Inventory number IRN Number of state registration
0323РК01239 AP19676592-KC-23 0123РК00550
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Краткие сведения Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 0
International publications: 0 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 0
Patents Amount of funding Code of the program
0 27600000 AP19676592
Name of work
Агробиологические исследования по изучению аэробного риса для внедрения в культуру орошаемого земледелия Казахстана
Type of work Source of funding Report authors
Applied Оспанбаев Жумагали
1
0
0
0
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МСХ РК
Full name of the service recipient
Некоммерческое акционерное общество "Казахский национальный аграрный исследовательский университет"
Abbreviated name of the service recipient НАО "КазНАИУ"
Abstract

Объектами исследования являлись следующие сорта и сортообразцы риса - Регул, Лидер, Ару, Сыр-Сулуы, Аксу, КазНИИР-5 и Янтарь.

Зерттеу нысаны ретінде күріштің келесі сорттары мен сортүлгілері алынды: Регул, Лидер, Ару, Сыр-Сулуы, Аксу, КазНИИР-5 және Янтарь.

Разработка агробиологических приемов сохранения плодородия почвы, сокращения расхода поливной воды, снижения выброса парниковых газов в зонах рисосеяния Казахстана на основе изучения и внедрения культуры аэробного возделывания риса.

Күрішті аэробты өсіру мәдениетін зерттеу және енгізу негізінде топырақ құнарлылығын сақтаудың, суармалы су шығынын азайтудың, Қазақстанның күріш егу аймақтарында парниктік газдар шығарындыларын азайтудың агробиологиялық тәсілдерін әзірлеу.

Полевые и лабораторные эксперименты

Алқаптық және зертханалық тәжірибелер

По изучению оптимальных сроков и способов посева и удобрения риса при аэробном возделывании наилучшим способом посева риса при капельном орошении оказалась рядовой посев. Результаты исследований показали, что в условиях такыровидных почв оптимальным сроком посева риса при аэробном возделывания оказалась 20 мая. При этом наибольший урожай 52,8 ц/га был получен при рядовом посеве. Самую высокую урожайность в исследований получили при поливе микродождеванием и капельном орошении риса, что по сравнению с традиционным орошением урожайность была повышена на 27,6%. Прибавки урожая от азотной подкормки составили 1.4-11,4 ц/га. Наиболее эффективной была подкормка азотом в три срока.

Күрішті аэробты өсіру кезінде күріш тұқымын себу мерзімі мен әдістерін, тыңайтқыштарды енгізу мөлшерін зерттеуге сәйкес, күрішті тамшылатып суару жағдайында өсіру кезінде қатарлап себілген күріш өсімдіктері ең оңтайлы әдіс екендігі анықталды. Зерттеу нәтижелері көрсеткендей, тақырлы топырақ жағдайында күрішті аэробты өсіру кезінде тұқым себу үшін оңтайлы уақыт 20 мамыр болды. Бұл ретте ең жоғары өнімділік 52,8 ц/га тұқымды қатарлап себу тәсілінде алынды. Зерттеулерде, ең жоғары өнімділік күрішті микрожаңбырлатып және тамшылатып суару арқылы өсірілгекн нұсқаларда болды, бұл дәстүрлі суарумен салыстырғанда өнімділікті 27,6%-ға арттырды. Азотты тыңайтқыштармен үстеме қоректендіру өнімділікті 1,4-11,4 ц/га жоғарылатты. Тыңайтқышпен қоректендірудің ең тиімдісі азот тыңайтқыштарымен үш рет үстеме қоректендіру болды.

Результаты исследований показали, что в условиях такыровидных почв оптимальным сроком посева риса при аэробном возделывания оказалась 20 мая. При этом наибольший урожай 52,8 ц/га был получен при рядовом посеве. Прибавки урожая от азотной подкормки составили 1.4-11,4 ц/га. Наиболее эффективной была подкормка азотом в три срока.

Зерттеу нәтижелері көрсеткендей, тақырлы топырақ жағдайында күрішті аэробты өсіру кезінде тұқым себу үшін оңтайлы уақыт 20 мамыр болды. Бұл ретте ең жоғары өнімділік 52,8 ц/га тұқымды қатарлап себу тәсілінде алынды. Азотты тыңайтқыштармен үстеме қоректендіру өнімділікті 1,4-11,4 ц/га жоғарылатты. Тыңайтқышпен қоректендірудің ең тиімдісі азот тыңайтқыштарымен үш рет үстеме қоректендіру болды.

Не внедрено.

Енгізілмеген.

Расчеты показывают, что чистая прибыль составила при возделывании риса с затоплением чеков 151,9 тыс. тенге, а при капельном орошении 204,2 тыс. тенге. Изучение различных оросительных норм капельного орошения показало, наиболее рациональной нормой является 4000 м3/га.

Есептеулер бойынша, күрішті чектерде сумен басып өсіргенде таза пайда 151,9 мың теңгені, ал тамшылатып суаруда 204,2 мың теңгені құрады. Тамшылатып суару бойынша әртүрлі суару нормаларын зерттеуде ең ұтымды норма 4000 м3/га екендігі анықталды.

Отрасль сельского хозяйства

Ауыл шаруашылығы саласы

UDC indices
63: 633.1: 633.18; 631.1:631.67
International classifier codes
34.35.51; 68.35.29; 70.19.17; 87.21.07;
Key words in Russian
aэробный рис; орошаемое земледелие; биология риса; агротехника риса; парниковые газы; плодородие почвы;
Key words in Kazakh
аэробты күріш; суармалы егіншілік; күріш биологиясы; күріш агротехникасы; парниктік газ; топырақ құнарлылығы;
Head of the organization Куришбаев Ахылбек Кажигулович Доктор сельскохозяйственных наук / Профессор, Академик НАН РК
Head of work Оспанбаев Жумагали Доктор сельскохозяйственных наук / профессор