The object of research, development or design (in Russian) : Объекты исследования: пациенты с артериальной гипертензией, спортсмены тренирующие выносливость и силу.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу объектілері: артериалық гипертензиямен ауыратын науқастар, төзімділікке және күшке жаттығатын спортшылар.

Aim of work (in Russian) : Проанализировать HDF, рассчитанные по данным МРТ сердца спортсменов. В частности, мы стремимся: 1. оценить влияние различных типов гипертрофии ЛЖ (патологическая или физиологическая); 2. проанализировать эффект интенсивной физической подготовки; и 3. сравнить сердечную адаптацию у выносливых и силовых спортсменов

Aim of work (in Kazakh) : Спортшылардағы жүрек МРБ-ден есептелген ГДК талдауы. Атап айтқанда, біз іздейміз: 1. СҚ гипертрофиясының әртүрлі түрлерінің әсерін бағалау (патологиялық және физиологиялық); 2. қарқынды жаттығулардың әсерін талдау; және 3. төзімділік пен күшті спортшылардағы жүрек бейімделулерін салыстыру.

Методы исследования (на русском) : Этот исследовательский проект будет проводиться в Национальном Научном Кардиохирургическом Центре (далее- ННКЦ) в сотрудничестве с Спортивным центром города Астана, Республика Казахстан. Пятдесят (50) спортсменов старше 18 лет будут зачислены в Атлетический центр Назарбаев Университета. Они будут участвовать в исследовании в начале своего тренировочоного цикла (базовые показатели на кардио МРТ), то есть после окончания шестинедельного "межсезонья", в течении которого все формальные тренировки приостанавливаются. Будут проведены интервью, чтобы подтвердить, что спортсмены не тренировались регулярно в течении этого периода. Для оценки эффекта от возобновления тренировок все меры будут повторяться (кардио МРТ и интервью) через 3 и 6 месяцев тренировок. Вторая категория исследуемых - это пятьдесят (50) пациентов старше 18 лет с историей артериальной гипертензии продолжительностью более 5 лет будут набраны в ННКЦ. Пациенты с ишемической болезнью сердца, значительными клапанными пороками сердца или сердечными устройствами будут исключены из исследования. Обе группы должны быть готовы участвовать добровольно в исследовании и подписать форму информированного согласия.

Методы исследования (на казахском) : Бұл ғылыми жоба Ұлттық ғылыми кардиохирургия орталығында (бұдан әрі – ҰҒОО) Қазақстан Республикасы, Астана қаласының Спорт орталығымен бірлесіп жүзеге асырылатын болады. Назарбаев Университетінің Атлетикалық орталығына 18 жастан асқан елу (50) спортшы қабылданады. Олар оқу циклінің басында (кардио МРТ бойынша бастапқы), яғни барлық ресми жаттығулар тоқтатылатын алты апталық «маусымнан тыс» аяқталғаннан кейін зерттеуге қатысады. Осы кезеңде спортшылардың жүйелі түрде жаттығу жасамағанын растау үшін сұхбат жүргізіледі. Жаттығуды қайта бастаудың әсерін бағалау үшін барлық шаралар 3 және 6 айлық оқудан кейін қайталанады (кардио МРТ және сұхбаттар). Зерттелетін субъектілердің екінші санаты - 5 жылдан астам уақытқа созылған артериялық гипертензия тарихы бар 18 жастан асқан елу (50) пациент ҰҚКК-ге қабылданады. Жүректің ишемиялық ауруы, жүрек қақпақшаларының елеулі ақаулары немесе жүрек құрылғылары бар науқастар зерттеуден шығарылады. Екі топ да зерттеуге өз еркімен қатысуға және ақпараттандырылған келісім формасына қол қоюға дайын болуы керек.

Obtained results and novelty (in Russian) : Этот исследовательский проект будет проводиться в ННКЦ в сотрудничестве с Спортивным центром города Астана, РК. Пятдесят (50) спортсменов старше 18 лет будут участвовать в исследовании в “межсезонье”. Все меры будут повторяться (КМРТ и интервью) через 3 и 6 месяцев тренировок. Пятьдесят (50) пациентов старше 18 лет с историей артериальной гипертензии (>5 л) будут набраны в ННКЦ. Обе группы должны быть готовы подписать форму информированного согласия.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Бұл ғылыми жоба Астана қаласының Спорт орталығымен бірлесіп ҰҒҚО-да жүзеге асырылады. 18 жастан асқан елу (50) спортшы «маусымнан тыс» кезеңде зерттеуге қатысады. Барлық шаралар 3 және 6 айлық оқудан кейін қайталанады (CMRT және сұхбаттар). Артериялық гипертензия тарихы (>5 л) бар 18 жастан асқан елу (50) пациент ҰҒҚО қабылданады. Екі топ ақпараттандырылған келісім парағына қол қоюға дайын болуы керек.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Анализ экономических показателей выявляет постоянную взаимосвязь во времени с пиками и впадинами делового цикла; в частности, для опережающих индикаторов, которые должны опережать пики и впадины совокупной деловой активности, а для отстающих показывать более поздние повороты по сравнению с показателями совокупной деловой активности. Кроме того, они соответствуют общим циклическим движениям между пиками и впадинами, так что они являются хорошими циклическими исполнителями и помогают в экономическом прогнозировании.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Экономикалық индикаторларды талдау уақыт бойынша бизнес циклінің шыңдары мен ең төменгі деңгейлерімен дәйекті қатынасты көрсетеді; атап айтқанда, жетекші көрсеткіштер бойынша жиынтық іскерлік белсенділіктегі шыңдар мен ең төменгі көрсеткіштерден озып кету керек, ал кейінірек көріну үшін жиынтық іскерлік белсенділіктегілерге жүгінеді. Бұдан басқа, олар шыңдар мен ең төменгі нүктелер арасындағы жалпы циклдік қозғалыстарға сәйкес келеді, осылайша олар жақсы циклдік орындаушылар болып табылады және экономикалық болжам жасауға көмектеседі.

Level of implementation (in Russian) : Внедрение планируется на следующий год.

Level of implementation (in Kazakh) : Келесі жылға енгізу жоспарлануда.

Efficiency (in Russian) : Этот проект основан на новых концепциях и уникальном подходе, а также на взаимодействии и развитии различных дисциплин. Результаты, которые мы ожидаем, предоставят информацию о сердечной гемодинамике, превосходящую современную. Результаты этого проекта окажут влияние на понимание сердечной гемодинамики и предоставят возможность раннего выявления дисфункции левого желудочка и оценки эффектов различных методов лечения в нескольких клинических состояниях.

Efficiency (in Kazakh) : Бұл жоба жаңа тұжырымдамалар мен бірегей тәсілге негізделген және пәндер арасындағы өзара әрекеттестік пен дамуға негізделген. Біз күткен нәтижелер жүрек гемодинамикасы туралы қазіргі заманғы ақпараттан тыс ақпарат береді. Бұл жобаның нәтижелері жүрек гемодинамикасын түсінуге әсер етеді және сол жақ қарыншаның дисфункциясын ерте анықтау мүмкіндігін және бірнеше клиникалық жағдайларда әртүрлі емдеудің әсерін бағалауды қамтамасыз етеді.

Field of application (in Russian) : Медицина, Кардиология, Спортивная медицина

Field of application (in Kazakh) : Медицина, Кардиология, Спорттық медицина