The object of research, development or design (in Russian) : Объектом исследования на данном этапе являются основные звенья инновационной микроволновой сушильной установки, учитывающие основные особенности воздействия электромагнитного поля микроволнового диапазона на зерновой материал.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Осы кезеңдегі зерттеу нысаны микротолқынды диапазонның электромагниттік өрісінің астық материалына әсер етуінің негізгі ерекшеліктерін ескеретін инновациялық микротолқынды кептіру қондырғысының негізгі буындары болып табылады.

Aim of work (in Russian) : Создание новых способов облучения микроволновой энергией семян зерновых культур для повышения эффективности их сушки с применением открытого поверхностного волновода и систем равномерного распределения электромагнитного излучения на объект сушки.

Aim of work (in Kazakh) : Ашық беттік толқын өткізгішті және электромагниттік сәулеленуді кептіру объектісіне біркелкі тарату жүйелерін қолдана отырып, оларды кептіру тиімділігін арттыру үшін дәнді дақылдардың тұқымдарын микротолқынды энергиямен сәулелендірудің жаңа тәсілдерін жасау.

Методы исследования (на русском) : Для решения поставленных задач использованы элементы теории антенных решёток, включая теорию однопроводных линий передачи сверхвысокочастотной энергии, а также метод расчета поглощающих нагрузок. Численное моделирование проводилось в среде Python.

Методы исследования (на казахском) : Қойылған міндеттерді шешу үшін антенна торлары теориясының элементтері, соның ішінде ультра жоғары жиілікті энергияның бір сымды беру желілері теориясы, сондай-ақ сіңіру жүктемелерін есептеу әдісі қолданылды. Сандық модельдеу Python ортасында жүргізілді.

Obtained results and novelty (in Russian) : 1. Разработаны различные варианты конструкций коллинеарных антенных решеток. Проведен анализ их работы и способов размещения относительно провода поверхностного волновода. Сконструирована пятиэлементная переизлучающая антенная решетка на основе цилиндрических вибраторов, расположенных соосно с проводом поверхностного волновода. Проведен ряд практических экспериментов на базе провода поверхностного волновода с рабочей частотой 0,915 ГГц. При выполнении данного эксперимента были даны оценки всем элементам антенной решетки. 2. Проведен подробный анализ способов равномерной концентрации микроволновой энергии на поверхность зернового материала, среди них: концентрация микроволновой энергии на основе дифракции Фраунгофера; концентрация микроволновой энергии за счет дифракционной решетки; фокусировка микроволновой энергии с помощью линзы Френеля. 3. Разработаны варианты конструкций балластных нагрузок, позволяющих утилизировать невостребованную микроволновую энергию. Предложен способ гальванической и механической развязки провода волновода от плоского отражателя и возбуждающих элементов. Изготовлены опытные образцы поглощающих нагрузок, позволяющих перераспределить неиспользованную мощность, поступающую от микроволнового генератора для нагрева воды. Такую воду следует использовать для удовлетворения бытовых потребностей.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : 1. Коллинеарлы антенна торларының әртүрлі конструкциялары жасалынды. Олардың жұмысына және жер үсті толқын өткізгіштің сымына қатысты орналасу әдістеріне талдау жасалды. Беттік толқын өткізгіштің сымымен коаксиалды орналасқан цилиндрлік вибраторлар негізінде бес элементті қайта шығаратын антенна торы жасалды. Жұмыс жиілігі 0,915 ГГц болатын беттік толқын өткізгіштің сымы негізінде бірқатар практикалық тәжірибелер жүргізілді. Осы экспериментті орындау кезінде антенна торының барлық элементтеріне баға берілді. 2. Астық материалының бетіне микротолқынды энергияның біркелкі шоғырлану тәсілдеріне біркелкі талдау жүргізілді, олардың ішінде: Фраунгофер дифракциясына негізделген микротолқынды энергия концентрациясы; дифракциялық тор есебінен микротолқынды энергия концентрациясы; Френель линзасы арқылы микротолқынды энергияны фокустау. 3. Талап етілмеген микротолқынды энергияны жоюға мүмкіндік беретін балласт жүктемелерінің конструкцияларының нұсқалары жасалды. Толқын өткізгіштің сымын жалпақ шағылыстырғыштан және қоздырғыш элементтерден гальваникалық және механикалық ажырату әдісі ұсынылған. Суды жылыту үшін микротолқынды генератордан келетін пайдаланылмаған қуатты қайта бөлуге мүмкіндік беретін сіңіру жүктемелерінің прототиптері жасалды. Мұндай суды тұрмыстық қажеттіліктерді қанағаттандыру үшін пайдалану керек.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : На основе разработанных способов применения поверхностного волновода и эффектов, связанных его свойствами, а также учитывая модели микроволнового облучения диэлектрических объектов, оказалось возможным достичь равномерного распределения энергии микроволнового излучения по длине конвейерной ленты.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Беттік толқын өткізгішті қолданудың және оның қасиеттерімен байланысты әсерлердің жасалған әдістеріне сүйене отырып, сонымен қатар диэлектрлік объектілердің микротолқынды сәулелену модельдерін ескере отырып, конвейер таспасының ұзындығы бойынша микротолқынды сәулелену энергиясының біркелкі таралуына қол жеткізуге болады.

Level of implementation (in Russian) : На основе проведенных исследований был получен патент на полезную модель «Способ микроволновой сушки семян зерновых культур» №7771 от 27.01.2023. Результаты работы проходят апробацию на внедрение в технологический процесс на предприятие ТОО «Эталон» г.Петропавловск, также предполагается внедрение на предприятие ТОО «Основание» г.Петропавловск.

Level of implementation (in Kazakh) : Жүргізілген зерттеулер негізінде 2023 ж. 27.01. №7771 «Дәнді дақылдардың тұқымдарын микротолқынды кептіру тәсілі» пайдалы моделіне патент алынды. Жұмыс нәтижелері Петропавл қ. «Эталон» ЖШС кәсіпорнында технологиялық үдеріске енгізуге сынақтан өтеді, сондай-ақ Петропавл қ. «Основание» ЖШС кәсіпорнына енгізу көзделеді.

Efficiency (in Russian) : Проведенные исследования подтверждают, что эффективность сушильных установок зависят как от способа размещения переизлучающих вибраторов вдоль транспортерной ленты, так и от синхронизации их по фазе. Переизлучающие вибраторы антенной решетки, размещенные вдоль транспортера с последовательным увеличением их длины, позволяют прогревать зерно более постепенно, не допуская его пригорания и последующей утраты посевных свойств зерна или его пищевой ценности.

Efficiency (in Kazakh) : Жүргізілген зерттеулер кептіру қондырғыларының тиімділігі қайта шығарылатын вибраторларды тасымалдау таспасы бойымен орналастыру әдісіне де, оларды фазалық синхрондауға да байланысты екенін растайды. Транспортер бойында олардың ұзындығын дәйекті ұлғайта отырып орналастырылған антенна торының қайта сәулелендіретін вибраторлары астықтың жанып кетуіне және астықтың себу қасиеттерін немесе оның тағамдық құндылығын жоғалтуына жол бермей, астықты біртіндеп жылытуға мүмкіндік береді.

Field of application (in Russian) : Целевыми потребителями результатов проекта являются организации и предприятия всех форм собственности, осуществляющие зернопереработку.

Field of application (in Kazakh) : Жоба нәтижелерінің нысаналы тұтынушылары астық өңдеуді жүзеге асыратын барлық меншік нысанындағы ұйымдар мен кәсіпорындар болып табылады.