The object of research, development or design (in Russian) : Объектом исследования являлись 215 собак, соответствующих стандарту породы тазы.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысаны ретінде тазы тұқымының стандартына сәйкес келетін 215 ит болды.

Aim of work (in Russian) : Оценка состояния генофонда и составление генетического профиля собак национальной казахской породы тазы.

Aim of work (in Kazakh) : Қазақтың ұлттық тұқымды тазы иттерінің генетикалық бейінін жасау. және генофондтың жағдайын бағалау.

Методы исследования (на русском) : В работе применялись молекулярно-генетические методы, статистические и биоинформатические методы анализа.

Методы исследования (на казахском) : Жұмыста молекулалық-генетикалық әдістер, статистикалық және биоинформатикалық талдау әдістері қолданылды.

Obtained results and novelty (in Russian) : Впервые проведена оценка состояния генофонда собак породы тазы, выявлены популяционно-генетические особенности, охарактеризована генетическая структура популяции и проведено ее сравнение с другими признанными породами борзых и гончих, изучены генетические показатели демографической истории породы и проведен поиск возможных связей генетических вариантов с охотничьими и рабочими качествами тазы. Показано, что тазы обладают высокой генетической изменчивостью и низким уровнем инбридинга. Высокие показатели генетического разнообразия наблюдаются в общей популяции и отдельно в Южном и Восточном регионах Казахстана и, в меньшей степени, в Северном регионе. Порода является генетически дивергентной и входит в группу древних восточных пород борзых, включающую салюки и афганских борзых. Показано наличие исторически узкого места в популяции тазы около 50 поколений назад. На хромосомах 18, 22 и 25 идентифицированы пять генетических сигнатур отбора, которые отвечают за формирование охотничьих и рабочих признаков у породы.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Алғаш рет тазы тұқымды иттердің генофондының жағдайын бағалау жүргізілді, популяциялық-генетикалық ерекшеліктері анықталды, популяцияның генетикалық құрылымы сипатталды және басқа танылған тазылар мен иттердің тұқымдарымен салыстырылды, тұқымның демографиялық тарихының генетикалық көрсеткіштері зерттеліп, тазының аңшылық және жұмыс қасиеттерімен генетикалық нұсқаларының ықтимал байланыстарын іздеу жүргізілді. Тазының генетикалық өзгергіштігінің жоғары және инбридинг деңгейінің төмен екендігі көрсетілді. Генетикалық әртүрліліктің жалпы популяцияда көрсеткіштері жоғары болса, ҚР-ның Оңтүстік өңірлерінде бөлек, Солтүстік және шығыс өңірлерінде аз дәрежеде екендігі байқалады. Тұқым генетикалық жағынан әр түрлі және салуки мен ауған тазылары кіретін ежелгі шығыс тазы тұқымдарының тобына кіреді. Тазы популяциясының арасында 50-ге жақын ұрпақ бұрын тарихи тығырықтың болғаны көрсетілген. 18, 22 және 25 хромосомаларында тұқымда аңшылық және жұмыс белгілерінің қалыптасуына жауап беретін бес генетикалық таңдау қолтаңбасы анықталды

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : гаплотип по 19 STR-локусам, 172 000 SNP-маркеров

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : 19 STR-локустар бойынша гаплотип, 172 000 SNP-маркерлер

Level of implementation (in Russian) : нет

Level of implementation (in Kazakh) : жоқ

Efficiency (in Russian) : Результаты могут привести к коррекции селекционной политики тазы в Казахстане, что в итоге скажется на сохранении породы в целом. Кроме того, проведенное исследование является прочной научной основой для признания тазы в международных кинологических организациях.

Efficiency (in Kazakh) : Нәтижелер Қазақстандағы «Тазы» селекциялық саясатының түзелуіне әкеліп соғуы мүмкін, бұл түптеп келгенде жалпы тұқымды сақтауға әсер етеді. Сонымен қатар, жүргізілген зерттеулер халықаралық кинологиялық ұйымдарда тазыны мойындауда ғылыми негізі болып табылады.

Field of application (in Russian) : кинология

Field of application (in Kazakh) : кинология