The object of research, development or design (in Russian) : Объекты исследования: эндофитные микроорганизмы растений ксерофитов и растений, обитающих в засушливых условиях.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысандары: ксерофит өсімдіктерінің және құрғақ жағдайда өмір сүретін өсімдіктердің эндофиттік микроорганизмдері.

Aim of work (in Russian) : Цель проекта – разработка биопрепарата на основе эндофитных микроорганизмов для повышения устойчивости растений к засухе и засолению.

Aim of work (in Kazakh) : Жобаның мақсаты-өсімдіктердің құрғақшылық пен тұздануға төзімділігін арттыру үшін эндофитті микроорганизмдер негізінде биопрепарат әзірлеу.

Методы исследования (на русском) : В работе использовали приборное и методическое обеспечение, предназначенное для микробиологических и биохимических исследований.

Методы исследования (на казахском) : Жұмыста микробиологиялық және биохимиялық зерттеулерге арналған аспаптық және әдістемелік қамтамасыз ету қолданылды.

Obtained results and novelty (in Russian) : Впервые из казахстанских растений, обитающих в засушливых условиях и растений ксерофитов выделены эндофитные микроорганизмы. В вегетационных экспериментах отобраны эндофиты, повышающие устойчивость пшеницы и ячменя к засухе. проведена молекулярно-генетическая идентификация наиболее перспективных микроорганизмов. Разработан микробный биопрепарат на основе консорциума микроорганизмов Kocuria rosea ErgO, Microbacterium sp. ErgP, Xanthomonas sp. ErgY и Aspergillus pseudodeflectus G из мелколепестника канадского, Brevibacillus agri K1/K9-k3 из мари белой и Streptomyces curacoi 1zh2 из мягкой пшеницы, обеспечивающего наилучшие результаты по защите проростков пшеницы от засухи и стимуляции их роста в лабораторных вегетационных экспериментах. Эффективность разработанного препарата была проверена в засушливых полевых условиях юго-востока Казахстана на районированных сортах мягкой яровой пшеницы. Предпосевная обработка семян биопрепаратом обеспечила повышение урожайности сорта Табыс 60 с 12,5 ц/га до 14,8 ц/га, а сорта Казахстанская 10 с 7,5 ц/га до 9,1 ц/га. При обработке адаптированным к соли консорциумом и более позднем сроке посева прибавка урожая составила у сортов Табыс 60 и Казахстанская 10 1,8-1,9 ц/га, а у сорта Казахстанская 10 прибавка достигла 7,1 ц/га, что выше значения в контроле на 41%.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Алғаш рет құрғақ жағдайда тіршілік ететін Қазақстандық өсімдіктер мен ксерофит өсімдіктерінен эндофитті микроорганизмдер бөлініп алынған. Вегетациялық тәжірибелерде бидай мен арпаның құрғақшылыққа төзімділігін арттыратын эндофиттер таңдалады. Ең перспективалы микроорганизмдерді молекулалық-генетикалық идентификациясы жүргізілді. Бидай көшеттерін құрғақшылықтан қорғау және зертханалық вегетациялық тәжірибелерде олардың өсуін ынталандыру бойынша ең жақсы нәтижелерді қамтамасыз ететін , Kocuria rosea ErgO, Microbacterium sp. ErgP, Xanthomonas sp. ErgY және Aspergillus pseudodeflectus G канадалық кішкентай жапырақшалардан, Brevibacillus agri K1/K9-K3 ақ алабұтадан және Streptomyces curacoi 1zh2 жұмсақ бидайдан микроорганизмдер консорциумы негізінде микробтық биопрепарат дайындалды. Дайындалған препараттың тиімділігі Қазақстанның оңтүстік-шығысындағы құрғақ дала жағдайындағы аудандарда жұмсақ жаздық бидайдың сорттарында тексерілді. Бидай дәндерін биопрепаратпен егу алдындағы өңдеу Табыс 60 сортының өнімділігін 12,5 ц/га-дан 14,8 ц/га-ға дейін, ал Қазақстандық 10 сортын 7,5 ц/га-дан 9,1 ц/га-ға дейін арттырды. Тұзға бейімделген консорциуммен өңдеу кезінде және одан кейінгі себу мерзімінде Табыс 60 және Қазақстандық 10 сорттарының өнімділігі 1,8-1,9 ц / га артты, ал Қазақстандық 10 сорттың өсуі 7,1 ц / га-ға жетті, бұл бақылаудағы мәннен 41% - ға жоғары.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Поданы 2 заявки на изобретения РК. Использование результатов НИР позволит сократить потери урожая за счет повышения засухоустойчивости сельскохозяйственных растений.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Қазақстан Республикасының өнертабыстарына 2 өтінім берілді. ҒЗЖ нәтижелерін пайдалану ауыл шаруашылығы өсімдіктерінің құрғақшылыққа төзімділігін арттыру есебінен өнім шығынын қысқартуға мүмкіндік береді.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Область применения – сельское хозяйство.

Field of application (in Kazakh) : Қолдану саласы-ауыл шаруашылығы.