The object of research, development or design (in Russian) : Объект исследования – клинические изоляты M. tuberculosis Beijing-Central Asian Outbreak (CAO) и LAM-RUS с различным спектром лекарственной чувствительности

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысаны – түрлі дәрілерге сезімталдығы бар Beijing-Central Asian Outbreak (CAO) және LAM-RUS M. tuberculosis клиникалық изоляттары

Aim of work (in Russian) : Цель работы – изучение компенсаторных генетических факторов и их влияния на развитие лекарственно-устойчивого туберкулеза в генотипах Beijing-Central Asian Outbreak (CAO) и LAM-RUS с помощью методов секвенирования и протеомики

Aim of work (in Kazakh) : Жұмыстың мақсаты – Beijing-Central Asian Outbreak (CAO) және LAM-RUS генотиптерінде компенсаторлық-генетикалық факторларды және оның дәрілерге төзімді туберкулездің дамуына деген ықпалын толық геномды секвенирлеу пен протеомика әдістері көмегімен зерттеуге бағытталған.

Методы исследования (на русском) : В процессе работы использовались такие молекулярно-генетические методы, как выделение ДНК, выделение белков, ПЦР, ПЦР в режиме реального времени, вертикальный и горизонтальный электрофорез, полногеномное секвенирование, масс-спектрометрический анализ с жидкостной хроматографией

Методы исследования (на казахском) : Зерттеу барысында келесідей молекулалы-генетикалық әдістері қолданылды: ДНҚ экстракциясы, ақуыз экстракциясы, ПТР, нақты уақыт режиміндегі ПТР, вертикальді және көлденең электрофорез, толық геномды секвенирлеу және сұйық хроматографиямен байланысқан масс-спектрометрия талдауы.

Obtained results and novelty (in Russian) : Полученные результаты и новизна. В результате исследований был проведен сбор 198 образцов для пополнения коллекции лекарственно-устойчивых клинических изолятов M. tuberculosis. Кроме того, был проведен отбор генотипов Beijing-CAO и LAM-RUS в архивной коллекции локально циркулирующих изолятов M. tuberculosis. В результате генотипирования было установлено, что из 198 изолятов 175 (88,38%) принадлежат семейству Beijing. Проведено полногеномное секвенирование 24 клинических изолятов M. tuberculosis семейства L2/Beijing, включая 15 изолятов. Кроме того, проведено секвенирование 30 изолятов семейства L4, включая 20 изолятов LAM-RUS. В генах rpoABC было найдено тринадцать компенсаторных мутаций у изолятов семейства L2/Beijing.Б Дополнительно 5 компенсаторных мутаций было обнаружено у изолятов LAM-RUS. Две из обнаруженных компенсаторных мутаций M. tuberculosis оказались ранее не описанными в научной литературе (rpoC K717Q и rpoB T585). Высокая распространенность генотипа САО, но не LAM-RUS, в локальной популяции M. tuberculosis может являться одной из причин быстрого распространения МЛУ-ТБ в Казахстане. Новизна полученных результатов заключается в изучении клинических изолятов M. tuberculosis, циркулирующих на территории Казахстана, с помощью методов полногеномного секвенирования и протеомики.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Зерттеулер нәтижелері. Зерттеу нәтижесінде дәріге төзімділік қасиеті бар M.tuberculosis клиникалық изоляттарының жинағы 198 үлгімен толықтырылды. Бұдан басқа, жергілікті аймақтағы M. tuberculosis изоляттарының архивті жинағы арасынан Beijing-CAO және LAM-RUS генотиптері бар үлгілер таңдауы жасалынды. Генотиптеу нәтижесінде келесідей тұжырым жасалынды: 198 үлгінің 175 (88,38%) Beijing тұқымдасына жатады. M. tuberculosis L2/Beijing тұқымдасына жататын 24 клиникалық үлгілеріне, соның ішінде 15 үлгі Beijing-CAO тұқымдасына жататын, толық геномды секвенирлеу талдау жасалынды, Сонымен қатар, L4 тұқымдасына жататын 30 үлгі, оның ішінде 20 үлгі – LAM-RUS тұқымдасы, толық геномды секвенирлеу әдісімен талданды. L2/Beijing тұқымдасына жататын үлгілердің rpoABC генінде 13 компенсаторлық мутация табылды. Осыған қосымша, LAM-RUS үлгілерінде 5 компенсаторлық мутация анықталды. Табылған мутациялар арасында екеуі ғылыми еңбектерде кездеспейтін мутациялар (rpoC K717Q және rpoB T585). M. tuberculosis-тің жергілікті популяциясында LAM-RUS генотипінің емес, CAO генотипінің көп кездесуі мен таралуыы Қазақстандағы көп дәріге төзімділігі бар туберкулездің тез таралуының бір себебі болып табылады. Алынған нәтижелердің жаңалығы M. tuberculosis тұқымдасына жататын клиникалық изоляттарды анықтау толық геномды секвенирлеу және протеомика әдістерін қолдану арқылы жүргізілуінде.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Высокая точность прочтения последовательности ДНК M. tuberculosis за счет использования технологии секвенирования нового поколения.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Толық геномды секвенирлеу технологиясын қолдану арқылы M. tuberculosis ДНҚ тізбегін оқудың жоғары дәлдігі.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : фтизиатрия

Field of application (in Kazakh) : фтизиатрия