Inventory number | IRN | Number of state registration | ||
---|---|---|---|---|
0323РК00518 | AP19577138-KC-23 | 0123РК00776 | ||
Document type | Terms of distribution | Availability of implementation | ||
Краткие сведения | Gratis | Number of implementation: 0 Not implemented |
||
Publications | ||||
Native publications: 0 | ||||
International publications: 0 | Publications Web of science: 0 | Publications Scopus: 0 | ||
Patents | Amount of funding | Code of the program | ||
0 | 16224137 | AP19577138 | ||
Name of work | ||||
Культурологический анализ традиционных и инновационных ценностных процессов в южных регионах Казахстана | ||||
Type of work | Source of funding | Report authors | ||
Fundamental | Әбікенов Жарқынбек Оралбекұлы | |||
0
0
0
0
|
||||
Customer | МНВО РК | |||
Information on the executing organization | ||||
Short name of the ministry (establishment) | Нет | |||
Full name of the service recipient | ||||
Некоммерческое акционерное общество «Кызылординский университет имени Коркыт Ата» | ||||
Abbreviated name of the service recipient | НАО «Кызылординский университет имени Коркыт Ата» | |||
Abstract | ||||
В связи с доминированием современной рыночной экономики, проникновением сетевых технологий во все сферы общества, влиянием миграционного смещения менялись ценности, ценности граждан стали более сложными. Широкое распространение интернета вывело экранную культуру на новый уровень, вытеснив «кассетную культуру» с видеокассетами, видеомагнитофонами, радио, привнеся оригинальность в производстве, распространении и потреблении духовных ценностей. Данная тенденция изменил отношение к различным аспектам жизни, таким как работа, образование, отдых, творчество и т.д. Выбор или потребление осуществляется волей человека, при этом формируется особый тип «домашней культуры». Эти изменения, вошедшие в культуру, повлияли на самобытность нашей национальной культуры, способствовали культурному познанию граждан, появились новые нормы, правила социального поведения. Даже если мы говорим, что традиции и инновации являются культурными структурами, связывающими прошлое, настоящее и будущее, выяснение их взаимосвязи и сохранение нашей национальной идентичности сегодня является сложной проблемой. То есть, возникает необходимость определить инновационное содержание традиционных и инновационных ценностей современного казахстанского ценностного процесса, провести научное исследование путем оценки современной социокультурной ситуации. Қазіргі таңдағы нарықтық экономиканың басымдығы, қоғамның барлық салаларына желілік технологиялардың енуі, миграциялық араласу ықпалына байланысты құндылықтар өзгеріп, азаматтардың құндылықтарын да күрделендіре түсті. Ғаламтордың кеңінен таралуы экрандық мәдениетті жаңа деңгейге көтеріп, «кассеталық мәдениетті» видеокассета, бейнемагнитафонды, радионы ығыстырып, рухани құндылықтарды өндіру, тарату мен тұтынуда өзіндік ерекшеліктер алып келді. Ол өмірдің әртүрлі жұмыс, білім алу, демалу, шығармашылықпен айналысу және т.б. жақтарына деген қатынасты өзгертті. Таңдау немесе тұтыну адамның өз еркі арқылы жүзеге асырылып, «үй мәдениетінің» ерекше типі қалыптастасуда. Мәдениетке енген бұл өзгерістер, біздің ұлттық мәдениеттің өзіндік бірегейлігіне әсер етіп, азаматтардың мәдени танымына ықпал жасап, жаңа нормалар, əлеуметтік мінез-құлық ережелері пайда болды. Дәcтүр мeн иннoвaция өткeн шaқты, қaзiргi кeзді және бoлaшaқты бaйлaныcтырaтын мәдeни құрылым десек те, олардың арақатынасын нақтылап, ұлттық бірегейлігімізді сақтап қалу қaзiргi кездегі күрделі мәceлe бoлып oтыр. Яғни, қазіргі қазақстандық құндылықтар үдерісінің дәстүрлі және инновациялық құндылықтардың жаңашыл мазмұнын анықтауға, бүгiнгi күннiң әлeумeттiк-мәдeни aхуaлын бағамдау арқылы ғылыми зерттеуге қажеттілік бар. Культурологическое исследование процесса традиционных и инновационных ценностей в современной культуре Казахстана. Қазақстанның қазіргі мәдениетіндегі дәстүрлі және инновациялық құндылықтар үдерісін мәдени зерттеу. На первом этапе проекта обобщаются и анализируются научные труды ученых, касающиеся теоретической основы исследования. Результаты полученные количественными и качественными методами исследования, составляют эмпирическую основу исследовательской работы. Онлайн-опрос будет проводиться на платформе Google Forms. Проводятся глубинные интервью, фокус-группы (face-to-face) с представителями научного сообщества, занимающимися исследованием вопросов в этом направлении. Полевые исследования проводятся с использованием количественных и качественных методов исследования. В исследовательской работе используются методы наблюдения, культурологического портрета, анализа, компаративистского анализа, систематизации. Накопленные данные анализируются методами аксиологических и семиотических исследований. Особенностью этих анализов является то, что аксиологический анализ позволяет выявить ценностные ориентации граждан, тогда как семиотический анализ позволяет анализировать культуру с синтаксической, семантической и прагматической сторон, рассматривая ее как единый «текст». При этом в символическом анализе ценностей «синтактика» дает обобщающее описание элементов в объекте исследования, «семантика» раскрывает используемые элементы с семантической точки зрения, «прагматика» включает вопросы, связанные с взаимными отношениями. Жобаның алғашқы кезеңінде зерттеудің теориялық негізіне қатысты ғалымдардың ғылыми еңбектері жинақталып, талданады. Ал сандық және сапалық зерттеу әдістерімен алынған нәтижелер зерттеу жұмысының эмпирикалық негізін құрайды. Google Forms платформасында онлайн сауалнама алынады. Осы бағыттағы мәселелерді зерттеумен айналысатын ғылыми орта өкілдерімен тереңдетілген сұхбат, фокус-топтар (face-to-face) жүргізіледі. Далалық зерттеу сандық және сапалық зерттеу әдістерімен жүргізіледі. Зерттеу жұмысына бақылау, мәдениеттанулық портрет әдісі, сараптау, компаративистік талдау, жүйелеу әдістері де пайдаланылады. Жинақталған деректер аксиологиялық және семиотикалық зерттеу әдістерімен талданады. Бұл талдаулардың ерекшелігі, аксиологиялық талдау азаматтардың құндылық бағдарларын анықтауға мүмкіндік берсе, семиотикалық талдау мәдениетті біртұтас «мәтін» ретінде қарастырып, синтаксистік, семантикалық және прагматикалық қырларынан талдауға мүмкіндік береді. Бұл тұста «синтактика» құндылықтарды рәміздік талдауда, зерттеу обьектісіндегі элементтердің жалпылама сипаттама берсе, ал «семантика» пайдаланылатын элементтерді мағыналық тұрғыдан ашады, «прагматика» өзара карым-катынастарға байланысты мәселелерді қамтиды. Обоснование научной новизны проекта оценивалось с объективным подходом к обоснованию факторов, способствующих изменению традиционных и современных ценностей, в соответствии с траекторией обновления Казахстана. Поэтому при изучении системы ценностей не ограничились лишь теоретической обобщающей характеристикой, проводили исследования с количественными методами, для выявления региональных проблем южные регионов. В ходе исследования социальные явления изучались в широком масштабе в реальных жизненных ситуациях путем наблюдения общества, определялся процесс формирования ценностей и «динамический» характер ценностей. Новизна проекта: 1. Национальная культура в южных регионах Казахстана по-прежнему преобладает и играет доминирующую культурную роль. Потому что эти законы определяют особый характер образа жизни общества на юге, и из этих связей не исключаются инновационные ценности, не вызывающие конфликтов. 2. Хотя практических материалов по теоретическим основам ценностей собрано достаточно, сведения о мире символизма неполны. В этом контексте существует научная потребность в междисциплинарном анализе ценностей. 3. В контексте традиционных и инновационных ценностных процессов были выявлены различные социальные последствия и эффекты, влияние на образование, социально-политические и экономические последствия и психологические реакции населения на пандемию COVID-19. 4. Определены восемь направлений идеи «Адал Азамат», основанной на новых инновационных ценностях. Жобаның ғылыми жаңашылдық негіздемесіне дәстүрлі және заманауи құндылықтардың өзгеруіне ықпал ететін факторларды Қазақстанның жаңару траекториясына сәйкес обьективті көзқараспен бағаланды. Сондықтан құндылықтар жүйесін зерттегенде тек теориялық тұрғыдан жалпылама сипаттама берумен шектелмей, өңірлік мәселелерді анықтау үшін оңтүстік өңірлерді аралап, сандық әдістерімен зерттеулер жүргізілді. Зерттеуде қоғамды бақылау арқылы нақты өмір жағдайларында әлеуметтік құбылыстар ірі масштабта зерттеліп, құндылықтардың қалыптасу үдерісі, құндылықтардың «динамикалық» сипаты анықталды. Жобаның жаңалықтары: 1. Қазақстаның оңтүстік өңірлердегі ұлттық мәдениет әлі де басымдық танытып, мәдени доминанталық рөл атқарады. Себебі бұл заңдылықтар оңтүстіктегі қоғамның өмір сүру салтының ерекше сипатын анықтайды, ал қақтығыс туындатпайтын жаңашыл құндылықтар да бұл байланыстардан шеттеп қалмайды. 2. Құндылықтардың теориялық негіздері бойынша тәжірибелік материалдар жеткілікті жинақталғанымен, рәміздік әлемі туралы мағлұматтар толық емес. Бұл тұрғыда құндылықтарды пәнаралық талдаулардың ғылыми қажеттілігі бар. 3. Дәстүрлі және инновациялық құндылықтар процестері контекстінде COVID-19 пандемиясының түрлі әлеуметтік салдары мен әсерлері, білімге ықпалы, әлеуметтік-саяси және экономикалық салдары және халықтың психологиялық реакциялары анықталды. 4. Жаңа инновациялық құндылықтарға негізделген «Адал азамат» идеясының сегіз бағыты айқындалды. Разработаны рекомендации по предотвращению конфликтов ценностей в казахстанском обществе и развитию направлений мультикультурности как интегрированной формы и мобильного синтеза. Қазақстандық қоғамдағы құндылықтар қақтығыстарын болдырмау және көп мәдениеттіліктің интеграцияланған түрі мен мобильді синтезі ретіндегі бағыттарын дамыту жөніндегі бойынша ұсынымдар әзірленді. В целях распространения результатов работы среди потенциальных пользователей, научного сообщества и широкой общественности исполнители проекта М.О. Насимов, М.Б. Сыздыкова участвовали в конференциях и телепрограммах, публиковала статьи и интервью в СМИ. Насимов М. Саяси реформалар – сан сұрақтың жауабы // Сыр бойы. 08.04.2023. URL: https://syrboyi.kz/akparat/sajasi-reformalar-san-suraqtyng-zhawaby-137434/ Насимов М. Келісім – қоғам бірлігіне жету құралы // Сыр бойы. 29.04.2023. URL: https://syrboyi.kz/pikir/kelisim-qogham-birligine-zhetw-quraly-139585/ Насимов М. Сабақтас ұғымдардың сипаты // Сыр бойы. 15.07.2023. URL: https://syrboyi.kz/pikir/sabaqtas-ughymdardyng-sipaty-145804/ Насимов М. Жаһандану жағдайында ұлттық құрылыс пен бірегейлікті сақтау // Сыр бойы. 01.09.2023. URL: https://syrboyi.kz/pikir/strong-zhahandanw-zhaghdajynda-ulttyq-qurylys-pen-biregejlikti-saqtaw-strong-148553/ Насимов М. Жолдау ашықтықты қамтамасыз етеді // Халық. 19.10.2023. URL: https://halyqline.kz/sayasat/zholdaw-ashyqtyqty-qamtamasyz-etedi/ Ведущий научный сотрудник проекта М.О. Насимов выступил с докладом на тему «Декларация, сформировавшая национальное сознание и государственность» на круглом столе «Республика күні: Дербестікке жол салған декларация»: https://korkyt.edu.kz/article/931?fbclid=IwAR1KNsi9QtRunizUpXeZB9JoJLPkD1v_DrCpYLX6R7r672GdKZ9ZRJdxq8s Әлеуетті пайдаланушылар, ғалымдар қоғамдастықтары және қалың жұртшылық арасында жұмыс нәтижелерін тарату мақсатында жоба орындаушылары М.Ө. Насимов, М.Б. Сыздықова конференциялардағы баяндамалар мен телебағдарламаларға қатысып, БАҚ-тағы мақалалар мен сұхбаттар жариялады. Насимов М. Саяси реформалар – сан сұрақтың жауабы // Сыр бойы. 08.04.2023. URL: https://syrboyi.kz/akparat/sajasi-reformalar-san-suraqtyng-zhawaby-137434/ Насимов М. Келісім – қоғам бірлігіне жету құралы // Сыр бойы. 29.04.2023. URL: https://syrboyi.kz/pikir/kelisim-qogham-birligine-zhetw-quraly-139585/ Насимов М. Сабақтас ұғымдардың сипаты // Сыр бойы. 15.07.2023. URL: https://syrboyi.kz/pikir/sabaqtas-ughymdardyng-sipaty-145804/ Насимов М. Жаһандану жағдайында ұлттық құрылыс пен бірегейлікті сақтау // Сыр бойы. 01.09.2023. URL: https://syrboyi.kz/pikir/strong-zhahandanw-zhaghdajynda-ulttyq-qurylys-pen-biregejlikti-saqtaw-strong-148553/ Насимов М. Жолдау ашықтықты қамтамасыз етеді // Халық. 19.10.2023. URL: https://halyqline.kz/sayasat/zholdaw-ashyqtyqty-qamtamasyz-etedi/ Жобаның жетекші ғылыми қызметкері М.Ө. Насимов «Республика күні: Дербестікке жол салған декларация» атты дөңгелек үстелде «Ұлттық сана мен мемлекеттілікті қалыптастырған Декларация» тақырыбында баяндама жасады: https://korkyt.edu.kz/article/931?fbclid=IwAR1KNsi9QtRunizUpXeZB9JoJLPkD1v_DrCpYLX6R7r672GdKZ9ZRJdxq8s Результаты исследования помогут выявить проблему и четко понять факторы изменения ценностей в обществе. Зерттеу нәтижелері қоғамдағы құндылықтардар өзгерістеріндегі мәселенің анықталуына және факторларын нақты түсінуге көмектеседі. Профессорско-преподавательский состав вузов, студенты, магистранты, докторанты, субъекты научной деятельности. ЖОО профессор-оқытушылар құрамы, студенттер, магистранттар, докторанттар, ғылыми қызмет субъектілері. |
||||
UDC indices | ||||
009 | ||||
International classifier codes | ||||
13.00.00; | ||||
Key words in Russian | ||||
Ценность; Семиотика; Культура; Символ; Традиция; | ||||
Key words in Kazakh | ||||
Құндылық; Семиотика; Мәдениет; Рәміз; Дәстүр; | ||||
Head of the organization | Каримова Бейбиткуль Сарсемхановна | кандидат филологических наук / - | ||
Head of work | Әбікенов Жарқынбек Оралбекұлы | Phd / нет |