The object of research, development or design (in Russian) : Объект исследования – оксидные диаграммы состояния CaO-SiO2, CaO-Al2O3, MnO-SiO2, MnO-Al2O3, Al2O3-SiO2.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысаны – оксидтік фазалық диаграммалар CaO-SiO2, CaO-Al2O3, MnO-SiO2, MnO-Al2O3, Al2O3-SiO2.

Aim of work (in Russian) : Цель работы – исследовать закономерности формирования полей кристаллизации фаз в оксидных системах, оценить и провести анализ степени диссоциации (ассоциации) конгруэнтно-плавящихся соединений анортит, тефроит, галаксит, диопсид, волластонит, ларнит, форстерит, фаялит, аккерманит, шпинель и др. в 2-х, и 3-х компонентных системах в расплавленном состоянии через осмотический коэффициент Бьеррума-Гуггенгейма.

Aim of work (in Kazakh) : Жұмыстың мақсаты – оксидтік жүйелердегі фазалардың кристалдану өрістерінің түзілу заңдылықтарын зерттеу, конгруентті балқыған қосылыстардың анортит, тефроит, галаксит, диопсид, волластонит, ларит, форстерит, диссоциациялану (ассоциация) фаялит, аккерманит, шпинель және т.б. Бьеррум-Гуггенгейм осмостық коэффициенті арқылы балқыған күйде 2 және 3 компонентті жүйелердің дәрежесін бағалау және талдау.

Методы исследования (на русском) : Методы проведения работы. При выполнении НИР использовались собственные методики обработки исходных данных для предоставления в математическом виде линий моновариантных фазовых равновесий в виде полуэмпирической зависимости.

Методы исследования (на казахском) : Жұмыстың әдістері. Зерттеуді жүргізу кезінде біз жартылай эмпирикалық тәуелділік түріндегі моновариантты фазалық тепе-теңдік сызықтарын математикалық түрде көрсету үшін бастапқы деректерді өңдеудің өзіндік әдістерін қолдандық.

Obtained results and novelty (in Russian) : Результаты работы и их новизна. Установлены законномерности поведения компонентов в оксидных расплавах с позиции осмотического коэффициента Бьеррума-Гуггенгейма и представлено аналитическое описание полей кристаллизации наиболее важных для металлургии фаз. Проведены детальные исследования графиков в точке плавления конгруэнтно плавящихся соединений и подтвержден характер расслоения для некоторых исследуемых систем.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Жұмыстың нәтижелері және олардың жаңалығы. Оксидті балқымалардағы компоненттердің әрекет ету заңдылықтары Бьеррум-Гуггенгейм осмостық коэффициенті тұрғысынан белгіленеді және металлургия үшін ең маңызды фазалардың кристалдану өрістерінің аналитикалық сипаттамасы берілген. Графиктердің толық зерттеулері жүргізілді Кейбір зерттелетін жүйелер үшін конгруентті балқу қосылыстарының балқу нүктесінде және бөліну сипаты расталды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Расчетным путем получены численные значения степени диссоциации: ларнита в среднем 70 %; алюмината кальция 55 %; тефроита в среднем 78 %; галаксита - 50 %; муллит диссоциирует 100 %; волластонита составляет 85%.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Диссоциациялану дәрежесінің сандық мәндері есептеу арқылы алынды: ларнит орта есеппен 70%; кальций алюминаты 55%; орта есеппен 78% тефроит; галаксит - 50%; муллит 100% диссоциацияланады; волластонит 85% құрайды.

Level of implementation (in Russian) : Полученные результаты позволят разработать рекомендации по определению области существования оптимального состава шихтового материала и решить вопросы с выбором рационального сырья выплавки марганцевых сплавов на основе анализа степени диссоциации конгруэнтных соединений.

Level of implementation (in Kazakh) : Алынған нәтижелер шихтаның оңтайлы құрамының болуы аймағын анықтау, конгруентті қосылыстар бойынша ұсыныстар әзірлеуге және марганец қорытпаларын балқыту үшін ұтымды шикізатты таңдау мәселелерін шешуге мүмкіндік береді.

Efficiency (in Russian) : Полученные фундаментальные результаты найдут реализацию в практическом плане по выбору оптимальных составов конечных для переработки легкоплавкого марганцевого сырья Казахстана.

Efficiency (in Kazakh) : Алынған іргелі нәтижелер Қазақстанда төмен балқитын марганец шикізатын өңдеу үшін оңтайлы түпкілікті құрамдарды таңдау үшін практикалық тұрғыдан жүзеге асырылатын болады.

Field of application (in Russian) : Область применения – металлургия, металловедение и термическая обработка металлов, материаловедение.

Field of application (in Kazakh) : Қолдану саласы: металлургия, металлтану және металдарды термиялық өңдеу, материалтану.