Inventory number IRN Number of state registration
0323РК00415 AP14870872-KC-23 0122РК00512
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Краткие сведения Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 2
International publications: 1 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 1
Patents Amount of funding Code of the program
0 26781390.99 AP14870872
Name of work
Исследование демографических и миграционных процессов в северных регионах Республики Казахстан: выявление и анализ основополагающих факторов, и разработка методов их регулирования
Type of work Source of funding Report authors
Applied Бодаухан Кайрат -
0
1
2
0
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МСХ РК
Full name of the service recipient
Казахский агротехнический исследовательский университет имени Сакена Сейфуллина
Abbreviated name of the service recipient НАО «КАТИУ им. С.Сейфуллина»
Abstract

Северные регионы страны, в частности Костанайская, Павлодарская и Северо-Казахстанская области республики. Будут изучены репродуктивное, демографические миграционные поведения населения.

Елдің солтүстік өңірлері, атап айтқанда республиканың Қостанай, Павлодар және Солтүстік Қазақстан облыстары. Халықтың репродуктивті, демографиялық және көші-қон мәселелеріне байланысты мінез-құлқы зерттелетін болады.

Компексное исследование демографических и миграционных процессов в стране в разрезе отдельных регионов, выявление основных тенденций и значимых факторов, изучение степени влияния выявленных факторов на демографические и миграционные процессы, прогнозирование ключевых показателей и разработка научно-обоснованных рекомендаций для подготовки демографической политики, обеспечивающей сбалансированный прирост населения в разрезе регионов, также регулирования миграции населения.

Елдегі демографиялық және көші-қон процестерін жекелеген өңірлер бөлінісінде кешенді зерттеу, негізгі үрдістер мен маңызды факторларды анықтау, анықталған факторлардың демографиялық және көші-қон процестеріне әсер ету дәрежесін зерделеу, негізгі көрсеткіштерді болжау және өңірлер бөлінісінде халықтың теңгерімді өсуін қамтамасыз ететін демографиялық саясатты дайындау, сондай-ақ Халықтың көші-қонын реттеу үшін ғылыми негізделген ұсынымдар әзірлеу.

В процессе реализации Проекта исследовательской группой применяются качественные и количественные методы исследования. Основным инструментом исследования является методика демографического и миграционного анализа и прогноза. На данном этапе исследования основной фокус исследования направлены на сбор и анализ статистической информации. В последующем при прогнозировании будут широко применяться современные методы демографического анализа, в том числе математические методы и модели. Основным методом исследования является социологический подход, который будет основан на развернутых социологических опросах. Проведение анкетирования и социологического опроса необходимо для изучения факторов и мотивов трудовой и образовательной миграции, получения субъективной оценки миграционных процессов, а также для изучения демографических закономерностей и установок. В целях достижения этих задач разработан главный инструментарий социологического опроса – опросные анкеты. В анкету включены 37 вопроса, охватывающие общие демографические данные, также вопросы, нацеленные на выявление репродуктивных и миграционных установок целевой группы. В целях тестирования анкеты проведены пробные онлайн опросы посредством Google Forms, а также глубинные интервью фокус групп.

Жобаны іске асыру барысында зерттеу тобы сапалы және сандық зерттеу әдістерін қолданады. Зерттеудің негізгі құралы демографиялық және көші-қонды талдау және болжау әдістемесі болып табылады. Зерттеудің осы кезеңінде зерттеудің негізгі бағыты статистикалық ақпаратты жинауға және талдауға бағытталған. Кейіннен болжау кезінде демографиялық талдаудың заманауи әдістері, оның ішінде математикалық әдістер мен модельдер кеңінен қолданылатын болады. Зерттеудің негізгі әдісі-кеңейтілген әлеуметтанулық сауалнамаларға негізделген әлеуметтанулық тәсіл. Сауалнама және социологиялық сауалнама жүргізу еңбек және білім беру көші-қонының факторлары мен себептерін зерттеу, көші-қон процестеріне субъективті баға алу, сондай-ақ демографиялық заңдылықтар мен көзқарастарды зерттеу үшін қажет. Осы міндеттерге қол жеткізу үшін әлеуметтік сауалнаманың негізгі құралдары – сауалнамалар жасалды. Сауалнамаға жалпы демографиялық деректерді, сондай-ақ нысаналы топтың репродуктивті және көші-қон қондырғыларын анықтауға бағытталған мәселелерді қамтитын 37 сұрақ енгізілген. Сауалнаманы тестілеу мақсатында Google Forms арқылы онлайн-сауалнамалар, сондай-ақ фокус-топтардың терең сұхбаттары өткізілді.

На текущем этапе проекта применены количественные и качественные методы исследования для сбора первичных данных о репродуктивных установках целевой группы.Опубликована 1(одна) статья в рецензирумом зарубежном журнале, входящем в базу Scopus. (B.Ainakanova, A.Nukesheva и др. «Kazakhstan Tourism Industry in Promoting Sustainable Agriculture Development», Journal of Environmental Management and Tourism, Quarterly (Volume XIV, Spring) March 2023, 2(66): 553-563.DOI:https://doi.org/10.14505/jemt.v14.2(66).24. 1.На этапе публикации 1(одна) статья в научном издании, индексируемом в Social Science Citation Index, Arts and Humanities Citation Index или Russian Science Citation Index базы Web of Science или с процентилем по CiteScore в базе Scopus. 2.Опубликованы 2 (две) статьи в изданиях, рекомендованных КОКСОН:1. А.Алдангаркызы, Г.С.Абдирайымова, К.Бодаухан «Анализ демографической ситуации населения Казахстана за годы независимости (1991–2021 гг.)» Вестник КазНУ. Серия психологии и социологии, № 1 (2023), с. 69-78, ISSN 2617-7544, еISSN 2617-7552 2.Д.Женсхан, Р.С.Мусина, О.Ә.Әліпбеки «Ауыл шаруашылығын субсидиялау: проблемалары және оны тиімді ұйымдастыру жолдары», Вестник ЕНУ им. Л.Н. Гумилева, Экономическая серия, № 2/2023, с. 232-241 1 (одна) статья в журналах, входящих в базу 4. РИНЦ: И.К.Амерханова, А.Е.Кожахметова «Көші-қон үдерісін құқықтық реттеудің ұлттық және халықаралық тәжірибесін салыстыру» "Alikhan Bokeikhan university" хабаршысы, no 1 (56), 2023, с.42-49.

Ағымдағы кезеңде жобаны іске асыру кезінде мақсатты топтың репродуктивті қондырғылары туралы бастапқы деректерді жинауда сандық және сапалық зерттеу әдістері қолданылды. 1. Scopus базасына кіретін шетелдік рецензияланатын журналда 1 (бір) мақала жарияланды. (B.Ainakanova, A.Nukesheva & et al. "Kazakhstan Tourism Industry in Promoting Sustainable agriculture Development", Journal of Environmental Management and Tourism, Quarterly (Volume XIV, Spring) March 2023, 2(66): 553 - 563.DOI:https://doi.org/10.14505/jemt.v14.2(66).24 2.Әлеуметтік ғылыми дәйексөз индексінде, Arts and Humanities Citation Index немесе Russian Science Citation Index-те Web of Science базасында индекстелетін немесе Citescore бойынша процентилі бар Scopus базасындағы басылымда 1 (бір) мақала жарияланым сатысында. 3.КОКСОН ұсынған басылымдарда 2 (екі) мақала 1. А.Алдангарқызы, Г.С.Әбдірайымова, Қ.Бодаухан «Қазақстан халқының тәуелсіздік жылдарындағы демографиялық ахуалын талдау (1991-2021 жж.)» ҚазҰУ Хабаршысы. Психология және әлеуметтану сериясы, № 1 (2023), 69-78 ББ, ISSN 2617-7544, eissn 2617-7552 2. Д.Женсхан, Р.С.Мусина, О.Ә.Әліпбеки «Ауыл шаруашылығын субсидиялау: проблемалары және оны тиімді ұйымдастыру жолдары», Вестник ЕНУ им. Л.Н. Гумилева, Экономическая серия, № 2/2023, с. 232-241 4.РИНЦ базасында 1 (бір) мақала: И.К.Амерханова, А.Е.Қожахметова "Көші-қон үдерісін қамтамасыз етудің ұлттық және халықтық тәжірибесін салыстыру" "Alikhan Bokeikhan university" хабаршысы, № 1 (56), 2023, 42-49 ББ.

В данном социологическом исследовании не предусмотрено выявление конструктивных и технико-экономических показателей. На данном этапе исследования был проведен сбор и анализ статистических первичных количественных и качественных данных, позволяющих анализ демографической и миграционной ситуации в стране и в исследуемых регионах. Более того, во исполнение каждого пункта календарного плана были проанализированы правовые акты РК, регулирующие демографические и миграционные процессы, анализ существующих ситуации по республике и северных регионов.

Бұл социологиялық зерттеуде сындарлы және техникалық-экономикалық көрсеткіштерді анықтау қарастырылмаған. Зерттеудің осы кезеңінде елдегі және зерттелетін аймақтардағы демографиялық және көші-қон жағдайын талдауға мүмкіндік беретін статистикалық бастапқы сандық және сапалық деректерді жинау және талдау жүргізілді. Сонымен қатар, Күнтізбелік жоспардың әрбір тармағын орындау мақсатында демографиялық және көші-қон процестерін реттейтін ҚР құқықтық актілері, республика мен солтүстік өңірлер бойынша қазіргі ахуал талданды.

На данном этапе исследования ведется тесная работа с гос органами, в том числе, руководитель проекта принимает активное участие в обсуждениях релевантных НПА при Мажилисе Парламента РК, два участника исследовательской группы представили доклады в Школе Аналитики при Сенате РК, ведется работа с местными исполнительными органами. По завершению исследовательских работ будут представлены рекомендации.

Зерттеудің осы кезеңінде мемлекеттік органдармен тығыз жұмыс жүргізілуде, оның ішінде жоба жетекшісі Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің жанындағы тиісті құқықтық актілерді талқылауға белсенді қатысады, зерттеу тобының екі мүшесі Қазақстан Республикасы Сенаты жанындағы Аналитика мектебінде баяндамалар жасады, жергілікті атқарушы органдармен жұмыс жүргізілуде. Зерттеу жұмысы аяқталғаннан кейін ұсыныстар беріледі.

На данном этапе в целях обеспечения эффективной реализации проекта были проведены все необходимые работы согласно календарного плана. Для эффективного достижения цели исследования и выявления основных факторов, влияющих на демографическую и миграционную ситуацию в стране, был проведен развернутый теоретический анализ и проведены социологические опросы и глубинные интервью. Для расширения знаний и обмена передовым опытом участники исследования принимали участие в международных научных конференциях, в дебатах на республиканских СМИ, по предварительным результатам опубликованы статьи в международных и республиканских индексируемых научных журналах. На основе синтеза и обработки теоретических и первичных эмпирических данных начался SWOT-анализ демографической ситуации в северных регионах. На основе анализа нормативно-правовых актов РК по регулированию демографических и миграционных процессов проведен первичный анализ влияния отдельных норм на изучаемые регионы.

Осы кезеңде жобаны тиімді іске асыруды қамтамасыз ету мақсатында күнтізбелік жоспарға сәйкес барлық қажетті жұмыстар жүргізілді. Зерттеу мақсатына тиімді қол жеткізу және елдегі демографиялық және көші-қон жағдайына әсер ететін негізгі факторларды анықтау үшін теориялық талдау жүргізілді және әлеуметтанулық сауалнамалар мен терең сұхбаттар жүргізілді, халықаралық ғылыми конференцияларға, республикалық БАҚ арқылы пікірталастарға қатысты, алдын ала нәтижелер бойынша халықаралық және республикалық индекстелетін ғылыми журналдарда мақалалар жарияланды.

Полученные результаты будут представлять интерес в разработке перспективных и стратегических планов Правительства. Целевыми потребителями полученных результатов по проекту будут являться соответствующие государственные органы и органы местного управления, так и широкая аудитория. Результаты работы будут иметь теоретическое и практическое значение для социально-экономического развития Казахстана в целом и отдельных регионов.

Полученные результаты будут представлять интерес в разработке перспективных и стратегических планов Правительства. Целевыми потребителями полученных результатов по проекту будут являться соответствующие государственные органы и органы местного управления, так и широкая аудитория. Результаты работы будут иметь теоретическое и практическое значение для социально-экономического развития Казахстана в целом и отдельных регионов.

UDC indices
314.1:325(574)(045)
International classifier codes
05.01.00;
Key words in Russian
демография; миграция; качество человеческих ресурсов; рождаемость и репродуктивное поведение; воспроизводство и структура населения; прогноз демографии и миграции;
Key words in Kazakh
демография; көші-қон; еңбек ресурстарының сапасы; туу және репродуктивті мінез-құлық; халықтың көбеюі және құрылымы; демография және көші-қон болжамы;
Head of the organization Тиреуов Канат Маратович доктор экономических наук / академик НАН РК
Head of work Бодаухан Кайрат - Кандидат экономических наук / ассоциированный профессор