The object of research, development or design (in Russian) : Объектом исследования послужила кровь больных туберкулезом и кровь условно здоровых людей

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу объектісі туберкулезбен ауыратын науқастардың қаны және сау болып көрінетін адамдардың қаны болды.

Aim of work (in Russian) : В связи высоким уровнем заболеваемости туберкулезом легких в стране и недостаточной информации о генетической составляющей механизмов инфицирования, целью нашего исследования послужило изучение полиморфизмов генов иммунного ответа при туберкулезе легких.

Aim of work (in Kazakh) : Мемлекетте өкпе туберкулезіне шалдығудың жоғары деңгейі мен инфекциялану механизмдерінің генетикалық құрамдасы туралы ақпараттың аз болуына байланысты жобаның мақсаты болып өкпе туберкулезі жағдайында иммундық жауап гендерінің полиморфизмдерін зерттеу таңдалды.

Методы исследования (на русском) : Забор биоматериала и выделение ДНК. Генотипирование. Статистический анализ

Методы исследования (на казахском) : Биоматериалды жинау мен ДНҚ-ны бөліп алу. Генотиптеу. Статистикалық талдау

Obtained results and novelty (in Russian) : 1. В исследование были рекрутированы 1097 участников казахской национальности и собраны эпидемиологические данные от них. Осуществлен забор биоматериала у 1097 участников исследования. Сформирован биобанк 1097 образцов. При изучении влияния факторов риска факторы риска как диабет (р=6.787e-10) и трудоустройство (р=2.2e-16) показали статистическую достоверность. 2. Осуществлено генотипирование образцов на полиморфизмы генов иммунного ответа. Для генотипирования были подобраны наиболее значимые полиморфизмы, которые показали статистическую достоверность во многих популяциях. Все 1097 образцов были генотипированы на 10 подобранных полиморфизмов. Получены генотипы на все образцы, которые были использованы в анализе данных и поиск ассоциации между туберкулезом легких и мутаций в исследуемых генах. 3. При анализе данных и поиск ассоциации между туберкулезом легких и мутаций в исследуемых генах при внесении корректировок по полу, ИМТ, возрасту, употреблению алкоголя, диабету, табакокурению, контакту с больным ТБ статистически значимая достоверность полиморфизмов А/А и А/G гена TLR8 (СШ 2.77, ДИ 1.29-5.94 и СШ 1.16, ДИ 0.82-1.64 соответственно, р=0.018) осталась в пределах. Тем самым, генотип А/А гена IFG и генотипы А/А и А/G гена TLR8 могут быть использованы как потенциальные генетические маркеры предрасположенности к туберкулезу легких у лиц казахской национальности.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : 1. Зерттеуге ұлты қазақ 1097 қатысушы тартылып, олардан эпидемиологиялық деректер жиналды. Биоматериал зерттеуге 1097 қатысушыдан жиналды. 1097 сынамадан тұратын биобанк құрылды. Тәуекел факторларының әсерін зерттеген кезде қант диабеті (p=6,787e-10) және жұмыспен қамту (p=2,2e-16) сияқты қауіп факторлары статистикалық маңыздылықты көрсетті. 2. Үлгілер иммундық жауап гендерінің полиморфизмдері үшін генотиптелді. Генотиптеу үшін ең маңызды полиморфизмдер таңдалды, олар көптеген популяцияларда статистикалық маңыздылығын көрсетті. Барлық 1097 үлгі 10 таңдалған полиморфизм үшін генотиптелді. Деректерді талдау және өкпе туберкулезі мен зерттелген гендер мутациялары арасындағы байланыстарды іздеуде қолданылған барлық үлгілер үшін генотиптер алынды. 3. Мәліметтерді талдау және өкпе туберкулезі мен зерттелетін гендер мутациясының арасындағы байланысты іздеу кезінде жынысына, BMI, жасына, алкогольді тұтынуына, қант диабетіне, темекі шегуге, туберкулезбен ауыратын науқаспен байланысқа түзетулер енгізу кезінде статистикалық маңызды маңыздылық болды. TLR8 генінің A/A және A/G полиморфизмдері (AOR 2,77, CI 1,29-5,94 және AOR 1,16, CI 0,82-1,64, тиісінше, p=0,018) ауқымда қалды. Осылайша, IFG генінің A/A генотипін және TLR8 генінің A/A және A/G генотиптерін ұлты қазақ адамдарында өкпе туберкулезіне бейімділіктің әлеуетті генетикалық маркерлері ретінде пайдалануға болады.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : При изучении влияния факторов риска, установленных ВОЗ на заболеваемость ТБ легких употребление алькоголя, табакокурение, проживание не показали статистическую достоверность, но факторы риска как диабет (р=6.787e-10) и трудоустройство (р=2.2e-16) показали статистическую достоверность. Генотип А/А гена IFG и генотипы А/А и А/G гена TLR8 могут быть использованы как потенциальные генетические маркеры предрасположенности к туберкулезу легких у лиц казахской национальности.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы белгілеген қауіп факторларының өкпе туберкулезімен сырқаттануына әсерін зерттеу кезінде алкогольді тұтыну, темекі шегу және тұрғылықты жері статистикалық мәнді емес, қант диабеті (p = 6,787e-10) және жұмысқа орналасу (p = 2,2) сияқты қауіп факторларын көрсетті. е-16) статистикалық маңыздылығын көрсетті. IFG генінің A/A генотипі және TLR8 генінің A/A және A/G генотиптері қазақ ұлтындағы адамдарда өкпе туберкулезіне бейімділіктің әлеуетті генетикалық маркерлері ретінде пайдаланылуы мүмкін.

Level of implementation (in Russian) : нет

Level of implementation (in Kazakh) : жоқ

Efficiency (in Russian) : Результаты проекта могут быть эффективно применены в диагностике предрасположенности к туберкулезу легких

Efficiency (in Kazakh) : Жоба нәтижелері өкпе туберкулезін алдын алу мақсатында эффективті түрде қолданыла алады.

Field of application (in Russian) : биомедицина

Field of application (in Kazakh) : биомедицина