) : хирургические нити, медицинские ткани, полиэлектролиты (хитозан, карбоксиметилцеллюлоза натрия), антибактериальные агенты (триклозан, хлоргексидин, наночастицы серебра).

The object of research, development or design (in Kazakh) : хирургиялық жіптер, медициналық тіндер, полиэлектролиттер (хитозан, натрий карбоксиметилцеллюлозасы), бактерияға қарсы агенттер (триклозан, хлоргексидин, күміс нанобөлшектері)

Aim of work (in Russian) : Разработка физико-химических условий нанесения антибактериальных покрытий методом мультислойной сборки на поверхность шовных нитей и биомедицинских материалов (защитных тканей для халатов, повязок) с целью улучшения функциональных свойств на основе биосовместимых, экологически безвредных и дешевых полисахаридов в виде нанопленок, содержащих в мультислоях биоактивные агенты или наночастицы серебра.

Aim of work (in Kazakh) : Мультиқабатта күміс нанобөлшектері немесе биоактивті агенттері бар биоүйлесімді, экологиялық зиянсыз және арзан полисахаридтер негізінде тігу жіптері мен биомедициналық материалдардың (хирургиялық жіптер, халаттарға арналған қорғаныш маталар, таңғыштар) беттік қабатына антибактериалды жабынды отырғызудың физикалық-химиялық шарттарын жасап шығару.

Методы исследования (на русском) : Методы исследования: метод мультислойной сборки (LbL – layer-by-layer), сканирующая электронная микроскопия, элементный анализ, изучение механической прочности, определение антибактериальной активности диско-диффузионным методом.

Методы исследования (на казахском) : Зерттеу нысандары: хирургиялық жіптер, медициналық тіндер, полиэлектролиттер (хитозан, натрий карбоксиметилцеллюлозасы), бактерияға қарсы агенттер (триклозан, хлоргексидин, күміс нанобөлшектері)

Obtained results and novelty (in Russian) : В результате проведенных исследовательских работ по теме проекта были получены следующие результаты, которые отоброжают новизну и значимость исследования: 1. Проведен научно-обоснованный подбор медицинских рассасывающихся и нерассасывающихся шовных нитей, широко используемых в отечественной медицине Казахстана. В качестве полимерных матриц для нанопленок были использованы хитозан и карбоксиметилцеллюлоза натрия (КМЦ). Были найдены оптимальная температура для покрытий 37 ℃, в интервале 35–45 ℃ и рН от 3 до 6 структура нитей не меняется. 2. Разработаны оптимальные условия получения нанопленок для всех типов шовных нитей, оптимальное количество бислоев составляет 10,5 при температуре 37 ℃, рН среды 3 для хитозана и 5 для КМЦ. 3. Изучена антибактериальная активность всех модифицированных шовных нитей, содержащих хлоргексидин в отношении S. Epidermidis, Streptococcus pneumoniae, K. Pneumoniae. Антимикробный потенциал покрытых шовных материалов, содержащих наночастицы Ag, проявляют выборочную антибактериальную активность против обычных патогенных микроорганизмов C. Albicans, E. Coli и S. Aureus 4. Разработаны физико-химические условия получений антибактериальных покрытий на поверхности медицинских тканях. 5. Изучена антимикробная активность полученных образцов медицинских тканей, содержащие антибактериальные покрытия in vitro против двух видов широко распространённых видов бактерии Escherichia coli и S. Aureus.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Жоба тақырыбы бойынша жүргізілген зерттеу жұмысының нәтижесінде зерттеудің жаңалығы мен маңыздылығын көрсететін келесі нәтижелер алынды: 1. Қазақстанның отандық медицинасында кеңінен қолданылатын медициналық сіңірілетін және сіңірілмейтін тігіс жіптерін ғылыми негізделген таңдау жасалынды. Наножабындар үшін полимерлі матрицалар ретінде хитозан және натрий карбоксиметилцеллюлозасы (CMC) қолданылды. Жабындар үшін оңтайлы температура 37℃ болып табылды; 35–45 ℃ және рН 3-тен 6-ға дейінгі диапазонда жіптердің құрылымы өзгермейді. 2. Тігіс жіптерінің барлық түрлері үшін наноқабаттардың алудың оңтайлы шарттары әзірленді, қос қабаттардың оңтайлы саны 37 ℃ температурада 10,5, хитозан үшін рН=3 және КМЦ-Na үшін pH=5 құрайды. 3. Құрамында хлоргексидин бар барлық модификацияланған тігіс жіптерінің S. Epidermidis, St. Pneumoniae, K. Pneumoniae қарсы бактерияға қарсы белсенділігін зерттелді. Құрамында Ag нанобөлшектері бар қапталған тігістердің микробқа қарсы потенциалы C. Albicans, E. Coli және S. Aureus жалпы патогендерге қарсы селективті бактерияға қарсы белсенділікті көрсетілді. 4. Медициналық тіндердің бетіндегі бактерияға қарсы жабындарды алудың физика-химиялық шарттары әзірленді. 5. In vitro жағдайында бактерияға қарсы жабындары бар алынған медициналық ұлпа үлгілерінің кең таралған бактериялардың екі түріне E. Сoli және S. Aureus қарсы микробқа қарсы белсенділігі зерттелді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Научно – практическая значимость работы заключается в разработке оптимальных условий получения антибактериальных покрытий для хирургических нитей и медицинских тканей, предложен механизм формирования нанопленок, исследованы их физико-химические характеристики и установлена высокая антибактериальная активность. Совокупность полученных экспериментальных данных позволили: - обосновать использование хитозана и карбоксиметилцеллюлозы в качестве полимерных матриц для получения нанопленок, а в качестве антибактериальных агентов триклозан, хлоргексидин и наночастицы серебра; - на основании метода мультислойной сборки обоснован механизм формирования нанопленок, влияние рН и концентрации на толщину пленок; - исследовать физико-химические характеристики полученных нанопленок на основании элементного анализа, сравнения СЭМ, также механической прочности полученных покрытий; - исследовать антибактериальную активность полученных покрытий на различных типах рассасывающихся и не рассасывающихся хирургических нитях, а также на медицинских тканях.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Жұмыстың ғылыми-тәжірибелік маңыздылығы хирургиялық жіптер мен медициналық тіндерге арналған бактерияға қарсы жабындарды алудың оңтайлы шарттары әзірленгендігінде, наножабындардың пайда болу механизмі және бактерияға қарсы агенттерді мультиқабаттарға қолдану шарттары ұсынылғандығында, олардың физикалық-химиялық сипаттамалары зерттеліп, грамм оң және теріс бактерияларға қарсы жабындардың жоғары белсенділігі анықталғандығы болып табылады. Алынған эксперименттік мәліметтердің жиынтығы: - наножабындар алу үшін полимерлі матрицалар ретінде хитозан мен карбоксиметилцеллюлозаны, ал бактерияға қарсы агент ретінде триклозан, хлоргексидин және күміс нанобөлшектерін пайдалануды негіздеу; - көпқабатты құрастыру әдісі негізінде наноқабаттардың түзілу механизмі, жабын қалыңдығына рН және концентрацияның әсері негізделді; - элементтік талдау, SEM салыстыру және алынған жабындардың механикалық беріктігі негізінде алынған наноқабаттардың физика-химиялық сипаттамаларын зерттеу; - әртүрлі түрдегі сіңірілетін және сіңірілмейтін хирургиялық тігістерге, сондай-ақ медициналық маталардағы алынған жабындардың бактерияға қарсы белсенділігін зерттеуге мүмкіндік береді.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : медицина, биотехнология, фармация и нанотехнологии

Field of application (in Kazakh) : медицина, биотехнология, фармация және нанотехнология