The object of research, development or design (in Russian) : Разные сорта винограда, экстракты растений Синеголовник каратауский (Eryngium karatavicum Iljin), Бархатцы цветы семейства Астровых (Tagetes erecta), Табак (Nicotiana tabacum).

The object of research, development or design (in Kazakh) : Жүзімнің әр түрлі сорттары, Қаратау көкбасы (Eryngium karatavicum Iljin), Астер тұқымдасының барқытшөп гүлдері (Tagetes erecta), Темекі (Nicotiana tabacum) өсімдіктерінің экстрактілері.

Aim of work (in Russian) : Разработка биопестицидов на основе растительных экстрактов для борьбы с грибковыми заболеваниями винограда с целью повышения урожайности

Aim of work (in Kazakh) : Өнімділікті арттыру мақсатында жүзімнің саңырауқұлақ ауруларымен күресу үшін өсімдік сығындылары негізінде биопестицидтерді жасау

Методы исследования (на русском) : Получение экстрактов проводилось методом сверхкритической СО2-экстракции. С помощью газового хроматографа с масс-спектрометрическим детектированием идентифицированы и изучены компонентный состав экстрактов растений Синеголовник каратауский (Eryngium karatavicum Iljin), Бархатцы цветы семейства Астровых (Tagetes erecta), Табак (Nicotiana tabacum).

Методы исследования (на казахском) : Экстрактарды алу суперкритикалық СО2-экстракция әдісімен жүргізілді. Масс-спектрометриялық детекторы бар газды хроматография көмегімен Қаратау көкбасы (Eryngium karatavicum Iljin), Астер тұқымдасының барқытшөп гүлдері (Tagetes erecta), Темекі (Nicotiana tabacum) құрамы анықталып зерттелді.

Obtained results and novelty (in Russian) : Новизна данного проекта заключается в разработке биопестицидов, соответствующих устойчивым биологическим стандартам на основе растительных экстрактов, таких как, Синеголовник каратауский (Eryngium karatavicum Iljin), Бархатцы цветы семейства Астровых (Tagetes erecta), Табак (Nicotiana tabacum) для борьбы с грибковыми заболеваниями винограда с целью повышения урожайности. Согласно ожидаемому результату календарного плана договора был осуществлен поиск и анализ существующих биопестицидов применяемых для обработки виноградов. Осуществлен поиск и анализ существующих биопестицидов в базе данных Scopus, Web of Science и Science Direct для обработки виноградов и подготовлена обзорная статья про применяемые биопестициды для борьбы с вредителями и болезнями винограда. Выполнен сбор данных по применяемым биопестицидам для обработки виноградов и отбор образцов растений. Проведена экстракция собранных растений. Установлены качественный и количественный составы основных групп активных веществ в исследуемых видах растений. Анализ экстрактов проводился методом газовой хроматографией с масс-спектроскопическим детектированием. Осуществлен отбор образцов разных сортов винограда с потенциальными грибковыми заболеваниями с виноградников. С отобранных виноградных образцов были выделены грибковые заболевания, такие как, антракноз, оидиум, мильдью, серая гниль.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Жобаның жаңашылдығы - Қаратау көкбасы (Eryngium karatavicum Iljin), Астер тұқымдасының барқытшөп гүлдері (Tagetes erecta), Темекі (Nicotiana tabacum) өсімдік экстрактілері негізінде тұрақты биологиялық стандарттарға сәйкес келетін биопестицидтерді өнімділікті арттыру мақсатында жүзімнің ауруларымен күресу үшін әзірлеу. Келісімшарттық кестенің күтілетін нәтижесі бойынша жүзімді емдеу үшін қолданылатын қолданыстағы биопестицидтерге іздеу және талдау жүргізілді. Жүзімді өңдеуге арналған Scopus, Web of Science және Science Direct дерекқорларында қолданыстағы биопестицидтерді іздеу және талдау жүргізілді және жүзім зиянкестері мен ауруларымен күресу үшін қолданылатын биопестицидтер туралы шолу мақаласы дайындалды. Жүзімді және өсімдік үлгілерін өңдеу үшін қолданылатын биопестицидтер туралы деректер жинақталды. Жиналған өсімдіктерді экстракциялау жүргізілді. Зерттелетін өсімдік түрлеріндегі белсенді заттардың негізгі топтарының сапалық және сандық құрамы белгіленді. Сығындылар масс-спектроскопиялық анықтаумен газ хроматографиясымен талданды. Жүзім алқаптарынан саңырауқұлақ аурулары бар әртүрлі жүзім сорттарының үлгілері алынды. Таңдалған жүзім үлгілерінен антракноза, оидий, көгеру және сұр шірік сияқты саңырауқұлақ аурулары бөлініп алынды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Применение биопестицидов на основе растительных экстрактов против заболеваний винограда будут успешно реализованы и послужат дальнейшего сохранения виноградаводство, что в итоге обеспечит безопасное потребление винограда людьми, что положительно скажется на здоровье и качестве жизни населения Казахстана.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Жүзім ауруларына қарсы өсімдік экстрактілері негізіндегі биопестицидтерді қолдану сәтті жүзеге асырылатын болады және жүзім шаруашылығын одан әрі сақтауға қызмет етеді, бұл өз нәтижесінде адамдардың жүзімді қауіпсіз тұтынуын қамтамасыз етіп халықтың денсаулығы мен өмір сүру сапасына оң әсерін тигізеді.

Level of implementation (in Russian) : Внедрения полученных результатов проекта будет осуществляться в завершающем году.

Level of implementation (in Kazakh) : Жоба нәтижелерін іске асыру соңғы жылы жүзеге асырылады.

Efficiency (in Russian) : Разработанный биопестицид на основе растительных экстрактов защитить виноград от грибковых заболеваний, таких как, мильдью и оудиум, тем самым, повысив продуктивность и качество урожая. Использование нового отечественного биопестицида для защиты винограда от грибковых заболеваний значительно снизит объемы применения синтетических пестицидов для сохранения урожая.

Efficiency (in Kazakh) : Өсімдік экстрактілері негізінде әзірленген биопестицид жүзімді көгеру және удиум ауруларынан қорғайды, осылайша дақылдың өнімділігі мен сапасын арттырады. Жаңа отандық биопестицидті қолдану жүзімді саңырауқұлақ ауруларынан қорғау, егінді сақтау үшін және синтетикалық пестицидтерді қолдану көлемін айтарлықтай азайту үшін тиімді болып табылады.

Field of application (in Russian) : Целевыми потребителями приобретенных результатов будут научные сотрудники, функционирующие в данной области, фермеры в области аграрного хозяйства. Итоги окажут влияние на формирование научных изучений в области разработки биопестицидов против заболеваний винограда.

Field of application (in Kazakh) : Алынған нәтижелердің мақсатты тұтынушылары осы салада жұмыс істейтін ғалымдар, ауыл шаруашылығы саласындағы фермерлер болады. Нәтижелер жүзім ауруларына қарсы биопестицидтерді жасау саласындағы ғылыми зерттеулердің қалыптасуына әсер етеді.