The object of research, development or design (in Russian) : клещи (Acari), выделенные из них препараты ДНК, а также сыворотки и цельная кровь сельскохозяйственных животных и людей и выделенные из крови препараты ДНК.

The object of research, development or design (in Kazakh) : кенелер (Acari), олардан бөлініп алынған ДНҚ препараттары, ауылшаруашылық жануарлары мен адамдардың қан сарысулары мен қаны және қаннан алынған ДНҚ препараттары.

Aim of work (in Russian) : изучение распространения C. burnetii в южном регионе Казахстана.

Aim of work (in Kazakh) : Қазақстанның оңтүстік аймағында C. burnetii негіздеп зерттеу.

Методы исследования (на русском) : сбор клещей методом «флага» и с укушенных животных, картографический анализ, ГИС-картирование, морфологическая видовая идентификация клещей, гомогенизация клещей, экстракция препаратов ДНК, спектрофотометрия, забор крови у животных и получение из нее сыворотки, ИФА, методы описательной и аналитической эпидемиологии, классическая ПЦР и ПЦР в реальном времени, электрофорез нуклеиновых кислот в агарозном геле, элюция ДНК из геля, секвенирование ДНК.

Методы исследования (на казахском) : "жалау" әдісімен және кенелеген жануарлардан оларды жинау, картографиялық талдау, ГАЖ-карталау, кенелерді морфологиялық түрлік сәйкестендіру, кенелерді гомогенизациялау, ДНҚ препараттарын бөлу, спектрофотометрия, жануарлардан қан және оларан қан сарысуын алу, ИФА, сипаттау және талдау эпидемиологиясының әдістері, классикалық ПТР және нақты уақытта ПТР, агарозды гельдегі нуклеин қышқылының электрофорезі, гельден ДНҚ элюциясы, ДНҚ реттілігі.

Obtained results and novelty (in Russian) : Впервые изучена распространенность C. burnetii среди жителей, сельскохозяйственных животных и клещей в южном регионе Казахстана. Для этого: 1) Проведен полевой сбор иксодовых клещей. В 2021 г. собран 1351 клещ, в 2022 г. собрано 158 клещей; определена их видовая принадлежность. 2) Из 726 индивидуальных клещей получены гомогенаты, из которых выделены препараты ДНК. Проведен анализ 726 образцов ДНК методом ПЦР в реальном времени на наличие ДНК C. burnetii, выявлено 3,3% положительных образцов. 3) Проведен сбор образцов сыворотки у 316 жителей Жамбылской области, общая серопревалентность антител к C. burnetii составила 7.8%. 4) Проведен сбор и серологический анализ 656 образцов сывороток крови от Ovis aries, Capra hircus, Bos taurus. Общая серопревалентность составила 23,5%. 5) Проведен эпидемиологический анализ данных серомониторинга домашнего скота. Показано, что возраст животных и область сбора являются факторами риска для коксиеллеза в южном регионе Казахстана. 6) Установлено, что один из штаммов, выявленный в клеще вида Haemaphysalis sulcata, на 95,7% идентичен Uncultured Coxiella sp. clone T3115 (KJ459074.1).

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Алғаш рет Қазақстанның оңтүстік өңірінің тұрғындары, ауыл шаруашылығы жануарлары мен кенелер арасында коксиеллез ауруының таралуы зерттелді. Ол үшін: 1) Иксод кенелерін даладан жинау ұйымдастырылды. 2021 жылы Түркістан және Алматы облыстарының аумағында 1351 кене, 2022 жылы Жамбыл және Алматы облыстарының аумағында 158 кене жиналды; олардың қандай түрге жататындығы анықталады. 2) Гомогенаттар 726 жекеленген кенелерден алынды, олардан ДНҚ бөлініп алынды. Кене гомогенизаторларынан бөлінген 726 ДНҚ үлгілері C. burnetii ДНҚ бар-жоғына нақты уақыт ПТР әдісімен талданды, табылған үлгілер 3,3% анықталды 3) Серологиялық мониторинг үшін Жамбыл облысының 316 тұрғындарынан сарысу үлгілері алынды, C. burnetii антиденелерінің жалпы табылғандары 7.8% құрады. 4) Ovis aries, Capra hircus, Bos taurus тұқымдастарынан 656 қан сарысуы үлгілерін жинау және серологиялық талдау жүргізілді. Жалпы табылғандары 23,5% құрады. 5) Малдың серомониторлық мәліметтеріне эпидемиологиялық талдау жүргізілді. Қазақстанның оңтүстік аймағындағы коксиеллездің қауіп факторлары барлығын және таралу аймағы екендігі көрсетілді. 6) Haemaphysalis sulcata кене түрінде анықталған штамдардың бірі Uncultured Coxiella sp. T3115 клон (KJ459074.1) 95,7% ұқсас болды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : - Проведена генетическая характеризация циркулирующих штаммов C. burnetii. - На основе данных ГИС проведено картирование полученных результатов. - Разработаны стандартное определение случая и алгоритм диагностики лихорадки Ку. Полученные результаты помогут разработать систему эпидемиологического надзора за коксиеллезом в Казахстане.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : - C. burnetii таралған штаммдарының генетикалық сипаттамасы жүргізілді. - Ұңғымалар деректері негіз ретінде нәтижелер картаға түсірілді. - Стандартты жағдай анықтамасы және Q қызбасын баламалау реті әзірленді. Алынған нәтижелер Қазақстанда коксиеллезді эпидемиологиялық қадағалау жүйесін дамытуға көмектеседі.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) : Все запланированные работы выполнены в полном объеме и в срок.

Efficiency (in Kazakh) : Барлық жоспарланған жұмыстар толық көлемде және мерзімінде орындалды.

Field of application (in Russian) : инфектология, эпидемиология, микробиология.

Field of application (in Kazakh) : инфектология, эпидемиология, микробиология.