The object of research, development or design (in Russian) : Объектами исследования являлись 20 штаммов 17 видов базидиальных грибов

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысандары базидиальды саңырауқұлақтардың 17 түрінің 20 штаммы болды

Aim of work (in Russian) : Целью настоящей работы являлось определение влияния цитратов металлов, полученных методом аквананотехнологии (АНТ - цитраты), на синтез биомассы и биологически активных веществ ценных видов лекарственных грибов

Aim of work (in Kazakh) : Бұл жұмыстың мақсаты акванотехнология әдісімен алынған металл цитраттарының (АНТ - цитраттары), дәрілік саңырауқұлақтардың құнды түрлерінің биомассасы мен биологиялық белсенді заттарының синтезіне әсерін анықтау болды

Методы исследования (на русском) : В работе использовались общепринятые микробиологические и биохимические методы исследований

Методы исследования (на казахском) : Жұмыста жалпы қабылданған микробиологиялық және биохимиялық зерттеу әдістері қолданылды

Obtained results and novelty (in Russian) : В результате проведенных исследований были отобраны биотехнологически перспективные штаммы Ganoderma lucidum 1900 - как лучший продуцент эндополисахаридов и Trametes versicolor 353 - как лучший продуцент экзополисахаридов. Разработана и апробирована модифицированная методика экстракции ганодеровых кислот (класс тритерпенов) из биомассы G. lucidum 1900 – активного продуцента полисахаридов. Разработанная нами методика позволяет сократить время первого этапа экстракции в 7 раз без уменьшения содержания ганодеровых кислот. Установлено влияние ионов АНТ-цитратов металлов цинка, марганца и меди на содержание в ней цитокининов. В состав G. lucidum 1900 входят транс-зеатин, изопентениладенозин, изопентениладенин, цис-зеатин и зеатинрибозид с преобладанием трансзеатина. В состав цитокининов T. versicolor 353 входят транс-зеатин, цис-зеатин и зеатинрибозид с преобладанием трансзеатина. Установлено, что под влиянием АНТ-цитрата цинка количество транс-зеатина и зеатинрибозида в биомассе T. versicolor 353 и G.lucidum 1900 увеличивается в 10-12 раз.Сущность новизны результатов исследований состоит в том, что выделены высокопродуктивные штаммы базидиальных грибов Ganoderma lucidum 1900 и Trametes versicolor 353, способные при оптимальных условиях культивирования продуцировать повышенное количество биологически активных соединений.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Жүргізілген зерттеулер нәтижесінде биотехнологиялық тұрғыдан перспективті Ganoderma Lucidum 1900 штамдары - эндополисахаридтердің ең жақсы өндірушісі және Trametes versicolor 353 – экзополисахаридтердің ең жақсы өндірушісі ретінде іріктеліп алынды. Полисахаридтердің белсенді өндірушісі G. lucidum 1900 биомассасынан ганодерин қышқылдарын (тритерпендер класы) алудың өзгертілген әдістемесі әзірленді және сыналды. Біз әзірлеген әдіс ганодерин қышқылдарының құрамын төмендетпей, экстракцияның бірінші кезеңінің уақытын 7 есе қысқартуға мүмкіндік береді. Мырыш, марганец және мыс металдары АНТ-цитраттары иондарының ондағы цитокининдердің құрамына әсері анықталды. T. versicolor 353 және G. lucidum 1900 дәрілік саңырауқұлақтарының мицелий цитокининдерінің сапалық және сандық құрамы зерттелді. G. lucidum 1900 құрамына транс-зеатин, изопентениладенозин, изопентениладенин, цис-зеатин және зеатинрибозид, оның ішінде трансзеатин басым кіретіні анықталды. T. versicolor 353 цитокининдерінің құрамына транс-зеатин, цис-зеатин және зеатинрибозид кіреді, оның ішінде трансзеатин басым болып табылады. Мырыш АНТ-цитратының әсерінен T. versicolor 353 және G. lucidum 1900 биомассасындағы транс-зеатин мен зеатинрибозид мөлшері 10-12 есе артатыны анықталды. Зерттеу нәтижелерінің жаңалығының мәні мынада: оңтайлы өсіру жағдайында биологиялық белсенді қосылыстардың көбеюіне қабілетті Ganoderma Lucidum 1900 және Trametes versicolor 353 базидиальды саңырауқұлақтарының жоғары өнімді штамдары бөлініп алынған.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Основные конструктивные и технико-экономические показатели: возможность использования отобранных штаммов для проведения дальнейших исследований, направленных на повышение выхода биотехнологически важных веществ ценных лекарственных грибов с помощью современных методов биотехнологии

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Негізгі конструктивті -техникалық -экономикалық көрсеткіштер: биотехнологияның заманауи әдістері көмегімен құнды емдік саңырауқұлақтардың биотехнологиялық маңызды заттар шығымын көтеруге бағытталған зерттеулерін жүргізу үшін іріктелген штамдарды пайдалану мүмкіншілігі

Level of implementation (in Russian) : Пополнена коллекция музейных культур за счет высокопродуктивных штаммов Ganoderma lucidum 1900 и Trametes versicolor 353 – продуцентов важных биологически активных соединений

Level of implementation (in Kazakh) : Маңызды биологиялық белсенді қосылыстардың өндірушілері Ganoderma lucidum 1900 және Trametes versicolor 353 жоғары продуктивті штамдары штамы есебінен мұражай дақылдарының жинағы толықтырылды

Efficiency (in Russian) : Экономическая эффективность работы определяется применением полученных штаммов при разработке биотехнологии получения нового функционального продукта для коррекции питания и профилактики хронических заболеваний

Efficiency (in Kazakh) : Жұмыстың экономикалық тиімділігі тамақтануды түзету және созылмалы аурулардың алдын алу үшін жаңа функционалды өнім алу биотехнологиясын жетілдіру барысында алынған штамдарды қолданумен анықталады

Field of application (in Russian) : микробиология, биотехнология, пищевая промышленность

Field of application (in Kazakh) : микробиология, биотехнология, тамақ өнеркәсібі