Inventory number IRN Number of state registration
0323РК00146 AP14870429-KC-23 0122РК00380
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Краткие сведения Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 11
International publications: 10 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 0
Patents Amount of funding Code of the program
0 24766418 AP14870429
Name of work
Детская литература Казахстана в контексте мировой словесности как основа национального самосознания
Type of work Source of funding Report authors
Fundamental Нұрғали Қадиша Рустембекқызы
0
0
2
1
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МНВО РК
Full name of the service recipient
Некоммерческое акционерное общество "Евразийский Национальный университет имени Л.Н. Гумилева"
Abbreviated name of the service recipient НАО "ЕНУ им.Л.Н.Гумилева"
Abstract

Структурирование и группировка этапов и жанров детской и подростковой литературы Казахстана.

Қазақстанның балалар мен жасөспірімдер әдебиетінің кезеңдері мен жанрларын құрылымдау және топтастыру.

Выполнить анализ и упорядочение жанров казахской литературы для детей и подростков, выделить основные факторы, влияющие на их развитие, и изложить процесс формирования, эволюции и развития системы научной и практической классификации литературы для детей и подростков в Казахстане.

Балалар мен жасөспірімдерге арналған қазақ әдебиетінің жанрларын талдау және ретке келтіру, олардың дамуына әсер ететін негізгі факторларды бөліп көрсету және Қазақстандағы балалар мен жасөспірімдерге арналған әдебиеттерді ғылыми және практикалық жіктеу жүйесін қалыптастыру, эволюциялау және дамыту процесін баяндау.

В ходе исследования были применены методы сравнительного анализа в историческом контексте, подходы, связанные с анализом истории литературы, а также теоретические исследования литературных явлений, системный анализ, описание, наблюдение и другие методы, характерные для общенаучного подхода.

Зерттеу барысында тарихи контексте салыстырмалы талдау әдістері, әдебиет тарихын талдаумен байланысты тәсілдер, сондай-ақ әдеби құбылыстарды теориялық зерттеу, жүйелік талдау, сипаттау, бақылау және жалпы ғылыми тәсілге Тән басқа әдістер қолданылды.

1. Изучена детская и подростковая литература РК в компаративном аспекте. 2. Проведено сравнительно-историческое изучение детской и подростковой литературы Казахстана в контексте мировой литературы для детей и юношества. Выявлены сходства и различия детской и подростковой литературы Казахстана с мировой литературой. 3. Произведены сбор и анализ различных видов материалов, таких как литературные произведения для детей и подростков, критические статьи и монографии, исторические документы, анализ мировых литературных тенденций и т.д. 4. Подготовлена и опубликована 21 статья, из них 18 статей в рецензируемых зарубежных и отечественных изданиях и 3 статьи в отечественных изданиях, рекомендованных КОКСОН. 5. Выделен круг литературных произведений, рекомендуемых к прочтению учащимися Казахстана, формирующих устойчивую мотивацию к самостоятельному чтению. 6. Произведен отбор литературных произведений детской и подростковой литературы, согласно разработанным критериям. 7. Проведен читательский конкурс среди детей и подростков, проведена выставка детских и семейных работ и проектов. 8. Создан УМКД «Детская и подростковая литература» для бакалавриата вузов. 9. Создано учебное пособие «Детская и подростковая литература РК в контексте мировой литературы для детей и подростков» в 2 частях. 10. Составлена хрестоматия «Детская и подростковая литература». 11. Проведен форум, посвященный проблемам детской и подростковой литературы. Подготовлен сборник материалов форума.

1.ҚР балалар мен жасөспірімдер әдебиеті компаративті аспектіде зерттелді. 2.Балалар мен жасөспірімдерге арналған әлемдік әдебиет контекстінде Қазақстанның балалар мен жасөспірімдер әдебиетін Салыстырмалы-тарихи зерттеу жүргізілді. Қазақстанның балалар мен жасөспірімдер әдебиетінің әлемдік әдебиетпен ұқсастықтары мен айырмашылықтары анықталды.3.Балалар мен жасөспірімдерге арналған әдеби шығармалар, сыни мақалалар мен монографиялар, тарихи құжаттар, әлемдік әдеби үрдістерді талдау сияқты материалдардың әртүрлі түрлерін жинау және талдау жүргізілді.4. 21 мақала дайындалып, жарияланды, оның ішінде рецензияланатын шетелдік және отандық басылымдарда 18 мақала және КОКСОН ұсынған отандық басылымдарда 3 мақала.5.Қазақстан оқушылары оқуға ұсынылатын, өз бетінше оқуға тұрақты мотивация қалыптастыратын әдеби шығармалар топтамасы бөлінді.6.Әзірленген критерийлерге сәйкес балалар мен жасөспірімдер әдебиетінің әдеби шығармаларын іріктеу жүргізілді.7.Балалар мен жасөспірімдер арасында оқырмандар байқауы, балалар мен отбасылық жұмыстар мен жобалардың көрмесі өткізілді.8.Жоғары оқу орындарының бакалавриаты үшін "Балалар және жасөспірімдер әдебиеті" ПОӘК құрылды.9. 2 бөлімде "Балалар мен жасөспірімдерге арналған әлемдік әдебиет контекстіндегі ҚР балалар мен жасөспірімдер әдебиеті" оқу құралы құрылды.10."Балалар мен жасөспірімдер әдебиеті" оқулығы құрастырылды.11.Балалар мен жасөспірімдер әдебиеті мәселелеріне арналған форум өткізілді. Форум материалдарының жинағы дайындалды.

Подготовлена и опубликована 21 статья, из них 18 статей в рецензируемых зарубежных и отечественных изданиях и 3 статьи в отечественных изданиях, рекомендованных КОКСОН. Выделен круг литературных произведений, рекомендуемых к прочтению учащимися Казахстана, формирующих устойчивую мотивацию к самостоятельному чтению. Создан УМКД «Детская и подростковая литература» для бакалавриата вузов. Создано учебное пособие «Детская и подростковая литература РК в контексте мировой литературы для детей и подростков» в 2 частях. Составлена хрестоматия «Детская и подростковая литература».

21 мақала дайындалып, жарияланды, оның ішінде рецензияланатын шетелдік және отандық басылымдарда 18 мақала және КОКСОН ұсынған отандық басылымдарда 3 мақала. Қазақстан оқушылары оқуға ұсынылатын, өз бетінше оқуға тұрақты мотивация қалыптастыратын әдеби шығармалар топтамасы бөлінді. Жоғары оқу орындарының бакалавриаты үшін "балалар және жасөспірімдер әдебиеті" ПОӘК құрылды. 2 бөлімде "Балалар мен жасөспірімдерге арналған әлемдік әдебиет контекстіндегі ҚР балалар мен жасөспірімдер әдебиеті " оқу құралы құрылды. "Балалар мен жасөспірімдер әдебиеті" оқулығы құрастырылды.

В филиалах Евразийского национального университета были предоставлены рекомендации, и получена обратная связь о том, как они были применены в практике. Однако, не было составлено актов официального внедрения и отчетов о практическом использовании результатов исследования.

Еуразия ұлттық университетінің филиалдарында ұсыныстар берілді және олардың тәжірибеде қалай қолданылғаны туралы Кері байланыс алынды. Алайда, зерттеу нәтижелерін іс жүзінде қолдану туралы ресми енгізу актілері мен есептер жасалмады.

Научная значимость данного исследования заключается в его комплексном подходе к материалу. Оно анализирует казахскую детскую литературу с учетом теории жанровой эволюции общей казахской литературы и сравнивает ее феномен с состоянием детской мировой литературы. Исследование приводит к новым систематизированным знаниям о факторах и рисках, влияющих на восприятие детской литературой особенностей возрастной психологии и методов обучения, необходимых для воздействия на целевую аудиторию – детей. Практическая важность этого исследования заключается в расширении и дополнении существующей системы классификации казахской детской литературы. Оно выделяет новые и уникальные черты в жанровой структуре казахской детской литературы данного периода, что способствует более глубокому пониманию этого жанрового контекста.

Бұл зерттеудің ғылыми маңыздылығы оның материалға жан-жақты көзқарасында жатыр. Ол жалпы қазақ әдебиетінің жанрлық эволюциясы теориясын ескере отырып, қазақ балалар әдебиетін талдайды және оның құбылысын Балалар әлем әдебиетінің жағдайымен салыстырады. Зерттеу балалар әдебиетінің мақсатты аудиторияға – балаларға әсер ету үшін қажетті жас психологиясының ерекшеліктері мен оқыту әдістерін қабылдауына әсер ететін факторлар мен қауіптер туралы жаңа жүйелі білімге әкеледі. Бұл зерттеудің практикалық маңыздылығы Қазақ балалар әдебиетін жіктеудің қолданыстағы жүйесін кеңейту және толықтыру болып табылады. Ол осы кезеңдегі қазақ балалар әдебиетінің жанрлық құрылымындағы жаңа және бірегей ерекшеліктерді айқындайды, бұл осы жанрлық контекстті тереңірек түсінуге ықпал етеді.

Потенциальные потребители: Министерство просвещения РК, Министерство образования и науки РК; Министерство здравоохранения РК, местные и республиканские органы образования и культуры, вузы, колледжи, школы, детские образовательные и воспитательные центры, книжные издательства.

Әлеуетті тұтынушылар: Қазақстан Республикасы Білім министрлігі, Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі; Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі, жергілікті және республикалық білім және мәдениет органдары, жоғары оқу орындары, колледждер, мектептер, балалар оқу-тәрбие орталықтары, кітап баспалары.

UDC indices
83.8
International classifier codes
17.01.11;
Key words in Russian
Гуманитарное образование; Мировая словесность; Детская литература; Национальное самосознание; Литература Казахстана;
Key words in Kazakh
Гуманитарлық білімі; Әлемдік әдебиеті; Балалар әдебиеті; Ұлттық сана-сезімі; Қазақстан әдебиеті;
Head of the organization Сыдыков Ерлан Батташевич доктор исторических наук / Профессор
Head of work Нұрғали Қадиша Рустембекқызы Доктор филологических наук / профессор