The object of research, development or design (in Russian) : Водные растворы алканоаминов.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Алканаминдердің сулы ерітінділері.

Aim of work (in Russian) : Разработка комплексной технологии очистки растворов алканоламинов, применяемых на казахстанских предприятиях от термостойких солей и связанного амина методом ионного обмена.

Aim of work (in Kazakh) : Қазақстандық кәсіпорындарда қолданылатын алканоламин ерітінділерін ыстыққа төзімді тұздардан және байланысқан аминден ион алмасу арқылы тазартудың кешенді технологиясын жасау.

Методы исследования (на русском) : Фильтрация водных растворов через анионообменные смолы, кондуктометрическое титрование, кислотно-основное титрование. Коррозионные испытания.

Методы исследования (на казахском) : Анион алмастырғыш шайырлар арқылы сулы ерітінділерді сүзу, кондуктометрлік титрлеу, қышқыл-негіздік титрлеу. Коррозияға қарсы сынақтар.

Obtained results and novelty (in Russian) : Установлено, что наилучшие показатели по очистке модельных растворов ДЭА и МДЭА достигнуты на смоле ТОКЕМ 840. Установлено, что в целях экономии гидроксида натрия и уменьшения объемов отходов, а также для сокращения времени целесообразно регенерацию производить 2-2,5 объемами щелочи от объема регенерируемой смолы. Установлено, что для отмывки смолы до нейтральной среды необходимо затратить 3,0-3,5 объема воды. Отобран образец МДЭА с одного из Казахстанских НПЗ. Кондуктометрическое титрование показало наличие термостабильных солей (ТСС) 3,5% и связанного амина 5,18%. Образец содержал незначительное количество механических примесей, не более 5мг/л. Пенные характеристики образца следующие: высота пены 129 мм, время разрушения пены 920 сек. Проведены коррозионные испытания пластин, изготовленных из заводской трубы, в реакторе высокого давления. Установлено, что в насыщенном сероводородом растворе на поверхности стали формируется защитный слой из сернистых соединений железа, в чистом растворе пластина покрывается окислами, в среде углекислого газа на поверхности образуется карбонат железа. При совместном присутствии в растворе сероводорода и углекислого газа, образование сернистых соединений доминирует над образованием карбоната. Рассчитана скорость коррозии. Для чистого раствора ее величина составляет 0,16 мм/год, в среде сероводорода 0,25 мм/год, в углекислой среде 2,79 мм/год, при совместно присутствии 1,4 мм/год.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : ДЭА және МДЭА үлгілік ерітінділерін тазартудағы ең жақсы өнімділікке Токем 840 шайыры арқылы қол жеткізілгені анықталды. Натрий гидроксидін үнемдеу және қалдық көлемін азайту, сондай-ақ уақытты қысқарту үшін регенерацияланған шайырдың көлемінен 2-2,5 көлем сілтімен регенерация жүргізген жөн екені анықталды. Шайырды бейтарап ортаға дейін шаю үшін 3,0-3,5 көлемді су жұмсау керек екені анықталды. МДЭА үлгісі қазақстандық мұнай өңдеу зауыттарының бірінен алынды. Кондуктометриялық титрлеу 3,5% ыстыққа төзімді тұздардың және 5,18% байланысқан аминнің болуын көрсетті. Үлгіде 5 мг/л аспайтын аз мөлшерде механикалық қоспалар болды. Үлгінің көбік сипаттамалары келесідей: көбік биіктігі 129 мм, көбіктің жойылу уақыты 920 сек. Зауыттық құбырлардан жасалған тілімдердің коррозияға сынағы жоғары қысымды реакторда жүргізілді. Күкіртсутекпен қаныққан ерітіндіде болаттың бетінде темір күкірт қосылыстарының қорғаныш қабаты түзілетіні анықталды; таза ерітіндіде тілім оксидтермен жабылады, көмірқышқылды ортада бетінде темір карбонаты түзіледі. Ерітіндіде күкіртсутек пен көмірқышқыл газы бір мезгілде болған кезде күкірт қосылыстарының түзілуі карбонаттың түзілуінен басым болады. Коррозия жылдамдығы есептелді. Таза ерітінді үшін оның мәні 0,16 мм/жыл, күкіртсутегі ортада 0,25 мм/жыл, көмірқышқылды ортада 2,79 мм/жыл, бірлескен қатысуымен 1,4 мм/жыл болған.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Из протестированных смол наилучшие результаты показала смола Токем 840, эффективность смолы составила по очистке модельного раствора МДЭА составила 3,8 объема на один объем смолы, ДЭА – 3,6 объема на один объем смолы.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Сыналған шайырлардың ішінен ең жақсы нәтижелерді Токем 840 шайыры көрсетті, модельді МДЭА ерітіндісін тазарту үшін шайырдың тиімділігі шайырдың көлеміне 3,8 көлемді құрады, ал ДЭА үшін - шайырдың көлеміне 3,6 томды құрады.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : К целевым потребителям полученных результатов относятся нефтеперерабатывающие заводы, а также предприятия, использующие аминные системы для очистки газов, например, в производстве аммиака.

Field of application (in Kazakh) : Алынған нәтижелердің мақсатты тұтынушыларына мұнай өңдеу зауыттары, сондай-ақ газды тазарту үшін амин жүйелерін пайдаланатын кәсіпорындар, мысалы, аммиак өндірісі жатады.