The object of research, development or design (in Russian) : Объектами исследования являются штаммы вируса оспы верблюдов.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысаны түйе шешегі вирусының штамдары болып табылады.

Aim of work (in Russian) : Цель работы – разработка технологии изготовления инактивированной вакцины против оспы верблюдов.

Aim of work (in Kazakh) : Зерттеудің мақсаты – түйе шешегіне қарсы инактивтелген вакцина дайындаудың технологиясын әзірлеу.

Методы исследования (на русском) : При проведении исследований были использованы методы вирусологии, биотехнологии и серологии.

Методы исследования (на казахском) : Зерттеу жұмысында вирусология, биотехнология және серология әдістері қолданылды.

Obtained results and novelty (in Russian) : В ходе проведения исследований был выбран эпидемический актуальный штамм для разработки инактивированной вакцины. Отработаны параметры культивирования штамма вируса в культуре клеток почки ягненка. Также отработан режим инактивации ВОВ бета-пропиолактоном. При выборе безопасного и эффективного адъюванта было решено использование геля гидроокида алюминия, поскольку он дешевле, доступен и широко применяется в производстве инактвированных вакцин. Определена иммунизирующая доза, кратность введения вакцины, а также влияния методов введения вакцинного препарата на животных. Разработанная вакцина вызывала у животных гуморальный иммунный ответ к вирусу ОВ в течение 90 сут после второй иммунизации, однако дальнейшие исследования сыворотки, отобранные с 180 по 365 сут после вакцинации, показали отсутствие ВНА в организме вакцинированных животных. Несмотря на отсутствие гуморального иммунитета вакцинированные животные противостояли вирулентному вирусу при экспериментальном заражении, что подтверждает присутствие напряжённости и продолжительности клеточного иммунитета в организме иммунизированных животных даже на 180 и 365 сут после вакцинации. Научная новизна проекта заключается в разработке инактивированного иммунобиологического препарата против оспы верблюдов на основе актуального штамма для Казахстана и изучении его иммуногенной эффективности.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Зерттеу барысында инактивтелген вакцина әзірлеу үшін түйе шешегі вирусының эпидемиялық өзекті штаммы таңдалды. Таңдалған штамның қозы бүйрегі жасуша өсіндісінде өсіру параметрлері пысықталды. Сонымен қатар түйе шешегі вирусын бета-пропиолактонмен инактивтендіру режимі әзірленді. Қауіпсіз және тиімді адъювантты таңдағанда ветеринариялық тәжірибеде қол жетімділігі мен кеңінен қолданылуына байланысты алюминий гидроксиді гелі таңдалды. Вакцинаның егу дозасы, егу әдісі мен саны анықталды. Әзірленген вакцина түйелерде түйе шешегі вирусына қарсы гуморальдық иммундық жауапты екінші екпеден кейін 90 тәулік бойы туындатқанымен, 180 тәуліктен бастап 365 тәулік арасында егілген түйелерден алынған қан сарысуында вирусты бейтараптаушы антидене анықталмады. Егілген түйелерде антидененің анықталмағанына қарамастан түйелерді вируленттік вируспен жұқтырғанда 180 және 365 тәуліктерде де түйе вируленттік вируспен ауырмауы, организмде жасушалық иммунитеттің қарқынды, әрі ұзақ болуын дәлелдейді. Ғылыми жобаның жаңалығы Қазақстан үшін өзекті штамнан түйе шешегіне қарсы иммунобиологиялық препарат әзірлеу және оның иммуногендік тиімділігін зерттеу болып табылады.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Разработана НТД на вакцину, по результатам внутриинститутских комиссионных испытаний вакцина соответствует требованиям СТ 405-1919-04 ГП-138-2023. Получен патент на полезную модель.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Вакцинаға НТҚ әзірленді, институтішілік комиссиялық сынақ нәтижелері бойынша вакцина СТ 405-1919-04 ГП-138-2023 талаптарына сәйкес келеді. Пайдалы модельге патент алынды.

Level of implementation (in Russian) : Разработанная вакцина против оспы верблюдов является безвредным и иммуногенным препаратом, и дальнейшим рекомендуется ее внедрить в ветеринарной практике для профилактической иммунизации верблюдов.

Level of implementation (in Kazakh) : Түйе шешегіне қарсы әзірленген вакцина зиянсыз және иммунгенді препарат болып табылады, әрі болашақта түйелерді алдын ала егу үшін ветеринариялық практикаға енгізуге ұсынылады.

Efficiency (in Russian) : По результатом внутриинститутских комиссионных испытаний вакцина безопасна и иммуногена для верблюдов.

Efficiency (in Kazakh) : Институтішілік комиссиялық сынақ нәтижелері бойынша вакцина түйелер үшін қауіпсіз, әрі иммуногенді болып табылды.

Field of application (in Russian) : Биотехнология, ветеринарная вакцинология и вирусология

Field of application (in Kazakh) : Биотехнология, ветеринариялық вакцинология және вирусология салалары