The object of research, development or design (in Russian) : Candidatus Liberibacter solanacearum, непарный шелкопряд.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Candidatus Liberibacter solanacearum, сарықанат жібек көбелегі

Aim of work (in Russian) : Молекулярно-генетическое изучение и разработка систем ускоренной идентификации карантинных патогенов и вредителей растений для контроля над их распространением в стране.

Aim of work (in Kazakh) : Карантиндік қоздырғыштар мен өсімдік зиянкестерінің елде таралуын бақылау үшін оларды молекулалық-генетикалық зерттеу және жедел анықтау жүйелерін әзірлеу.

Методы исследования (на русском) : В работе использовались методы биоинформатического анализа, методы генетической инженерии и молекулярной биологии.

Методы исследования (на казахском) : Жұмыста биоинформатикалық талдау әдістері, гендік инженерия және молекулалық биология әдістері қолданылды.

Obtained results and novelty (in Russian) : Был проведен биоинформатический анализ геномных регионов разных штаммов Ca. Liberibacter solanacearum, а также разных регионов митохондриона Lymantria dispar. Были выявлены перспективные регионы геномов для каждого объекта, которые преимущественно располагались в генах, кодирующих 16S рРНК у бактерии и цитохром оксидазы у шелкопряда. В проекте были разработаны праймеры для обнаружения Ca. Liberibacter solanacearum методом петлевой изотермической амплификации, а также модуль для аннотации результатов диагностики, который может быть использован в поле. Модуль включает элемент Пельтье, что позволяет быстрому нагреву/охлаждению и быстрой амплификации в течение 15-30 минут. Поскольку Ca. Liberibacter solanacearum не была обнаружена в отобранных 270 образцах растительного материала, при разработке праймеров особое внимание было уделено тестированию на положительных 164 -х синтетических контролях. Для обнаружения непарного шелкопряда азиатской линии были разработаны праймеры и проба для детекции методом qPCR. При анализе непарного шелкопряда было выявлено 188 образцов принадлежащих европейской расе с интрогрессией азиатского подвида, 4 образцов настоящего европейского подвида и 2 спорных образцов японской расы.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Ca.Liberibacter solanacearum әртүрлі штаммдарының геномдық аймақтарына, сондай-ақ Lymantria dispar митохондриясының әртүрлі аймақтарына биоинформатикалық талдау жүргізілді. Әрбір объект үшін геномдардың перспективалы аймақтары анықталды, олар негізінен бактериядағы 16s рРнқ және сарықанат жібек көбелегінің цитохром оксидазасын кодтайтын гендерде орналасқан. Жобада Ca.Liberibacter solanacearum бактериясынын циклдік изотермиялық күшейту әдісімен анықтау үшін праймерлер, сондай-ақ егістікте қолдануға болатын диагностикалық нәтижелерге аннотация модулі жасалды Модуль 15-30 минут ішінде жылдам қыздыруға/салқындатуға және жылдам амплификацияға мүмкіндік беретін Пельтье элементін қамтиды. Ca.Liberibacter solanacearum таңдалған 270 өсімдік материалының үлгілерінде табылмағандықтан, праймерлерді әзірлеу кезінде 164 оң синтетикалық бақылауларда сынауға ерекше назар аударылды. Сарықанат жібек көбелегінің азиялық түр тармағын анықтау үшін qPCR әдісімен детекциялау үшін праймерлер мен сынама әзірленді. Сарықанат жібек көбелегін талдау кезінде азиялық түр тармағымен интрогрессиясы бар еуропалық нәсілге жататын 188 үлгі, 4 үлгі нағыз еуропалық және 2 үлгі жапон түр тармағына тиесілі екені анықталды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Было проведено тестирование разработанных праймеров для детекции Ca. Liberibacter solanacearum на 164 синтетических контролей и 270 образцах растительного материала методом изотермической амплификации. Для обнаружения непарного шелкопряда азиатской линии были разработаны праймеры и проба для детекции методом qPCR. При анализе непарного шелкопряда было выявлено 188 образцов принадлежащих европейской расе с интрогрессией азиатского подвида, 4 образцов настоящего европейского подвида и 2 спорных образцов японской расы.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Ca.Liberibacter solanacearum анықтау үшін әзірленген праймерлер изотермиялық амплификациялау әдісімен 164 синтетикалық бақылауда және өсімдік материалының 270 үлгісінде сыналған. Сарықанат жібек көбелегінің азиялық түр тармағын анықтау үшін qPCR әдісімен детекциялау үшін праймерлер мен сынама әзірленді. Сарықанат жібек көбелегін талдау кезінде азиялық түр тармағымен интрогрессиясы бар еуропалық нәсілге жататын 188 үлгі, 4 үлгі нағыз еуропалық және 2 үлгі жапон түр тармағына тиесілі екені анықталды.

Level of implementation (in Russian) : Разработанные тест-системы проходят стадию апробации на опытном материале

Level of implementation (in Kazakh) : Әзірленген тест-жүйелер тәжірибелік материалда апробация сатысынан өтуде

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Фитоэкспертиза, молекулярная фитопатология, агропромышленный комплекс, научно-исследовательские лаборатории по диагностике фитопатогенов, КазНИИ аграрного направления, сельскохозяйственные частные организации.

Field of application (in Kazakh) : Фитосараптама, молекулалық фитопатология, агроөнеркәсіптік кешен, фитопатогендерді диагностикалау бойынша ғылыми-зерттеу зертханалары, аграрлық бағыттағы ҚазҒЗИ, жеке ауыл шаруашылығы ұйымдары.